Początki prasy polskiej(Cz. Hernas, Barok, s. 363-64)
średniowieczny zwyczaj nowin śpiewanych, których kolporterem był dziad wędrowny, praktykowany jeszcze w XVII w.
„nowiny” – zwięzłe informacje kolportowane w ręcznych odpisach lub drukowane, adresowane do anonimowego odbiorcy
· rozwinęły się u schyłku XVI w. z listów donoszących o wydarzeniach politycznych, obyczajowych, naukowych
· podkreślały prawdziwość doniesienia
· często nadawano im formę listu (albo ogłaszano list autentyczny) lub reportażu
· przy wydarzeniach długotrwałych (np. wojna) przyjmowały postać diariusza, ogłaszanego po jego ukończeniu; nie zaspokajał on jednak potrzeby bieżącej informacji
· wykształcił się nowiny seryjne (diariusz w rozdziałach), które nie miały z góry określonej częstotliwości ukazywania się, ale zapowiadały kontynuację
1605: 1. w dziejach przywilej na drukowanie gazety (Abraham Verhoeven, sztycharz flamandzki) – „Niewe Tijdinghe” wydawane raz w tygodniu (tak często przychodziła poczta)
1661: 1. gazeta polska – „Merkuriusz Polski, dzieje wszystkiego świata w sobie zamykający dla informacji pospolitej” wydawany 2 razy w tygodniu, od 3.01 do 22.07.1661 r.
· 8 do 12 stron
· nakład ok. 100-200 egz.
· wydawany w Krakowie, potem (od nr. 28) w Warszawie
· patronem przedsięwzięcia był Łukasz Opaliński
· redaktorem był Hieronim Pinocci (w latach 1646-60 zajmował się gazetą na użytek dworu królewskiego), a od marca także Jan Aleksander Gorczyn
· tytuł i szata graficzna wzorowane były na angielskim czasopiśmie „Mercurius Brittanicus Communicating the Affairs of Great Britain for the Better Information of the People”
1. poł. XVIII w. - kształtowanie się rzeczywistego procesu rozwoju regularnej prasy drukowanej
Choniczek.pl