Przyciski sterowania oburęcznego.pdf

Jakie wymagania powinny spełniać przyciski sterowania oburęcznego?

2010-11-10

W zakładzie pracy posługujemy się maszynami produkcyjnymi wyprodukowanymi

przed 2004 r. Jak powinny wyglądać przyciski sterowania oburęcznego? Czy powinny

przybrać formę tzw. grzybków czy może powinny być schowane w obudowie? Gdzie

szukać regulacji tej kwestii?

Odpowiedź

Przyciski sterowania oburęcznego, traktowane jako elementy sterownicze przeznaczone do

uruchamiania maszyny, powinny przybrać formę przycisków schowanych w obudowie.

Elementy sterownicze przeznaczony do zatrzymywania całej maszyny mogą przybierać formę

tzw. grzybków. Wymagania w tym zakresie określają: rozporządzenie Ministra Gospodarki z

dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i

higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr

191, poz. 1596 z późn. zm.) - dalej r.m.w.u.m. oraz rozporządzenie Ministra Gospodarki z

dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. Nr 199,

poz. 1228) - dalej r.z.w.m.

Uzasadnienie

Maszyny produkcyjne, o których mowa w pytaniu zostały wyprodukowane przed 2004 r., a

więc przed wejściem w życie uchylonego już rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i

Polityki Społecznej z dnia 10 kwietnia 2003 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn

i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. Nr 91, poz. 858) - dalej r.m.e.b. Ponieważ r.m.e.b.

weszło w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii

Europejskiej (1 maja 2004 r.), nie dotyczyło ono maszyn wyprodukowanych przed dniem 1

maja 2004 r.

Zgodnie z § 34 r.m.w.u.m. maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. powinny być, w

terminie do dnia 1 stycznia 2006 r., dostosowane do minimalnych wymagań dotyczących

maszyn określonych w rozdziale 3 r.m.w.u.m. Ocena zgodności maszyn z wymaganiami

r.m.w.u.m. powinna być wykonana dla maszyn nabytych i oddawanych do użytku przed

dniem 1 stycznia 2003 r. przez zespół, którego skład powinien ustalić pracodawca. W skład

takiego zespołu mogliby wchodzić: pracodawca lub jego przedstawiciel, pracownik służby

bhp, technolog produkcji, konserwator maszyny oraz inni pracownicy posiadający znajomość

eksploatacji i konserwacji maszyny.

Jeżeli maszyna nie spełnia wymagań opisanych w r.m.w.u.m., powinna być (na skutek

wykonanej oceny) do nich dostosowana. Jednym ze sposobów dostosowania maszyny do

wymagań z r.m.w.u.m. jest zamontowanie np. przycisków sterowania oburęcznego.

W § 9 ust. 1 i 2 r.m.w.u.m. opisano jedynie wymagania dla elementów sterujących, nie

wskazując jednakże gotowych rozwiązań. Zgodnie z § 9 ust. 1 i 2 r.m.w.u.m. elementy

sterownicze, które mają wpływ na bezpieczeństwo pracowników powinny być widoczne i

możliwe do zidentyfikowania oraz odpowiednio oznakowane. Elementy powinny być

usytuowane poza strefami zagrożenia w taki sposób, aby ich obsługa nie powodowała

dodatkowych zagrożeń; nie mogą one stwarzać także jakichkolwiek zagrożeń w związku z

przypadkowym ich zadziałaniem. Zgodnie z § 11 r.m.w.u.m. układy sterowania maszyn

powinny zapewniać bezpieczeństwo i być dobierane z uwzględnianiem możliwych

uszkodzeń, defektów oraz ograniczeń, jakie można przewidzieć w planowanych warunkach

użytkowania maszyny. Zgodnie z § 12 ust. 1 r.m.w.u.m. uruchomienie maszyny powinno być

możliwe tylko poprzez celowe zadziałanie na przeznaczony do tego celu układ sterowania.

Aby spełnić wymagania z § 9 ust. 1 i 2, § 11 oraz § 12 ust. 1 r.m.w.u.m. pracodawca powinien

zapewnić montaż na maszynie przycisków sterowania oburęcznego w postaci paneli

dotykowych. Działanie paneli sterowania oburęcznego polega na zajęciu obydwu rąk

użytkownika maszyny przez cały cykl jej pracy tak i "odciągnięciu" ich od miejsca

niebezpiecznego.

Przepis § 13 ust. 1 i 2 r.m.w.u.m. wskazuje, że maszyny powinny być wyposażone w układ

sterowania przeznaczony do całkowitego i bezpiecznego ich zatrzymywania. Każde

stanowisko pracy wyposaża się w element sterowniczy przeznaczony do zatrzymywania całej

maszyny lub niektórych jej części, w zależności od rodzaju zagrożenia tak, aby maszyna była

bezpieczna. Przepis § 14 ust. 1 r.m.w.u.m. wskazuje, że względu na zagrożenia, jakie

stwarzają maszyny, w zależności od czasu ich zatrzymywania, wyposaża się je w urządzenie

zatrzymania awaryjnego.

Aby spełnić wymagania z § 13 ust. 1 i 2 oraz § 14 ust. 1 r.m.w.u.m. pracodawca powinien

zapewnić montaż na maszynie elementu sterowniczego przeznaczonego do zatrzymania całej

maszyny lub niektórych części maszyny w postaci, tzw. grzybka stopu awaryjnego. Działanie

grzybka stopu awaryjnego umożliwia wyeliminowanie zaistniałego niebezpieczeństwa lub

zapobieżenie jego wystąpieniu.

Należy pamiętać, iż pomocnym dla pracodawcy są przepisy r.z.w.m., gdzie również wskazano

wymagania dla elementów sterowniczych przeznaczonych do uruchamiania maszyny oraz do

jej zatrzymywania. Co prawda r.z.w.m. dotyczy producentów maszyn używanych w trakcie

pracy, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby zespół powołany przez pracodawcę, dokonując

oceny spełniania minimalnych wymagań przez maszynę opisanych w r.m.w.u.m., bazował na

wymaganiach zawartych w r.z.w.m.

Krzysztof Zamajtys

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: