Andrzejewski Jerzy - Bramy raju.pdf - Jerzy Andrzejewski (1909 - 1983) - Nemo163

J ERZY A NDRZEJEWSKI

B RAMY RAJU

„Jak potnym i powszechnym byo religijne rozmarzenie, wiadczy o

tym owa dziwna wyprawa krzyowa dzieci, która na kilka lat przed mierci

Innocentego III (1213) poruszya poudniowo–wschodni Francj, a nawet

niektóre niemieckie okolice. Pastuszek pewien pocz gosi+, e duchy

niebieskie oznajmiy mu, jako grób wity moe by+ wybawionym tylko przez

niewinnych i maoletnich. Chopcy i dziewczta w wieku od omiu do szesnastu

lat opuszczali swoje rodzinne miejsca, zbierali si w tumy i dyli ku brzegom

morza. Wiele ich pogino z utrudzenia i niedostatku, wiele take stao si

upem chciwych handlarzy, którzy wabili te dzieci do siebie, a potem je

sprzedawali w niewol”.

Fryderyk Schlosser, „Dzieje powszechne”.

Na czas powszechnej spowiedzi zaprzestano wszelkich pieni, mia si wanie ku

ko0cowi trzeci dzie0 powszechnej spowiedzi i wci szli ogromnymi lasami kraju Vendôme,

szli bez pieni i bez dzwonienia w dzwonki, w ciasno stoczonej gromadzie, tylko monotonny

szelest paru tysicy nóg byo sycha+, czasem skrzypienie wozów, które zamykay pochód

dzieci wiozc te, które zasaby z wyczerpania lub miay nogi zbyt dotkliwie poranione, aby

móc i+ pieszo, droga wród starej puszczy zdawaa si nie mie+ pocztku i ko0ca, ju pita

niedziela mijaa od owej przedwieczornej godziny, kiedy Jakub z Cloyes, zwany Jakubem

Znalezionym, a ostatnio niekiedy Jakubem Piknym, opuci by swój samotny szaas ponad

pastwiskami nalecymi do wsi Cloyes i powiedzia do czternastu pasterzy i pasterek z

Cloyes: objawi mi Bóg wszechmogcy, aby wobec bezdusznej lepoty królów, ksit i

rycerzy dzieci chrzecija0skie okazay ask i miosierdzie dla miasta Jerozolimy, które jest w

rkach poga0skich Turków, poniewa ponad wszelkie potgi na ziemi i na morzu ufna wiara

oraz niewinno+ dzieci najwikszych dzie moe dokona+, w czternacioro wyruszyli w t noc

wiosenn pen bicia dzwonów i paczu opuszczanych matek, lecz teraz, gdy weszli w

puszcz i od trzech dni trwa czas powszechnej spowiedzi, oczyszczajcej z wszelkich

grzechów i przewinie0, byo ich wiele ponad tysic, dalekie so0ce obojtnie pono ponad

obszarami cienia, wilgoci i ciszy, mocniejszym od jego dalekiego blasku by mrok potnych

pni i konarów, lici i gazi, o witach, gdy wiato jeszcze kruche i niemiae poczynao si

powoli wznosi+ nad obszarami zieleni i milczenia, poranne ptaki wrzeszczay w gszczach

puszczy, wrzeszczay równie i wtedy, gdy zapada zmierzch, a nocami, kiedy szli, aby nie

przerywa+ czasu spowiedzi, wic nocami penymi monotonnego szelestu paru tysicy bosych

nóg biegy ku nim z ciemnoci aosne kuwikania puszczyków, w ciemnociach koysay si

bezgonie czarne krzye, chorgwie i feretrony, teraz mia si wanie ku ko0cowi trzeci

dzie0 powszechnej spowiedzi, stary czowiek, który od trzech dni spowiada dzieci, by

duym i cikim mczyzn w brunatnym habicie brata minoryty, na czas powszechnej

spowiedzi nie Jakub, lecz on szed na czele pochodu, szed powoli, jak czowiek zmczony,

cikie i obrzknite stopy niezgrabnie wdeptujc w ziemi, dzieci kolejno, od najmodszych

poczwszy, podchodziy do niego i idc u jego boku wyznaway swoje drobne, jeszcze

niewinne grzechy, myla: jeli tego wiata nie ocali od zagady modo+, nic go ocali+ nie

zdoa, oto wszystkie nadzieje i pragnienia zoyem w tych dzieciach zdajcych do celu,

który przerasta i ich, i mnie, i wszystkich ludzi na ziemi, Boe, bd8 przy tych niewinnych

dzieciach, ja, któremu nie jest obcy aden grzech i który znam do ostatniego tchu wszelkie

zabkanie, ja, który mimo mego habitu i mojej usychajcej skóry, i moich starczych warg, i

stóp, które s obraz radoci i harmonii, znam równie dobrze dno ciemnych przepaci, jak

urojone blaski tsknot, ja, wielki i wszechmogcy Boe, nie pozwól, aby mogo si

kiedykolwiek sta+ to, co ujrzaem w okrutnym nie w ow noc, kiedy zapragnem suy+ tym

niewinnym dzieciom, widziaem we nie martw i spalon so0cem pustyni, spójrz

usyszaem obok siebie obojtny gos oto Jerozolima spragnionych i akncych, tu wznosz

si jej wite mury i baszty, tutaj widzisz bramy raju, poniewa bramy raju istniej

prawdziwie tylko na martwej i spalonej so0cem pustyni, kamiesz powiedziaem pustynia jest

tylko pustyni, pustynia jest grobem spragnionych i akncych odpowiedzia ten sam obojtny

gos na pustyni wznosz si wite mury i baszty Jerozolimy i na niej, martwej i spalonej

so0cem, otwieraj si przed spragnionymi i akncymi olbrzymie bramy raju, pamitam,

chciaem jeszcze raz powiedzie+: kamiesz, pustynia jest tylko pustyni, gdy zrozumiaem, e

ów niewidzialny gos ju przy mnie nie jest, ujrzaem dwóch modziutkich chopców idcych

samotnie pustyni, Boe - pomylaem - czyby sporód wielu tysicy oni byli jedynymi,

którzy ocaleli, Boe, spraw, aby tak nie byo, i wtedy, gdy to pomylaem, starszy, który

prowadzi za rk modszego, potkn si i upad, id8 - powiedzia, ostatnim wysikiem

podnoszc gow - chwil odpoczn, zaraz bdzie wit, widziaem jego donie gboko

zanurzone w suchy piasek i jego ciemn gow widziaem bronic si przed miertelnym i

ostatecznym znueniem, id8 - powiedzia jeszcze raz - teraz jest jeszcze mrok, ale za chwil

bdzie wit, zobaczysz Jerozolim, wtedy ten modszy, drobny i jasnowosy, spyta: nie

pójdziesz ze mn?, id8 - powiedzia tamten i widziaem, e gowa mu bezsilnie opada, ju

wargami dotyka piasku - id8 przed siebie, prosto przed siebie, ju zaczyna wita+, za chwil

zobaczysz mury i bramy Jerozolimy, id8, chwil odpoczn i zaraz pójd za tob, wówczas

tamten pocz posusznie i+ przed siebie i po jego ruchach od razu poznaem, e jest lepy,

Boe - pomylaem - przebud8 mnie z tego snu, wci jeszcze nie widziaem twarzy lepego

chopca, szed samotny wród martwej i spalonej so0cem pustyni, nieporadnymi rkoma

macajc w pustce, jakby szuka dla nich oparcia, a tamten, ju martwiejcymi wargami

dotykajc pustynnego piasku, jeszcze zdoa powiedzie+: ju wita, widz ogromne mury i

bramy Jerozolimy, zote dziki wiatu, które nie wiem, skd si bierze, z samych murów,

bram i baszt czy te ze zotego poblasku, który ponad nimi ogarnia powietrze i niebo, Boe,

nie dopu+, aby móg si kiedykolwiek sprawdzi+ ten okrutny sen, ju byem przebudzony,

lecz jeszcze we nie pogrony, gdy ten olepy, drobny i jasnowosy, wci przed siebie idc

i w taki sposób dotykajc do0mi pustego powietrza, jakby dotyka prawdziwych murów,

odwróci ku mnie swoj twarz i wtedy, nie, nie wtedy, lecz zaraz po tej drczcej nocy, gdy

peen wszystkich grzechów i bardziej ni kiedykolwiek przezwycienia grzechów

spragniony, wyszedem naprzeciw krucjacie dzieci i powiedziaem: dzieci moje najmilsze,

wybrane przez Boga dla odnowienia nieszczsnej ludzkoci, jeli podacie do celu tak

wielkiego, oczy+cie si ze wszystkich swoich niewinnych grzechów, niech nastanie wród

was i u pocztku waszej dalekiej drogi czas powszechnej spowiedzi, wtedy t twarz

samotnego lepca wród martwej i spalonej so0cem pustyni ujrzaem przed sob, i nie

dopu+ do tego, wielki wszechmogcy Boe, bya to twarz Jakuba z Cloyes, teraz mia si ku

ko0cowi trzeci dzie0 powszechnej spowiedzi, ostatnie spowiaday si dzieci z Cloyes, które

szy na czele pochodu, wród nich szed Jakub, szed Aleksy Melissen, on jedyny nie z Cloyes

pochodzcy, sza Blanka - córka koodzieja, szed Robert - syn mynarza, sza Maud - córka

kowala, myla Jakub: syszc kade sowo, które on lecy obok mnie w ciemnociach

wypowiada, po raz pierwszy ujrzaem ogromne mury i bramy Jerozolimy, zote dziki

wiatu, które nie wiem, skd si brao, z samych murów, bram i baszt czy ze zotego

poblasku, który ponad nimi ogarnia powietrze i niebo, myla idcy obok niego Aleksy

Melissen: kocham ci, cho+ nie wiem, czy moja mio+ wynika tylko z ciebie i ze mnie, czy

te zbudzi j z nieistnienia ten, który ju teraz nie istnieje, powizaniem mnie i ciebie jest ta

mio+ czy te odblaskiem mioci innej, tej, która pierwsze swoje sowo zdya tylko raz

wypowiedzie+, a potem posza w chód i szum miertelnych wód, aby ju nigdy nie objawi+

si w ciele i w sowie, nie wiem, skd si wzia moja mio+ do ciebie, ale skdkolwiek

zaczerpna swój pocztek i swoje pierwsze oczarowanie, nigdy ci kocha+ nie przestan,

poniewa, jeli istniej, to tylko dlatego, aby, sam niekochany, potrzeb mioci caym sob

potwierdza+, mylaa Blanka: niechby ju nadesza noc, podejdzie wtedy do mnie i gdy ju

wszyscy dokoa bd zmoeni cikim snem, powie pógosem: chod8, wtedy wstan i pójd

za nim, bdziemy szli ostronie, eby nikogo nie zbudzi+, a wreszcie znajdziemy si w

miejscu, gdzie bdzie pusto i gdzie bdziemy tylko sami, bdziemy si rozbiera+ w milczeniu,

poniewa ani mnie, ani jemu nie s potrzebne sowa, wiem, o czym on myli, i on wie, o

czym ja myl, wejdzie we mnie brutalnie i gwatownie, bdziemy nawzajem czerpa+ ze

swoich cia rozkosz, mylc wród rozkoszy zczeni cielenie: ja, e nie on mi j zadaje, on,

e nie mnie j przeznacza, myla Robert: za par godzin bdzie ciemno, noc bdzie chodna i

ziemi pokryje rosa, jeeli przed nastaniem ciemnoci nie dojdziemy do adnej wsi, bdziemy

nocowa+ w puszczy, pod goym niebem, noc bdzie chodna i Maud bdzie draa z zimna,

gdyby mnie kochaa, ciepem wasnego ciaa chronibym j przed chodem, mogaby w moich

ramionach bezpiecznie spa+, mioci nawet gód mona uciszy+, mylaa Maud: dobry,

miosierny Jezu, Jezu, do którego dalekiego grobu id, wybacz mi, dobry, miosierny Jezu, e

id do twego grobu nie dlatego, aby go wyzwoli+ z rk poga0skich Turków, nie mio+ do

ciebie kazaa mi opuci+ matk i ojca, nie mio+ do ciebie kae mi i+ do twego dalekiego

grobu, ale inna jest mio+ we mnie, mio+, która wypenia wszystkie moje myli i jest w

caym moim ciele, idc w chwil potem u boku starego spowiednika mówia: zawsze

wieczorem przed zaniciem odmawiaam pacierz, którego nauczya mnie matka, ale teraz, od

kiedy opuciam Cloyes i id ze wszystkimi dzie+mi z Cloyes i z innymi dzie+mi z wielu

innych wsi i miasteczek, teraz kadego dnia przed zaniciem oprócz pacierza, którego

nauczya mnie matka, odmawiam jeszcze jedn modlitw, i to jest modlitwa tylko moja, to

jest, ojcze, modlitwa mojego cikiego grzechu, innych grzechów równie cikich nie

pamitam i dlatego mog mówi+ o tym jednym, najciszym moim grzechu, t modlitw,

któr doczam do codziennych pacierzy, nie umniejszam mojego grzechu, poniewa nie

potrafi si go wyrzec, nie prosz równie o miosierdzie, poniewa wiem, e mogabym

prosi+ o miosierdzie tylko wówczas, gdybym potrafia si wyrzec mego grzechu, mojej

saboci, moich grzesznych pragnie0, a mimo to codziennie wieczorem przed zaniciem

odmawiam t modlitw, modlitw mego grzechu, i lec w ciemnociach mówi nie na gos,

tylko w mylach: dobry, miosierny Jezu, Jezu, do którego dalekiego grobu id, wybacz mi,

dobry, miosierny Jezu, e id do twego grobu nie dlatego, aby go wyzwoli+ z rk poga0skich

Turków, nie mio+ do ciebie kazaa mi opuci+ matk i ojca, nie mio+ do ciebie kae mi i+

do twego dalekiego grobu, ale inna mio+ jest we mnie, mio+, która wypenia wszystkie

moje myli i jest w caym moim ciele, w moich ustach, doniach i oczach, jest we mnie ta

moja mio+, jak gdyby bya mn we wszystkim, co jest mn, to ona, ta mio+ wypeniajca

wszystkie moje myli i wypeniajca mnie cielenie, kazaa mi opuci+ rodzinny dom,

porzuci+ bez sowa poegnania matk i ojca, wybacz, dobry, miosierny Jezu, e id do twego

dalekiego grobu nie z mioci do ciebie, lecz zwizana i wypeniona inn mioci, sza z

Andrzejewski Jerzy - Bramy raju.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: