PODSTAWY FIZJOTERAPII KLINICZNEJ W CHIRURGII I TRAUMATOLOGII 11.04.2010
Wyklad (część druga)
DIAGNOSTYKA RÓZNICOWA BÓLU W OKOLICY LĘDŹWIOWO – KRZYZOWEJ
PRZYCZYNY MECHANICZNE
- uraz kręgosłupa krzyżowo – lędźwiowego
- choroba zwyrodnieniowa lędźwiowych krążków międzykręgowych z niestabilnością segmentu, przepukliną krążka i zwyrodnieniem kręgu
- zmiany zwyrodnieniowe w stawach między wyrostkami międzykręgowymi
- zespół cieśni kanału kręgowego
- kręgozmyk
- urazowe i osteoporotyczne złamanie kręgosłupa
Rozlana samoistnie hiperostoza szkieletu
PRZYCZYNY ZAPALNE
- zzsk
- łuszczycowe zapalenie stawów kręgosłupa
- choroba zapalna jelit
PRZYCZYNY ZAKAŹNE
- ropień nadtwardówkowy
- zapalenie szpiku (ropne, gruźlicze)
ZESZTYWNIAJĄCE ZAPALENIE STAWÓW KRĘGOSŁUPA (ZZSK)
ETIOPATOGENEZA
- przyczyny znajdują miejsce na poziomie biochemii (ciężko jest je określić)
OBJAWY
- poszczególne trzony kręgosłupa ulegaja zesztywnieniu (mniejsza ruchomość kręgosłupa)
- zmiany w trzonach
- kostnienie całego więzadła
- charakterystyczna sylwetka
- proces postępujący, którego nie da się zatrzymać (fizykoterapia może go spowolnić)
- rozszerzenie klatki piersiowej podczas wdechu
- zmniejszenie wydolności kręgosłupa
- zwężenie przestrzeni międzykręgowej
REHABILITACJA
- leczenie sterydami (leczenie objawowe)
- leki niesterydowe (leczenie p.zapalne)
- rehabilitacja
ZMIANY ZWYRODNIENIOWE KRĘGOSŁUPA
- osteofity szczytów trzonów kręgowych
- zwapnienie w więzadle przednim
- zwapnienie jądra miażdżystego
- zwapnienie pierścienia włóknistego (brak amortyzacji dynamicznej stabilizacji kręgosłupa)
DYSKOPATIA WIELOPOZIOMOWA
- widoczne łuki kostne
- przewężona przestrzeń międzykręgowa
- leczenie jest trudne, możliwości są ograniczone
PRZEPUKLINA KRĄŻKA W ODCINKU LĘDŹWIOWYM
- uciśnięcie korzenia nerwowego
- np. rwa kulszowa (objaw)
- przemieszczenie krążka do kanału kręgowego (leczenie operacyjne: usunięcie krążka)
- objawy neurologiczne kosztem wyeliminowania uciskania nerwu
- usztywnienie kręgosłupa na tym poziomie
- może się samoistnie cofnąć
- powolny proces, najpierw uszkodzenie krążka, następnie uwypuklenie do kanału
Laminectomia – dojście do kanału kręgowego poprzez usunięcie wyrostków (w leczenu operacyjnym)
SPONDYLOLIZA I SPONDYLOLISTEZA (KRĘGOZMYK)
- powolne przesunięcie się jednego kręgu względem pozostałych
- proces samoistny, długotrwały
- najczęściej na poziomie 0,7 cm
- kręgozmyk urazowy – występuje bardzo rzadko (u drwalów, urazy jamy brzusznej, uszkodzenie aorty)
- wskazania do leczenia operacyjnego są rzadkie
- najczęściej kołnierze i ortezy ortopedyczne
USZKODZENIA MIĘŚNI I ICH PRZYCZEPÓW
ENTEZOPATIE
- bolesne zmiany chorobowe przyczepów ścięgnistych mięśni do kośćca
- są wynikiem działania zbytnich obciążeń i naprężeń
- istotą choroby jest uwalnianie się z chorobowo zmienionego podłoża chrząstki czy pozbawionej okostnej kości poj. włókien ścięgna
- przemieszczenie wyrwanych włókien wraz z kom. chrząstki czy kości w głąb ścięgien powoduje patologiczne kościotworzenie – powstanie entezofitów, czyli specyficznych wyrośli kostnych
- proces chorobotwórczy osłabia wydolność ścięgien (może ono uleć przerwaniu w miejscu połączenia ścięgnisto-kostnego).
RODZAJE ENTEZOPATII:
1. Przykurcz Dupuytrena
- leczenie: wycięcie chirurgiczne rozcięgna dłoniowego, terapuls, laser
2. Zapalenie kaletki ścięgna Achillesa – palpacyjnie stwierdza się tkliwość za ścięgnem
3. Zapalenie kaletki przedrzepkowej – „kolano sprzątaczki”
4. Zapalenie kaletki wyrostka łokciowego – „łokieć studenta” (wysięk, teść ropna)
5. Zapalenie nadkłykcia – „łokieć tenisisty” – silna bolesność uciskowa ponad nadkłykciem bocznym lub przyśrodkowym kości ramiennej
6. Zapalenie ścięgna Achillesa – peka ścięgno, proces zapalny
7. Tendinopatia przyczepu ścięgna Achillesa
- do zmian chorobowych dochodzi najczęściej powyżej miejsca zakotwiczenia w kości 3-5 cm
- tkliwość dotykowa w miejscu przyczepu ścięgna
- obrzęk kaletki zapiętowej
- PRÓBA THOMPSONA – rozpoznanie zewanego ścięgna Achillesa
- uciskanie łydki
8. Przerwanie mięśnia czworogłowego uda na wysokości górnego brzegu rzepki – obrzek i wyczuwalny rowek ponad rzepką
9. Choroba stożka rotatorów
- ograniczenie ruchomości
- zapalenie
- zwapnienie i zerwani ścięgna
- leczenie zachowawcze: unieruchomienie stawu barkowego, rehabilitacja
10. Zespół de Quervaina
- zapalenie pochewki
- ograniczona ruchomość
- podstawowa metoda leczenia – rehabilitacja (operacja w ostateczności)
11. Zakleszczające zapalenie ścięgna - „palec trzaskający”
- niemożność wyprostu palca
- ból przy biernym zginaniu
- rehabilitacja, ewentualnie operacja
12. Palec typu „jersey”, „młoteczkowaty”
13. Rozerwanie mięśnia dwugłowego ramienia
14. Rozerwanie stożka rotatorów
Entezopatie – przyczyny nie są znane, najczęstsza metoda leczenia – rehabilitacja, leczenia operacyje w ostateczności
ZMIANY ZWYRODNIENIOWE
DNA MOCZANOWA
- wytrącany moczan w płynie maziowym
- ból
- farmakologiczne metody leczenia
- obciążenie stopy i stawu skokowego
CHOROBA PAGETA
- bóle
- głuchota
- zmiana sylwetki
- zmiana struktury kostnej
- każda z kości ulega osłabieniu – zniekształcenie pod wpływem ciężaru
- choroba genetyczna (najprawdopodobniej)
CHOROBA OSGODA-SCHLATTERA
- oddzielenie fragmentu nasady kości sprzed nasady
OSTEOCHONDROZA
- przyczyny nieznane
- problem na poziomie komórkowym
- zmiana wyglądu kręgosłupa, kości udowej
- zmiana wyglądu sylwetki
- przebarwienie wsierdzia
- leczenie objawowe
ZESPÓL MARFANA
- choroba genetyczna
KRYTERIA KLINICZNE
- rozszerzenie aorty wstępującej
- rozwarstwienie aorty zstępującej
- przemieszczenie soczewki
- poszerzenie opony twardej
- podobne objawy u bliskich krewnych
- udowodnione mutacje
- wysoki wzrost
- zauważalne skrzywienie kręgosłupa
- zmiany zastawek serca
- zmiany w obrębie kośćca
- powoduje zwichnięcie centralnego stawu biodrowego (głównie kości udowej, przemieszcza się do miednicy)
- brak leczenie przyczynowego, leczenie objawowe
REUMATOIDALNE ZAPALENIE STAWÓW
- poranna sztywność stawów
- choroba autoimmunologiczna
- symetryczny obrzęk i zajęcie stawów
- stany zapalne w okolicy trzech stawów
- guzki podskórne
magdasenwicka