Dz.U.01.127.1391 - Wymagania zasadnicze dla maszyn i elementów bezpieczeństwa podlegających ocenie zgodności.pdf - Akty prawne - amok10

Dz.U.01.127.1391 - Wymagania zasadnicze dla maszyn i elementw be...

http://bap-psp.lex.pl/serwis/du/2001/1391.htm

Uwaga:WidocznyniŜejtekstjestnieaktualny.Odczasujegoopublikowaniapojawiłsięinnyaktprawny(lubkilkaaktów),

zmieniającywjakimśzakresiewidocznytutekstlubuchylającytenakt.Naszserwisinternetowyniezawieratekstówujednoliconych.

Aktprawnyopublikowanyprzez

ROZPORZĄDZENIE

RADYMINISTRÓW

zdnia3lipca2001r.

wsprawiewymagańzasadniczychdlamaszynielementówbezpieczeństwapodlegającychoceniezgodności,

warunkówitrybudokonywaniaocenyzgodnościorazsposobuoznakowaniatychmaszynielementów

bezpieczeństwa.

(Dz.U.zdnia7listopada2001r.)

Napodstawieart.6ust.2ustawyzdnia28kwietnia2000r.osystemieocenyzgodności,akredytacjiorazzmianieniektórychustaw

(Dz.U.Nr43,poz.489iz2001r.Nr63,poz.636)zarządzasię,conastępuje:

Rozdział1

Przepisyogólne

§1.Rozporządzenieokreśla:

1)zasadniczewymaganiawzakresiebezpieczeństwaiochronyzdrowiadotycząceprojektowaniaiwykonywaniamaszyni

elementówbezpieczeństwa,

2)proceduryocenyzgodności,

3)rodzajemaszynielementówbezpieczeństwa,dlaktórychjestwymaganyudziałjednostkinotyfikowanej,wtrakcie

przeprowadzaniaproceduryocenyzgodności,

4)wzóroznakowaniaCE.

§2.1.Przepisówrozporządzenianiestosujesiędo:

1)maszyn,którychjedynymźródłemnapędujestsiłamięśniludzkich,zwyjątkiemmaszynuŜywanychdopodnoszeniai

opuszczaniaładunków,

2)urządzeńmedycznych,któremająbezpośrednikontaktzpacjentem,

3)urządzeńspecjalnychprzeznaczonychdouŜytkowanianatereniewesołychmiasteczeklubparkówrozrywki,

4)kotłówparowych,zbiorników,wtymzbiornikówciśnieniowych,

5)maszynspecjalniezaprojektowanychlubprzeznaczonychdouŜytkowaniadocelówjądrowych,którewprzypadkuuszkodzenia

mogąspowodowaćemisjęradioaktywną,

6)źródełpromieniowaniajonizującego,stanowiącychczęśćmaszyny,

7)bronipalnej,

8)zbiornikówdomagazynowaniairurociągówdobenzyny,olejunapędowego,innychcieczypalnychisubstancjiniebezpiecznych,

9)środkówtransportupojazdówprzeznaczonychwyłączniedotransportuosóbdrogąpowietrznąlubsieciątransportu

drogowego,kolejowegolubwodnego,atakŜeśrodkówtransportuwzakresie,wjakimsąprzeznaczonedoprzewozutowarówdrogą

powietrzną,sieciądróglubsieciąkolejowąalbodrogąwodną;wyłączeniuniepodlegająpojazdyuŜywaneprzyeksploatacjizłóŜ

mineralnych,

10)statkówmorskichorazpływającychjednostekprzybrzeŜnychwrazzichwyposaŜeniempokładowym,

11)urządzeńtransportulinowego,wtymkoleilinowych,linowoterenowychiwyciągów,przeznaczonychdotransportuosób,

12)ciągnikówrolniczychileśnych,

13)maszynspecjalniezaprojektowanychiwykonanychdocelówwojskowychipolicyjnych,

14)dźwigówstaleobsługującychokreślonepoziomybudynkówibudowli,wyposaŜonychwkabinęporuszającąsięmiędzy

sztywnymiprowadnicaminachylonymiwstosunkudopoziomupodkątemwiększymniŜ15stopni,przeznaczonychdoprzewozu:

a)osób,

b)osóbitowarów,

c)towarów,jeŜelikabinajestdostępnaiwyposaŜonawelementysterowniczeznajdującesięwewnątrzlubpozostającew

zasięguuŜytkownikaprzebywającegowkabinie,

15)środkówdotransportuosób,wykorzystującychpojazdyszynoweporuszającesięposzynachinapędzanychprzezmechanizm

zębatkowy,

16)górniczychurządzeńwyciągowych,

17)dźwigówteatralnych,

18)dźwigówbudowlanychprzeznaczonychdopodnoszeniaosóblubosóbitowarów.

2.PrzepisówrozporządzenianiestosujesiętakŜedomaszyn,dlaktórychproducentlubjegoupowaŜnionyprzedstawicielsporządzi

deklarację,wktórejzadeklaruje,Ŝesąoneprzeznaczonedowbudowaniawinnemaszynylubdopołączeniazinnymimaszynamiw

celuutworzeniamaszyn,doktórychbędąmiałyzastosowanieprzepisyniniejszegorozporządzenia,zwyłączeniemmaszyn

przeznaczonychdowbudowania,któremogądziałaćsamodzielnie.

3.Deklaracja,októrejmowawust.2,powinnazawierać:

1)nazwęiadresproducentalubjegoupowaŜnionegoprzedstawiciela.

2)opismaszynylubczęścimaszyny,

3)powołaniezastosowanychprzepisów,normzharmonizowanych,normkrajowychlubspecyfikacji,

4)nazwęiadresjednostkinotyfikowanej,któradokonujeocenyzgodności,oileocenatakabyładokonywana,

5)imięinazwiskoosobyupowaŜnionejdoskładaniapodpisuwimieniuproducentalubjegoupowaŜnionegoprzedstawiciela.

4.Dodeklaracji,októrejmowawust.2,naleŜyzałączyćinformację,ŜemaszynaniepowinnabyćoddawanadouŜytkuaŜdoczasu,

gdymaszyna,doktórejbędziewbudowana,uzyskadeklaracjęzgodnościWE,októrejmowaw§117ust.2.

§3.1.Ilekroćwrozporządzeniujestmowao:

1)maszynienaleŜyprzeztorozumieć:

a)zespółsprzęŜonychczęścilubelementówskładowych,zktórychprzynajmniejjedenjestruchomy,wrazzodpowiednimi

elementamiuruchamiającymi,obwodamisterowania,zasilania,połączonychwspólniewceluokreślonegozastosowania,w

szczególnościdoprzetwarzania,obróbki,przemieszczanialubpakowaniamateriałów,

b)zespółmaszyn,którewceluosiągnięciawspólnegoefektukońcowegozostałyzestawioneisąsterowanewtakisposób,aby

1 z 17

2009-06-9 08:30

Dz.U.01.127.1391 - Wymagania zasadnicze dla maszyn i elementw be...

http://bap-psp.lex.pl/serwis/du/2001/1391.htm

działałyjakozintegrowanacałość,

c)wymiennewyposaŜeniemodyfikującefunkcjemaszyny,którejestwprowadzanedoobrotuzprzeznaczeniemdo

zamontowaniaprzezoperatoradomaszynylubszereguróŜnychmaszynalbodociągnika,oilewyposaŜenietoniestanowi

częścizamiennejlubnarzędzia,

2)elemenciebezpieczeństwanaleŜyprzeztorozumiećelementniebędącywymiennymwyposaŜeniem,któryproducentlubjego

upowaŜnionyprzedstawicielwprowadzadoobrotuoddzielnie,przeznaczonydorealizacjifunkcjibezpieczeństwa,którego

uszkodzenielubnieprawidłowefunkcjonowaniezagraŜabezpieczeństwulubzdrowiuosóbnaraŜonych,

3)normachzharmonizowanychnaleŜyprzeztorozumiećnormyeuropejskieustanowioneprzezeuropejskieorganizacje

normalizacyjnenapodstawiemandatuudzielonegoprzezKomisjęEuropejskąiopublikowanewDziennikuUrzędowymWspólnot

Europejskich,

4)operatorzenaleŜyprzeztorozumiećosobę,którawykonujeczynnościzwiązanezzainstalowaniem,obsługiwaniem,

regulowaniem,konserwowaniem,czyszczeniem,naprawianiemlubtransportowaniemmaszyny,

5)kierowcynaleŜyprzeztorozumiećoperatoraodpowiedzialnegozaprzemieszczaniesięmaszyny,którymoŜebyć

transportowanyprzezmaszynęlubtowarzyszyćjejpieszoalbokierowaćniązdalnie,wszczególnościprzyuŜyciuprzewodówlubfal

radiowych,

6)strefieniebezpiecznejnaleŜyprzeztorozumiećstrefęwobrębielubwokółmaszyny,wktórejwystępujezagroŜenie

bezpieczeństwalubzdrowiaosób,

7)osobienaraŜonejnaleŜyprzeztorozumiećosobęznajdującąsięwstrefieniebezpiecznej,

8)zawiesiunaleŜyprzeztorozumiećczęścilubwyposaŜenienieprzymocowanedomaszyny,umieszczonemiędzymaszynąa

ładunkiemlubnaładunku,wcelujegoprzymocowania,

9)elementachzawiesinaleŜyprzeztorozumiećelementypomocneprzywykonywaniulubuŜywaniuzawiesicięgnowych,takie

jak:hakioczkowe,zaciskikabłąkowe,pierścienie,śruby,śrubyoczkowe,

10)ładunkuprowadzonymnaleŜyprzeztorozumiećładunek,któregoprzenoszenieodbywasięwcałościwzdłuŜsztywnychlub

elastycznychprowadnic,opołoŜeniuustalonymzapomocąstałychzamocowań,

11)współczynnikubezpieczeństwanaleŜyprzeztorozumiećstosunekobciąŜeniagwarantowanegoprzezproducenta,jakie

elementwyposaŜenia,osprzętlubmaszynasąwstanieutrzymać,doudźwigunaniesionegonatymelemenciewyposaŜenia,

osprzęcielubmaszynie,

12)współczynnikuprzeciąŜenianaleŜyprzeztorozumiećstosunekobciąŜeniauŜytegodoprzeprowadzeniapróbstatycznychi

dynamicznychnaelemenciewyposaŜenia,osprzęcielubmaszyniedoudźwigunaniesionegonatymelemenciewyposaŜenia,

osprzęcielubmaszynie,

13)próbiestatycznejnaleŜyprzeztorozumiećbadanie,podczasktóregomaszynalubzawiesiesąpoddawanekontroli,a

następniedziałaniusiłyodpowiadającejudźwigowipomnoŜonemuprzezodpowiedniwspółczynnikprzeciąŜeniadlapróbstatycznych

iponownieskontrolowanebezpośredniopozdjęciuobciąŜenia,wceluupewnieniasię,ŜenienastąpiłoŜadneuszkodzenie,

14)próbiedynamicznejnaleŜyprzeztorozumiećbadanie,podczasktóregomaszynaobciąŜonapracujewewszystkichmoŜliwych

konfiguracjachpodobciąŜeniemodpowiadającymudźwigowi,zuwzględnieniemdynamicznegozachowaniasięmaszyny,wcelu

sprawdzenia,czymaszynaijejelementbezpieczeństwafunkcjonująwłaściwie,

15)środkuprzenoszenianaleŜyprzeztorozumiećurządzenie,naktórymumieszczasięludzi,wceluichpodnoszenia,

opuszczanialubprzenoszenia,

2.Ilekroćwprzepisachrozdziałów37orazw§117,122i123jestmowaomaszynienaleŜyprzeztorozumiećmaszynęlub

elementbezpieczeństwa.

§4.Domaszyn,którestwarzająprzedewszystkimzagroŜeniaocharakterzeelektrycznym,stosujesięprzepisywydanena

podstawieart.6ust.2ustawyzdnia28kwietnia2000r.osystemieocenyzgodności,akredytacjiorazzmianieniektórychustaw,

dotyczącesprzętuelektrycznego.

§5.1.Maszynyielementybezpieczeństwa,októrychmowawrozporządzeniu,mogąbyćwprowadzanedoobrotu,jeŜeliprzy

prawidłowymzainstalowaniuikonserwowaniuorazuŜytkowaniuzgodnymzprzeznaczeniemniebędąstwarzałyzagroŜeniadla

bezpieczeństwaizdrowiaosóborazzwierzątdomowychlubmienia.

2.Maszynyielementybezpieczeństwapowinnyspełniaćzasadniczewymaganiawzakresiebezpieczeństwaiochronyzdrowia,

określonewrozporządzeniu.

§6.Wprzypadkugdynormykrajoweadaptującenormyzharmonizowanezawierająjednolubwięcejzasadniczychwymagań

dotyczącychbezpieczeństwa,maszynaielementbezpieczeństwawykonanezgodnieznormamikrajowymibędą,przez

domniemanie,uwaŜanezaspełniającetewymagania.

§7.1.DopuszczasięmoŜliwośćprezentacjinatargach,wystawachiinnychpokazachmaszynielementówbezpieczeństwa,które

niespełniająwymagańokreślonychwrozporządzeniu,jeŜelinawidocznymoznaczeniubędziepodanainformacja,Ŝemaszynyi

elementybezpieczeństwasąniezgodnezzasadniczymiwymaganiamiiniebędąsprzedawane,dopókiproducentlubjego

upowaŜnionyprzedstawicielniedoprowadzidoichzgodnościzwymaganiamiokreślonymiwrozporządzeniu.

2.Podczaspokazówmaszynlubelementów,októrychmowawust.1,powinnybyćprzedsięwzięteodpowiednieśrodki

bezpieczeństwa.

Rozdział2

Zasadniczewymaganiawzakresiebezpieczeństwaiochronyzdrowiadotycząceprojektowaniaorazwytwarzania

maszynielementówbezpieczeństwa

§8.1.Zasadniczewymaganiawzakresiebezpieczeństwaiochronyzdrowiamajązastosowanietylkowówczas,gdymaszyna

uŜytkowanawwarunkachprzewidzianychprzezproducentastwarzazagroŜenieodpowiadająceokreślonemuzasadniczemu

wymaganiu,zwyjątkiemwymagań,októrychmowaw§911,§4954i§58,któremajązastosowaniedowszystkichmaszyn,do

którychstosujesięprzepisyrozporządzenia.

2.Zasadniczewymaganiawzakresiebezpieczeństwaiochronyzdrowia,określonewrozporządzeniu,sąobowiązujące,z

zastrzeŜeniemust.3.

3.JeŜelizewzględunaistniejącystantechnikispełnieniecelówokreślonychwzasadniczychwymaganiachmoŜebyćniemoŜliwe,

maszynapowinnabyćzaprojektowanaiwykonanawsposóbzapewniającyspełnienietychcelów.

4.ProducentjestobowiązanyocenićzagroŜeniawceluzidentyfikowaniawszystkichzagroŜeńodnoszącychsiędodanejmaszyny.

Producentpowinienzaprojektowaćiwykonaćtęmaszynę,biorącpoduwagędokonanąprzezsiebieocenę.

§9.1.Maszynapowinnabyćwykonanawtakisposób,abynadawałasiędorealizowaniaswojejfunkcjiorazmogłabyćregulowana

ikonserwowananiepowodujączagroŜeniadlaosóbwykonującychteczynnościwwarunkachprzewidzianychprzezproducenta.

2.WceluprzeciwdziałaniazagroŜeniom,októrychmowawust.1,powinnybyćprzedsięwzięteśrodkimającenacelu

wyeliminowaniewszelkiegoryzykawypadku,wprzewidywanymokresieeksploatacjimaszyny,zjejmontaŜemidemontaŜem

włącznie,nawetwówczas,gdyryzykowypadkumoŜepowstaćwwynikumoŜliwychdoprzewidzeniasytuacjiodbiegającychod

normalnych.

3.Przydoborzenajbardziejodpowiednichśrodków,októrychmowawust.2,producentpowinienstosowaćnastępującezasady:

1)projektowaćiwykonywaćmaszynybezpieczne,przezwyeliminowanielubzminimalizowaniezagroŜeń,

2)podejmowaćkonieczneśrodkiochronnewstosunkudozagroŜeń,którychniemoŜnawyeliminować,

3)informowaćuŜytkownikówoistniejącychzagroŜeniach,któreniezostaływyeliminowanemimozastosowaniaśrodków

ochronnych,orazwskazywać,czykoniecznejestprzeszkoleniewtymzakresieiwyspecyfikowaniepotrzebstosowaniaśrodków

ochronyindywidualnej.

2 z 17

2009-06-9 08:30

Dz.U.01.127.1391 - Wymagania zasadnicze dla maszyn i elementw be...

http://bap-psp.lex.pl/serwis/du/2001/1391.htm

§10.1.Podczasprojektowaniaiwykonywaniamaszynyorazopracowywaniainstrukcji,októrejmowaw§51ust.1,producent

powinienwziąćpoduwagęnietylkonormalneuŜytkowaniemaszyny,aletakŜeprzewidywaćzastosowania,którychwsposób

racjonalnymoŜnaodtejmaszynyoczekiwać.

2.MaszynapowinnabyćzaprojektowanawsposóbzapobiegającyuŜytkowaniuodbiegającemuodjejnormalnegouŜytkowania,jeŜeli

takieuŜytkowaniewywołałobyzagroŜenie.Wprzypadkugdymaszynaniejestzaprojektowanawtakisposób,winstrukcji,októrej

mowaw§51ust.1,naleŜypoinformowaćuŜytkownikaoniedozwolonychsposobachjejuŜytkowania.

3.Podczasprojektowaniaiwykonywaniamaszynyproducentpowinienuwzględnićograniczeniawynikającezkoniecznegolub

przewidywanegostosowaniaśrodkówochronyindywidualnej,wszczególnościobuwia,rękawic.Niewygody,zmęczenieinapięcie

odczuwaneprzezoperatorapodczasuŜytkowaniamaszynypowinnybyćzredukowanedomoŜliwegominimum,zuwzględnieniem

zasadergonomii.

§11.MaszynęnaleŜydostarczaćzpodstawowymwyposaŜeniemspecjalnymiosprzętemumoŜliwiającymjejregulację,

konserwacjęiuŜytkowanie,bezstwarzaniazagroŜeń.

§12.1.MateriałyuŜytedowykonaniamaszynylubproduktywykorzystywaneipowstającewtrakcieichuŜytkowanianiepowinny

stwarzaćzagroŜeniadlabezpieczeństwaizdrowiaosóbnaraŜonych.

2.Wprzypadkustosowaniapłynów,maszynapowinnabyćzaprojektowanaiwykonanawtakisposób,abymoŜnabyłojąuŜytkować

bezryzykapowodowanegonapełnianiem,uŜywaniem,odzyskiwaniemlubusuwaniempłynów.

§13.1.Producentpowiniendostarczyćoświetleniemiejscowemaszyny,odpowiedniedowykonywanychczynności,jeŜelibrak

takiegooświetleniamoŜespowodowaćzagroŜenie,mimooświetleniazewnętrznegoonormalnymnatęŜeniu.

2.Producentpowinienzapewnić,ŜedostarczoneprzezniegooświetlenieniespowodujewystępowaniauciąŜliwychobszarów

zacienienia,męczącycholśnieńiniebezpiecznegoefektustroboskopowego.

3.WmaszynienaleŜyzapewnićodpowiednieoświetlenieobszarówwewnętrznychwymagającychczęstychkontroli,regulacjii

konserwacji.

§14.1.MaszynalubkaŜdajejczęśćpowinnabyć:

1)zaprojektowanawsposóbumoŜliwiającyjejbezpieczneprzemieszczanie,

2)zaprojektowanalubopakowanawsposóbumoŜliwiającybezpieczneiniepowodująceuszkodzeńskładowanie,wszczególności

przezzapewnienieodpowiedniejstatecznościalbospecjalnychwsporników.

2.Wprzypadkugdymasa,wielkośćlubkształtsamejmaszynylubjejróŜnychczęściskładowychuniemoŜliwiająjejręczne

przemieszczanie,maszynalubkaŜdazjejczęściskładowychpowinna:

1)byćwyposaŜonawelementyumoŜliwiającezamocowaniedourządzeniapodnoszącegolub

2)byćzaprojektowanawsposóbumoŜliwiającywyposaŜeniewelementy,októrychmowawpkt1,wszczególnościprzez

zaprojektowanieotworówgwintowanych,lub

3)miećkształtumoŜliwiającyłatwezamocowaniedotypowychurządzeńpodnoszących.

3.JeŜelimaszynalubelementskładowysąprzewidzianedoręcznegoprzemieszczania,maszynalubelementskładowypowinnybyć:

1)łatwoprzemieszczalnelub

2)wyposaŜonewelementydopodnoszenia,wszczególnościuchwyty,orazdobezpiecznegoprzemieszczania.

4.Wprzypadkuprzemieszczanianarzędzilubczęścimaszyn,nawettychoniewielkiejmasie,któremogąstwarzaćzagroŜenieprzez

swojewłaściwości,takiejakkształt,materiałnaleŜystosowaćśrodkispecjalne.

§15.UkładysterowanianaleŜyzaprojektowaćiwykonywaćwtakisposób,aby:

1)byłybezpieczneiniezawodne,zapobiegającwtensposóbpowstawaniuniebezpiecznychsytuacji,

2)mogływytrzymywaćobciąŜeniawynikająceznormalnegouŜywaniaidziałaniaczynnikówzewnętrznych,

3)błędylogiczneniedoprowadzałydoniebezpiecznychsytuacji.

§16.1.Elementysterowniczepowinnybyć:

1)wyraźniewidoczne,rozpoznawalneiwkoniecznychprzypadkachodpowiedniooznakowane,

2)rozmieszczonewsposóbzapewniającybezpieczne,bezzwłoczneijednoznaczneposługiwaniesięnimi,

3)zaprojektowanewtakisposób,abykierunekruchubyłzgodnyzzamierzonymefektemsterowania,

4)umiejscowionepozastrefaminiebezpiecznymi,zwyjątkiemelementówszczególnych,takichjakwyłącznikawaryjny,panel

programowaniarobotów,

5)takumieszczone,abyobsługaelementówsterowniczychniepowodowaładodatkowegoryzyka,

6)zaprojektowanealbozabezpieczonewtakisposób,abypoŜądanyefekt,jeŜeliwiąŜesięznimryzyko,niemógłwystąpićbez

zamierzonegodziałania,

7)wykonanewtakisposób,abywytrzymałydającesięprzewidziećobciąŜenia.

2.SzczególnąuwagęprzyprojektowaniunaleŜyzwrócićnawyłącznikiawaryjne,wstosunkudoktórychistnieje

prawdopodobieństwo,ŜebędąnaraŜonenaznaczneobciąŜenia.

3.JeŜelielementysterowniczesąprojektowaneiwykonywanewceluspełnianiakilkuróŜnychfunkcji,przybrakuwzajemnie

jednoznacznejrelacji,takjakwprzypadkuzastosowaniaklawiatury,działanie,któremabyćwykonywane,powinnobyćwyraźnie

zasygnalizowaneiwraziepotrzebypotwierdzone.

4.Elementysterowniczepowinnybyćtakwykonane,abyichrozmieszczenie,przemieszczanieiopórzwiązanyzoperowaniemnimi

byłyzbieŜnezpowodowanymdziałaniem,zuwzględnieniemzasadergonomii.NaleŜyrównieŜuwzględnićograniczeniawynikającez

koniecznegolubprzewidywanegostosowaniaśrodkówochronyindywidualnej,wszczególnościrękawic,obuwia.

§17.1.MaszynapowinnabyćwyposaŜonawewskaźniki,takiejaktarczezpodziałkąlubsygnalizatory,niezbędnedozapewnienia

bezpieczeństwaobsługi.

2.ZestanowiskasterowaniaoperatorpowinienmiećmoŜliwośćodczytywaniawskazańwskaźników,októrychmowawust.1.

3.ZgłównegostanowiskasterowaniaoperatorpowinienmiećmoŜliwośćupewnieniasię,Ŝewstrefachniebezpiecznychnie

przebywająosobynaraŜone.

§18.1.JeŜeliniejestmoŜliwespełnieniewymagań,októrychmowaw§17ust.3,systemsterowaniapowinienbyć

zaprojektowanyiwykonanywtakisposób,abyuruchomieniemaszynybyłokaŜdorazowopoprzedzaneakustycznymluboptycznym

sygnałemostrzegawczym.

2.Wprzypadku,októrymmowawust.1,osobanaraŜonapowinnamiećczasiśrodkidopodjęciaszybkiegodziałania,wcelu

zapobieŜeniauruchomieniumaszyny.

§19.1.UruchomieniemaszynypowinnobyćmoŜliwetylkoprzezzamierzoneuaktywnienieprzewidzianegodotegoceluelementu

sterowniczego.

2.Przepisust.1stosujesięwprzypadku:

1)ponownegouruchomieniamaszynypojejzatrzymaniu,niezaleŜnieodprzyczynyzatrzymania,

2)wprowadzeniaznaczącychzmianwwarunkachpracymaszyny,takichjakzmianaprędkości,ciśnienia

zwyjątkiemprzypadków,gdyponowneuruchomieniemaszynylubwprowadzenieznaczącychzmianwwarunkachjejpracynie

powodujezagroŜenia.

3.Zasadniczychwymagań,októrychmowawust.2,niestosujesiędoponownegouruchomieniamaszynylubzmianywarunkówjej

pracy,będącychwynikiemnormalnego,automatycznegocyklupracymaszyny.

4.Wprzypadkugdymaszynamakilkauruchamiającychelementówsterowniczych,przezcooperatorzymogąpowodowaćwzajemne

zagroŜenia,naleŜywceluwyeliminowaniatakiegoryzykazainstalowaćurządzeniadodatkowe,takiejakblokadylubselektory,

pozwalającenauaktywnienietylkojednejczęścimechanizmuuruchamiającegowdanejchwili.

5.Wprzypadkuinstalacjizautomatyzowanej,funkcjonującejwtrybieautomatycznym,powinnobyćmoŜliwe,pozatrzymaniu

3 z 17

2009-06-9 08:30

Dz.U.01.127.1391 - Wymagania zasadnicze dla maszyn i elementw be...

http://bap-psp.lex.pl/serwis/du/2001/1391.htm

maszyny,ponownełatwejejuruchomieniepospełnieniuwszystkichwarunkówbezpieczeństwa.

§20.1.MaszynapowinnabyćwyposaŜonawelementsterowniczy,przyuŜyciuktóregomoŜnadoprowadzić,wbezpiecznysposób,

docałkowitegozatrzymaniamaszyny.

2.StanowiskoroboczepowinnobyćwyposaŜonewelementsterowniczyumoŜliwiającyzatrzymanieniektórychlubwszystkichczęści

maszynyznajdującychsięwruchu,wzaleŜnościodrodzajuzagroŜenia,takabymaszynapozostawałabezpieczna.Elementy

sterowniczezatrzymującemaszynępowinnymiećpierwszeństwowobecelementówuruchamiających.

3.Zchwilązatrzymaniamaszynylubjejniebezpiecznychczęści,zasilanieodpowiednichnapędówuruchamiającychpowinnozostać

odłączone.

§21.1.MaszynapowinnabyćwyposaŜonaconajmniejwjedenwyłącznikawaryjny,wceluwyeliminowaniaistniejącegolub

moŜliwegodowystąpienianiebezpieczeństwa.

2.Przepisuust.1niestosujesiędo:

1)maszyn,wktórychwyłącznikawaryjnynieobniŜyłbyryzyka,poniewaŜalbonieskróciłbyczasuzatrzymania,albonieumoŜliwił

podjęciaspecjalnychśrodkówniezbędnychdoprzeciwdziałaniazagroŜeniu,

2)maszynprzenośnych,trzymanychwrękuiprowadzonychręką.

3.Wyłącznikawaryjnypowinien:

1)miećwyraźnierozpoznawalneiwidoczneorazszybkodostępneelementysterownicze,

2)moŜliwiejaknajszybciejzatrzymaćniebezpiecznyproces,bezstwarzaniadodatkowegozagroŜenia,

3)wkoniecznychprzypadkachinicjowaćlubumoŜliwiaćzainicjowaniepewnychruchówzabezpieczających.

4.Zchwiląustaniaaktywnegodziałanianaelementsterowniczywyłącznikaawaryjnego,powygenerowaniusygnałuzatrzymania,

sygnałtenpowinienbyćpodtrzymanyprzezzaryglowanietegowyłącznika,aŜdochwili,wktórejzaryglowaniezostaniewsposób

zamierzonyodblokowane.

5.Niepowinnomiećmiejscazaryglowaniewyłącznikaawaryjnegobezwygenerowaniasygnałuzatrzymania.Odblokowanie

zaryglowaniamoŜenastąpićwyłącznieprzezwykonanieodpowiedniejczynności,przyczymodblokowanietoniepowinnoponownie

uruchomićmaszyny,atylkoumoŜliwićjejuruchomienie.

§22.Wprzypadkumaszynlubczęścimaszynzaprojektowanychwceluwspólnegodziałania,producentpowinienzaprojektowaći

wykonaćmaszynęwtakisposób,abywyłączniki,wtymwyłącznikawaryjny,mogłyzatrzymaćnietylkosamąmaszynę,alei

wszystkieurządzeniaumieszczoneprzedniąlubzaniąwciągutechnologicznym,jeŜelidalszedziałanietychurządzeńmoŜebyć

niebezpieczne.

§23.1.Wybranytrybsterowaniapowinienodłączyćwszystkieinneukładysterujące,zwyjątkiemwyłącznikaawaryjnego.

2.JeŜelimaszynazostałazaprojektowanaiwykonanawsposóbpozwalającynajejwykorzystaniewkilkutrybachsterowanialub

pracy,którewykazująróŜnepoziomybezpieczeństwa,takichjakumoŜliwienieregulacji,konserwacji,kontroli,maszynapowinnabyć

wyposaŜonanastałewprzełącznikwyborutrybu,którymoŜnazablokowaćwkaŜdympołoŜeniu.KaŜdepołoŜenieprzełącznika

wyborutrybupowinnoodpowiadaćtylkojednemutrybowipracylubsterowania.

3.Przełącznikwyboru,októrymmowawust.2,moŜezostaćzastąpionyinnąmetodąwybierania,któraograniczauŜycieniektórych

funkcjimaszynyprzezokreślonąkategorięoperatorów,wszczególnościprzyuŜyciukodówdostępudoniektórychfunkcji

sterowanychnumerycznie.

4.JeŜeliwceluwykonaniawybranychoperacjimaszynapowinnamiećmoŜliwośćdziałaniaprzywyłączonychurządzeniach

ochronnych,przełącznikwyborutrybupowinienjednocześnie:

1)uniemoŜliwiaćdziałaniewtrybiesterowaniaautomatycznego,

2)zezwalaćnaruchywywołanewyłącznieprzypomocyelementówsterowniczychwymagającychstałegopodtrzymania,

3)zezwalaćnadziałanieniebezpiecznychelementówruchomychwyłączniewwarunkachpodwyŜszonegobezpieczeństwa,

takiegojakzmniejszonaszybkość,zmniejszonamoc,działaniekrokpokrokulubinneodpowiednieuwarunkowania,przy

jednoczesnymzapobieganiuniebezpieczeństwomwynikającymzesprzęŜonychsekwencjiruchów,

4)uniemoŜliwićwszelkieruchymogącespowodowaćzagroŜenieprzezoddziaływaniewsposóbzamierzonylubniezamierzonyna

wewnętrzneczujnikimaszyny.

5.Operatorpowinien,wmiejscuregulacjimaszyny,miećmoŜliwośćsterowaniadziałaniemelementów,przyktórychpracuje.

§24.1.Przerwawzasilaniumaszyny,ponownewłączeniemaszynypoprzerwiewzasilaniulubdowolnegorodzajuwahaniaw

zasilaniuniepowinnydoprowadzaćdoniebezpiecznychsytuacji.

2.Wceluprzeciwdziałanianiebezpiecznymsytuacjom,októrychmowawust.1:

1)maszynaniepowinnauruchamiaćsięnieoczekiwanie,

2)maszynapowyłączeniupowinnazatrzymaćsię,

3)Ŝadenruchomyelementmaszynylubzamocowanywmaszynieniepowinienodpadaćlubzostaćwyrzucony,

4)automatycznelubręcznezatrzymywaniewszelkichelementówruchomychniepowinnobyćzakłócone.

5)urządzeniaochronnepowinnypozostawaćwpełniskuteczne.

3.Defektlogicznychukładówsterowania,uszkodzenielubzniszczenieobwodówsterowanianiepowinnydoprowadzaćdo

niebezpiecznychsytuacji.Przepisust.2stosujesięodpowiednio.

4.Oprogramowaniedialogowemiędzyoperatoremaukłademsterowaniamaszynąpowinnobyćłatwewobsłudze.

§25.1.Maszyna,jejwyposaŜenieiczęściskładowepowinnybyćzaprojektowaneiwykonanewtakisposób,abypodczas

eksploatacjiwprzewidywanychwarunkachdziałania,zuwzględnieniem,wmiarępotrzeby,równieŜiwarunkówklimatycznych,były

wystarczającostatecznebezryzykawywróceniasię,upadkuzwysokościlubnieoczekiwanegoprzemieszczenia.

2.JeŜelikształtsamejmaszynylubprzewidywanysposóbjejzainstalowanianiezapewniajądostatecznejstateczności,maszyna

powinnamiećodpowiednieelementymocujące,którenaleŜyopisaćwinstrukcji,októrejmowaw§51ust.1.

§26.1.RóŜneczęścimaszynyielementyłącząceczęścimaszynypowinnywytrzymaćprzewidywaneprzezproducentaobciąŜenia,

którympodlegająpodczaseksploatacji.

2.TrwałośćuŜytychmateriałówpowinnabyćodpowiedniadorodzajumiejscapracymaszyny,przewidzianegoprzezproducenta,w

szczególnościwodniesieniudozjawiskzmęczenia,starzeniasię,korozjiiścierania.

3.Producentpowinienwskazaćwinstrukcji,októrejmowaw§51ust.1,rodzajiczęstotliwośćkontroliikonserwacjimaszyny,

wymaganychzewzględówbezpieczeństwa,orazczęści,któreulegajązuŜyciu,atakŜeokreślićkryteriaichwymiany.

4.JeŜelimimopodjętychśrodkówostroŜnościniebezpieczeństwopęknięcialubrozerwaniaelementówruchomychistniejenadal,tak

jakwprzypadkutarczściernych,elementyruchomepowinnybyćzamontowaneiumiejscowionewtakisposób,abywprzypadku

rozerwaniasięichodłamkipozostawaływewnątrzosłony.

5.Sztywneielastyczneprzewodydotransportupłynów,wszczególnościpodwysokimciśnieniem,powinnywytrzymywać

przewidzianenapręŜeniawewnętrzneizewnętrzneorazbyćzamocowanelubzabezpieczonewsposóbchroniącyjeprzedwszelkimi

zewnętrznyminapręŜeniamiinapinaniem.

6.NaleŜypodjąćśrodkiostroŜnościeliminującezagroŜeniespowodowanepęknięciemelementu,takiejaknagłeprzemieszczenie

albouwolnieniestrumieniacieczypodwysokimciśnieniem.

§27.1.ProducentjestobowiązanypodjąćśrodkiostroŜnościwceluzapobieŜeniazagroŜeniomspowodowanymprzezprzedmioty

spadającelubwyrzucane,takiejaknarzędzia,wióry,odłamki,odpady,przedmiotyobrabiane.

2.Wstopniuniekolidującymzichprzeznaczeniem,dostępneczęścimaszynyniepowinnymiećostrychkrawędzi,ostrychnaroŜyani

chropowatychpowierzchni,któremogąspowodowaćobraŜenia.

3.Wprzypadkuautomatycznegopodawaniamateriałuobrabianego,wceluuniknięciazagroŜeńwstosunkudoosóbnaraŜonych,w

szczególnościwprzypadkuzłamaniasięnarzędzi,powinnybyćspełnionenastępującewarunki:

1)wmomenciegdynarzędziezetkniesięzprzedmiotemobrabianym,narzędzietopowinnoosiągnąćswojenormalnewarunki

4 z 17

2009-06-9 08:30

Dz.U.01.127.1391 - Wymagania zasadnicze dla maszyn i elementw be...

http://bap-psp.lex.pl/serwis/du/2001/1391.htm

pracy,

2)wprzypadkuzamierzonegolubprzypadkowegouruchomienialubzatrzymanianarzędzia,ruchpodającyiruchnarzędzia

powinnybyćskoordynowane.

§28.1.JeŜelimaszynajestprzeznaczonadowykonywaniakilkuróŜnychczynnościmaszynazespołowazręcznymusuwaniem

przedmiotuobrabianegomiędzyposzczególnymiczynnościamipowinnabyćzaprojektowanaiwykonanawtakisposób,aby

umoŜliwićuŜywaniekaŜdegozjejzespołówoddzielnie,bezpowodowaniaprzezpozostałezespołyzagroŜenialubryzykawstosunku

doosobynaraŜonej.

2.Wprzypadku,októrymmowawust.1,powinnabyćmoŜliwośćoddzielnegouruchamianiaizatrzymywaniawszelkichzespołów

maszynyniewyposaŜonychwelementyochronne.

§29.MaszynyprzeznaczonedodziałaniaprzyróŜnychparametrachroboczych,takichjakróŜneprędkościlubzasilanieenergią,

powinnybyćzaprojektowaneiwykonywanewsposóbumoŜliwiającybezpiecznyipewnywybórtychparametróworazichregulację.

§30.1.Ruchomeelementymaszynypowinnybyćzaprojektowane,wykonaneirozmieszczonewtakisposób,abyniepowodowały

zagroŜeń,awprzypadkugdyzagroŜeniatenadalistnieją,ruchomeelementymaszynypowinnybyćwyposaŜonewosłonylub

urządzeniaochronne,abyzapobieccałkowicieryzykuzetknięciasięztymelementem,gdyŜmogłobytospowodowaćwypadek.

2.NaleŜystosowaćwszelkieniezbędneśrodki,wceluzapobieŜeniaprzypadkowemuzablokowaniusięruchomychelementóww

czasieichpracy.

3.JeŜelimimopodjętychśrodkówostroŜnościistniejenadalprawdopodobieństwozablokowaniaruchomychelementów,októrych

mowawust.1,producentpowinienprzewidziećspecjalneurządzeniaochronnelubnarzędzia,instrukcjeorazewentualne

oznakowaniemaszyny,wceluprzeprowadzeniabezpiecznegoodblokowaniatychelementów.

4.Osłonyluburządzeniaochronnechroniąceprzedryzykiemzwiązanymzruchomymielementamipowinnybyćdobieranew

zaleŜnościodrodzajuzagroŜenia.

5.Przydoborzeosłonluburządzeńochronnych,októrychmowawust.4,naleŜypostępowaćwsposóbokreślonyw§31.

§31.1.OsłonyzaprojektowanewceluochronyosóbnaraŜonychprzedryzykiemzwiązanymzruchomymielementamiprzenoszenia

napędu,takimijakkołazębate,zębatki,wały,pasy,powinnybyć:

1)przytwierdzonenastałeispełniaćwymagania,októrychmowaw§32i§33ust.1,albo

2)ruchome,spełniającewymagania,októrychmowaw§32i§33ust.3.

2.Zalecasięstosowanieosłonruchomychwprzypadkuruchomychelementów,doktórychprzewidujesiękoniecznośćczęstego

dostępu.

3.JakoosłonyluburządzeniaochronnezaprojektowanewceluochronyosóbnaraŜonychprzedryzykiemzwiązanymzruchomymi

elementami,takimijaknarzędziaskrawające,ruchomeczęścipras,cylindry,przedmiotyobrabiane,naleŜystosowaćwszędzietam,

gdzietomoŜliwe,osłonystałespełniającewymagania,októrychmowaw§32i§33ust.1,wpozostałychprzypadkach:

1)osłonyruchomespełniającewymagania,októrychmowaw§32i§33ust.4,luburządzeniaochronne,takiejakurządzeniado

samoczynnegowyłączaniabarieryniematerialne,matyczułenanacisk,

2)urządzeniaochronnezdalniepodtrzymywaneoburęczneurządzeniasterująceluburządzeniaochronneprzeznaczonedo

samoczynnegozapobieganiaznalezieniusięoperatoralubczęścijegociaławstrefieniebezpiecznej,zgodniezwymaganiami,o

którychmowaw§32i§33ust.6.

4.JeŜeliniektóreruchomeelementybezpośredniozwiązanezprocesemtechnologicznymniemogąpozostawaćcałkowicielub

częściowoniedostępnezewzględunadziałaniawymagającemiejscowejingerencjioperatora,towówczastam,gdziejestto

techniczniemoŜliwe,ruchomeelementypowinnybyćwyposaŜonewosłony:

1)stałe,spełniającewymagania,októrychmowaw§32i§33ust.1,zapobiegającedostępowidotychfragmentówruchomych

elementów,któreniesąwykorzystywanepodczaspracy,

2)nastawne,spełniającewymagania,októrychmowaw§32i§33ust.5,ograniczającedostępdotychfragmentówruchomych

elementów,któresąbezpośrednioprzeznaczonedopracy.

§32.Osłonyiurządzeniaochronne:

1)powinnymiećwytrzymałąkonstrukcję,

2)niepowinnypowodowaćŜadnegododatkowegozagroŜenia,

3)niepowinnydawaćłatwosięobejśćlubwyłączyć,

4)powinnybyćumieszczonewodpowiedniejodległościodstrefyniebezpiecznej,

5)mogąpowodowaćtylkominimalneutrudnieniawobserwacjiprocesuprodukcyjnego,

6)powinnyumoŜliwiać,wmiaręmoŜliwości,bezichdemontaŜu,dostępkoniecznydowykonywaniapraczwiązanychz

mocowaniemlubwymianąnarzędziorazkonserwacją,przyczymdostęptenpowinienbyćograniczonytylkodoobszaruniezbędnego

dowykonywaniatychprac.

§33.1.Osłonystałepowinnybyćpewniezamocowanenaswoimmiejscu,przezrozwiązania,któreumoŜliwiajądemontaŜ

wyłącznieprzyuŜyciunarzędzi.TamgdziejesttomoŜliwe,usunięcieelementówmocującychpowinnouniemoŜliwiaćpozostawienie

osłonnaswoimmiejscu.

2.Osłonyruchomedzieląsięna:

1)osłonyruchometypu"A",

2)osłonyruchometypu"B".

3.Osłonyruchometypu"A"powinny:

1)oiletomoŜliwe,pozostawaćpootwarciuprzymocowanedomaszyny,

2)byćsprzęŜonezukłademblokującym,zapobiegającymuruchomieniuelementówruchomych,dopókisąonedostępne,i

wydającympoleceniezatrzymania,gdytylkoosłonazostanieotwarta.

4.Osłonyruchometypu"B"powinnybyćzaprojektowaneisprzęŜonezukłademsterowaniamaszyny,takaby:

1)elementyruchomeniemogłyzostaćuruchomione,dopókiznajdująsięwzasięguoperatora,

2)osobanaraŜonaniemogładosięgnąćelementówruchomychpoichuruchomieniu,

3)mogłybyćnastawionetylkoprzezdziałaniazamierzone,takiejakuŜycienarzędzialubklucza,

4)braklubuszkodzeniejednegozichelementówskładowychuniemoŜliwiałouruchomienieelementówznajdującychsięwruchu

lubzatrzymywałoteelementy,

5)byłazapewnionaochronaprzedryzykiemzwiązanymzwyrzucaniemelementówruchomych,przezzastosowanieodpowiedniej

przegrody.

5.Osłonynastawneograniczającedostępdostrefelementówruchomych,niezbędnychdowykonaniapracy,powinny:

1)byćnastawianeręcznielubautomatycznie,wzaleŜnościodrodzajupracy,

2)dawaćsięłatwonastawiaćbezuŜycianarzędzi,

3)maksymalnieograniczaćzagroŜeniepowodowanewyrzucanymiprzedmiotami.

6.UrządzeniaochronnepowinnybyćzaprojektowaneisprzęŜonezukłademsterowaniawtakisposób,aby:

1)elementyruchomeniemogłyzostaćuruchomione,dopókiznajdująsięwzasięguoperatora,

2)osobanaraŜonaniemogładosięgnąćelementówruchomychpoichuruchomieniu,

3)mogłybyćnastawianetylkoprzezdziałaniazamierzone,takiejakuŜycienarzędzi,kluczy,

4)braklubuszkodzeniejednegoichelementuskładowegouniemoŜliwiałouruchomienieelementówruchomychlubzatrzymywało

elementyznajdującesięwruchu.

§34.1.JeŜelimaszynajestzasilanaenergiąelektryczną,powinnaonabyćzaprojektowana,wykonanaiwyposaŜonawsposób

zapobiegającylubumoŜliwiającyzapobieganiewszelkimzagroŜeniomocharakterzeelektrycznym.

2.DomaszynypracującejwokreślonychzakresachnapięćnaleŜystosowaćprzepisydotycząceurządzeńelektrycznych

przeznaczonychdopracywtychzakresach.

5 z 17

2009-06-9 08:30

Dz.U.01.127.1391 - Wymagania zasadnicze dla maszyn i elementów bezpieczeństwa podlegających ocenie zgodności.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: