Geografia Bangladeszu.pdf

Geografia Bangladeszu

Bangladesz j est małym państwem położonym

w Azji Południowej nad Zatoką Bengalską

( Ocean Indyjski ). Bangladesz jest jednym z

najmłodszych krajów Azji, ponieważ uzyskał

niepodległość w 1971 r oku. Ten w większości

muzułmański k raj jest jednym z najuboższych

państw świata.

Powierzchnia i granice

Powierzchnia - 147 570 km 2

Skrajne punkty - północny 26°45'N,

południowy 20°30'N, zachodni 88°00'E,

wschodni 92°56'E. Rozciągłość południkowa

wynosi 820 km, a równoleżnikowa 600 km.

Przeciętna szerokość kraju wynosi około 240

km, natomiast długość około 500 km.

Bangladesz graniczy z następującymi

państwami:

• Indie - 4 053 km

• Birma - 193 km

Linia brzegowa - 580 km.

Mapa Bangladeszu

Geografia Bangladeszu

Budowa geologiczna i rzeźba

Bangladesz jest krajem wybitnie nizinnym,

który zajmuje obszar wspólnej delty

Ganges u, Brahmaputry i Meghny . Obszar

kraju stanowi zapadlisko tektoniczne leżące

na skraju prekambr yjskiej platformy

Dekanu . Obecnie obszar kraju zajmuje

płaska Nizina Gangesu , która rozciąga się w

kierunku północno-zachodnim na terytorium

północnych Indii. Jest ona na obszarze

Bangladeszu prawie w całości pokryta

drobnoziarnistymi i gruboziarnistymi

piaskami , mułami, iłami, a u podnóża gór

obszar pokryty jest żwire m.

Bangladesz zajmuje wschodnią część

aluwialnej Niziny Hindustańskiej , zwanej

Niziną Bengalską. Przeciętna wysokość nad

poziomem morza wynosi około 50 m.

Obszary południowe, nadbrzeżne to tereny

gdzie wysokość ta waha się od 1 do 30 m

n.p.m. Obszary na północy kraju to

wysokości od 30 do 60 m n.p.m. Region północno-zachodni (równina podgórska) to tereny leżące na wysokości od

50 do 80 m n.p.m. Jedynie obszary leżące w południowo-wschodniej części kraju to obszar o średnie wysokości od

500 do 600 m n.p.m.

Bangladesz widziany z kosmosu

Kraj dzieli się na trzy regiony fizyczno-geograficzne. Pierwszym z nich jest aluwialna nizina, która dzieli się na

podgórską (kilkadziesiąt kilometrów od łańcucha Himalajów), zalewową, deltową, pływową oraz nadbrzeżną.

Pomijając wspomnianą wyżej równię podgórską, równina zalewowa jest obszarem pod względem urzeźbienia

najbardziej rozległym i urozmaiconym. Jest to teren wybitnie nizinny. Równina deltowa to teren zbudowany z

osadów rzecznych i morskich, poprzecina jest licznymi ramionami rzek Gangesu i Brahmaputry. Teren jeszcze

bardziej nizinny niż równina zalewowa (1 do 15 m n.p.m.) Na południu kraju leży równina pływowa i jak sama

nazwa wskazuje oddziałują na nią przypływy i odpływy morskie. Na samym południu kraju nad oceanem leży nizina

nadbrzeżna, dominują tam osady morskie.

Drugi obszar fizyczno-geograficzny to tzw. terasy plejstoceńskie, które występują na terenie równin zalewowych. W

Bangladeszu wyróżnia się Terasę Madhupur, położoną pomiędzy Jamuną, a Starą Brahmaputrą; Terasa Barind, która

jest bardziej rozległa i bardziej rozczłonkowana, rozciąga się na zachód od Madhupuru .

Trzeci obszar to leżące na południowym wschodzie Góry Czatgańskie. Góry to są rozległymi, południkowo

rozciągniętymi pasmami porozcinanymi dolinami rzek. Owe tereny zajmują niewielki procent powierzchni kraju.

Góry Czatgańskie stanowią część większego pasma azjatyckich alpidów - Gór Zachodniobirmańskich. Najwyższym

szczytem kraju jest Mowduk Mual o wysokości 1 003 m n.p.m.

Geografia Bangladeszu

Klimat

Bangladesz leży w strefie klimat u

zwrotnikowego wilgotnego, gdzie na

ruchy mas powietrza mają wiatry

monsuno we. To właśnie one mają

istotny wpływ na kształtowanie się

warunków pogodowych, jakie panują

w Bangladeszu. Pomimo położenia

geograficznego i obecności ogromnej

masy lądowej Azji, klimat jest bardzo

wilgotny, czego właśnie przyczyną są

monsuny, jak i sama obecność oceanu.

Kraj cechuje się zróżnicowanie

klimatycznym, co oznacza, że w kraju

występują odmiany klimatu zwrotnikowego. Średnia wartość termiczna dla całego kraju to 20 °C w styczniu i

28-30 °C w maju. Opady zaś wahają się od 1 800 do 3000 mm rocznie.

Klimat gorący i wilgotny występuje w południowej i w południowo-wschodniej części kraju. Charakteryzuje on

wysokimi rocznymi wartościami opadowymi od 2 000 do 3 575 mm. Średnie temperatury wynoszą w lecie

26-28 °C, a w zimie 17-19 °C. Kolejną odmianą jest klimat typowo wilgotny, występujący w północnej i w

północno-wschodniej części kraju. Obszary te posiadają cechy pogodowe zbliżone do równikowych. Obfite deszcze

osiągają wartości 3 500 mm rocznie, a nawet więcej. Podobnie jest z temperaturami, gdzie te nie cechują się

wysokimi amplitudami rocznymi. Od 21 °C zimą do 30 °C latem. Klimat umiarkowanie wilgotny występuje w

centralnej części kraju. Średnie wartości opadowe są niższe i wahają się od 1 400 do 2 000 mm rocznie. Lata są

gorące, powyżej 30 °C, a zimy stosunkowo chłodne, średnie wartości oscylują w granicach 19 °C.

Inną ważną cechą jest zróżnicowany, ale regularny przebieg opadów rocznych. Minimum opadowe przypada na

okres zimowy, kiedy to wiatry wieją z głębi kontynentu azjatyckiego, maksimum opadowe zaś występuje latem do

października. Wtedy to wiejące z południa wiatry przynoszą gwałtowne ulewy, burze , a także rokrocznie cyklon y

tropikalne. Kraj także jest nawiedzany przez powodzie. Średnia ilość cyklonów to 10- 15 rocznie od maja do

listopada. Jednym z cyklonów o tragicznych skutkach miał miejsce jesienią 1970 r oku, gdzie zginęło wówczas około

300 tysięcy ludzi.

Nizinny krajobraz Bangladeszu z niewielkimi wzgórzami w tle.

Geografia Bangladeszu

Wody

Kraj cechuje się bardzo gęstą siecią

rzek, co jest normalne w przypadku

bardzo wilgotnego klimatu. Głównymi

rzekami kraju są Ganges i

Brahmaputra. Przez obszar aluwialnej

niziny przepływa około 700 rzek i

strumieni. Cały obszar Bangladeszu

należy do zlewiska Oceanu

Indyjskiego. W sieci rzecznej kraju

wyróżnia się trzy główne rzeki:

Tereny równin zalewowych w czasie monsumu letniego.

• Brahmaputra, ma swe źródła w

południowo-zachodniej części

Wyżyny Tybetańskiej na wysokości

4 864 m n.p.m. Wpływa na obszar

Bangladeszu od północy

• Ganges, ma swe źródła w Himalajach na wysokości ponad 4 500 m n.p.m. Ganges wypływa z lodowca jako rzeka

Bhagirathi, gdzie wpływa na terytorium Bangladeszu od strony zachodniej.

• Surma ( w dolnym odcinku Meghna) najdłuższa rzeka na terenie kraju (669 km). Płynie w północno-wschodniej

części kraju i łączy się z Gangesem.

Poza tymi trzema w kraje istnieje rozległy obszar ujściowy, połączonych rzek, gdzie przede wszystkim łączą się

Ganges i Brahmaputra. Obszar ten w Bangladeszu nazywa się Mouths Ganges i jest zarazem największą deltą

świata. Na tym ogromnym terenie, zajmującym jedną czwartą powierzchni kraju licznie płyną rzeki, strumienie i

kanały. Jest to najbardziej zasobny w wody powierzchniowe obszar na świecie. Z powodu wysokiej różnicy w ilości

opadów pomiędzy latem a zimą, rzeki w kraju cechują się dużym zróżnicowanie przepływu . Dla przykładu Ganges,

w okresie zimowym niesie 1 500 m 3 /s, a latem nawet 56 tys.m 3 /s. Jego średni roczny przepływ wynosi około 11 tys.

m 3 /s. Poza samymi deszczami monsunowymi przyczyną letnich wezbrań są topniejące wiosną w Tybecie i w

Himalajach śniegi, które zasilają nie tylko sam Ganges, ale i min. Brahmaputrę.

Na całym obszarze Bangladeszu rzeki odgrywają ogromną rolę. Po pierwsze stanowią główne źródło wody dla

rolnictwa, a po drugie są głównymi arteriami komunikacyjnymi. Długość dróg wodnych, które są dostępny przez

cały rok to 5 100 km. Poza tym rzeki w kraju dostarczają ponad 800 tys. ton ryb.

Geografia Bangladeszu

Gleby

W pokrywie glebowej Bangladeszu

przeważają gleby aluwialne -

fluwisole, zwane madami. Sporą część

kraju zajmują także czerwone gleby

ferralitowe, zaś na terenach górskich

występują kambisole i inne płytkie

gleby górskie.

Flora

Pierwotnie obszar Bangladeszu był

porośnięty lasami monsunowymi ,

obecnie są one mocno zdegradowane,

a ich miejsce zajmują tereny rolnicze.

Tereny Gór Czatgańskich porastają wilgotne lasy równikowe, zajmujące obszar około 4 500 km 2 . Występuje tam

bogactwo gatunkowe drzew m.in. drzewo tekowe ( Tectona grandis ), które jest wykorzystywane w budownictwie.

Do innych gatunków drzew należy telsur, mahoń , simul , oraz zarośla bambusó w.

Południowo-zachodnią część delty Gangesu porastają lasy namorzynowe, które obejmują obszar ponad 5 000 km 2 .

Dominującym gatunkiem drzew w tych lasach jest sundari , którego drzewostan zajmuje niemal trzy czwarte całego

ekosystemu lasów namorzynowych. Do innych gatunków należy gewa , keora oraz nipa . Las namorzynowy dostarcza

miękkiego drewna do produkcji papieru. Lasy namorzynowe w Bangladeszu stanowią największe skupisko na

świecie. Poza lasami w strefie nadbrzeżnej rośnie wszelka roślinność bagienna.

Ganges

Mimo korzystnego klimatu w wyniku rabunkowej gospodarki człowieka, lasy w Bangladeszu zajmują jedynie 14%

powierzchni kraju, skupiają się one głównie na terenach górskich w południowo-wschodniej części, a także na

południu kraju. Wnętrze Bangladeszu jest niemal bezleśne.

Fauna

Świat zwierząt reprezentują gatunki Regionu Przednioindyjskiego. Wśród największych ssaków nielicznie występują

słonie indyjskie, a także gaury , a poza nimi różne gatunki jeleniowatych jak np. sambar indyjski. Spośród

drapieżników można spotkać lamparta i słynnego tygrysa bengalskiego, jednak liczebność tych kotów jest niewielka.

Do naczelnych, które występują głównie w lasach na południowym wschodzie, należą makaki i langury .

Świat ptaków jest także bogaty, spośród których rozmiarami i ubarwieniem wyróżnia się dzioborożec wielki. W

delcie Gangesu licznie występują różne gatunki ptaków wodnych i brodzących Z gadów w Bangladeszu występuje

gawial gangesowy, a poza nim różne gatunki węży jak kobry i pytony.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: