Tajemnice krajobrazów Pomorza Zachodniego -1.pdf

Praca zbiorowa pod redakcją Zbigniewa Głąbińskiego

Tajemnice

krajobrazów

Pomorza Zachodniego

PRZEWODNIK DLA DOCIEKLIWYCH

Publikacja współ�inansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Publikacja powstała w ramach projektu pt. „Przygoda z turystyką. Doskonalenie nauczycieli w zakresie edukacji środowiskowej

jako czynnik kształtowania świadomości środowiskowej i tożsamości regionalnej w województwie zachodniopomorskim”.

Szczecin 2009

Tajemnice

krajobrazów

Pomorza Zachodniego

PRZEWODNIK DLA DOCIEKLIWYCH

Praca zbiorowa pod redakcją

Zbigniewa Głąbińskiego

Szczecin • 2009

Autorzy tekstów:

Ryszard K. Borówka

Ryszard Dobracki

Tomasz Duda

Marek Dworaczyk

Zbigniew Głąbiński

Andrzej Piotrowski

Marta Poszumska

Wstyd to wielki nie znać swej ojczystej ziemi.

Aleksander Janowski

Wstęp

Recenzent:

dr hab. Zbigniew Zwoliński, prof. UAM Poznań

Pomorze jest jednym z wyraźnie określonych regionów Polski. Z punktu

widzenia przyrodniczego jest ono naturalnie powiązane z całością teryto-

rium naszego kraju i posiada naturalne granice. Jednakże, uwzględniając

aspekt historyczny, już w średniowieczu region ten został podzielony na

dwie części – Pomorze Zachodnie i Pomorze Wschodnie. Od czasów roz-

bicia dzielnicowego aż do zakończenia II wojny światowej dzieje Pomo-

rza Zachodniego toczyły się odrębnym trybem od pozostałej części Polski.

Z tego powodu jest to wyjątkowy region, którego dziedzictwo kulturowe

jest dorobkiem wielu narodów.

Obecnie Pomorze Zachodnie utożsamiane jest z powstałym 1.01.1999 r.

województwem zachodniopomorskim, które pod względem historycznym

zajmuje ziemie dawnego Księstwa Pomorskiego, wschodniej Brandenbur-

gii oraz północno-zachodniej Wielkopolski. Z racji położenia z dala od cen-

trów polityczno-administracyjnych, na obszarze ścierania się wpływów

pomorskich, polskich, niemieckich, duńskich, szwedzkich zachowało się tu

niewiele obiektów architektury o randze europejskiej. Nie znaczy to, że na

terenie województwa zachodniopomorskiego nie ma walorów turystycz-

nych o charakterze kulturowym, ale mają one przede wszystkim znaczenie

regionalne.

Dla współczesnych mieszkańców Pomorza Zachodniego niezwykle istot-

nym zagadnieniem jest odpowiednie wyeksponowanie istniejących wa-

lorów turystycznych zarówno przyrodniczych, jak i antropogenicznych.

Ma to dwojakie znaczenie. Z jednej strony świadomość zamieszkiwania

w atrakcyjnie turystycznym regionie podnosi poczucie własnej samooceny

mieszkańców i kształtuje ich regionalną tożsamość. Z drugiej ma to zna-

czenie zupełnie pragmatyczne i może dawać wymierne korzyści w postaci

przychodów z obsługi ruchu turystycznego. Niestety, świadomość istnienia

walorów turystycznych wśród mieszkańców województwa zachodniopo-

morskiego jest ciągle zbyt niska.

Wyniki prowadzonych w ciągu ostatnich lat badań z zakresu nauk przy-

rodniczych, archeologii, historii sztuki i innych dostarczają zaskakujących

i ciekawych informacji o zasobach Pomorza Zachodniego, które odpowied-

nio udostępnione mogą stać się cennymi walorami turystycznymi. Właści-

we spopularyzowanie tych walorów może spowodować to, że zostaną one

cenionymi i znanymi atrakcjami turystycznymi.

Niniejszy przewodnik ma znacząco odmienny charakter od tego typu

opracowań spotykanych na rynku. Jego głównym celem jest przybliżenie

Redakcja:

Zbigniew Głąbiński

Konsultacje:

Mariusz Brzeziński

Wojciech Heliński

Korekta:

Elżbieta Wiśniewska

Autorzy zdjęć:

Zbigniew Głąbiński

Wojciech Heliński

Opracowanie plastyczne map, rysunki, zdjęcia:

Mariusz Brzeziński

Projekt i skład:

Iwona Ciechanowska

ISBN 978-83-61289-12-8

Publikacja powstała w ramach projektu pt. „Przygoda z turystyką. Doskonalenie nauczycieli

w zakresie edukacji środowiskowej jako czynnik kształtowania świadomości środowiskowej

i tożsamości regionalnej w województwie zachodniopomorskim”.

Wydawca, lider projektu:

Forum Turystyki Regionów

al. 3 Maja 1, 70-214 Szczecin

tel. 91 488 00 50

e-mail: forum@forumturystyki.pl

www.forumturystyki.pl

Partnerzy w projekcie:

Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

mieszkańcom województwa zachodniopomorskiego, jak i turystom zu-

pełnie nieznanych lub mało wypromowanych walorów turystycznych

o charakterze krajoznawczym. Wiele zawartych w nim informacji pierw-

szy raz udostępnionych zostaje szerokiemu kręgowi turystów i krajo-

znawców. Przyjęcie takiego założenia spowodowało, że autorami prze-

wodnika są specjaliści różnych dziedzin: geolodzy, geografowie, archeolo-

dzy, historycy sztuki i regionaliści. Połączyła ich wspólna myśl, aby część

swej wiedzy, w większości zdobytej w terenie, zaprezentować w postaci

tego przewodnika.

Przewodnik ten ma przede wszystkim służyć uczniom i nauczycielom

mieszkającym na terenie województwa zachodniopomorskiego w odkry-

waniu ich małej ojczyzny – Pomorza Zachodniego.

Materiały uzupełniające do przewodnika zawiera „Poradnik metodycz-

ny dla nauczyciela”. Obejmuje on scenariusze zajęć terenowych oraz infor-

macje o podstawach formalnoprawnych organizacji turystyki i krajoznaw-

stwa we współczesnej szkole.

Trasy wycieczek zostały opracowane tak, aby można było je zrealizować

w czasie jednego dnia. Oczywiście można połączyć 2 lub 3 trasy i w ten

sposób powstanie dłuższa wycieczka. Zaprezentowane opisy tras mogą

być merytoryczną podstawą realizacji zajęć dydaktycznych z różnych

przedmiotów w zależności od bieżących potrzeb nauczyciela. Mogą one

być wykorzystane na wszystkich etapach kształcenia. Nauczyciel zysku-

je w ten sposób możliwość indywidualnego doboru realizowanych treści

i wykorzystania zajęć terenowych w realizacji tematów z różnych przed-

miotów.

Należy oczywiście pamiętać, że zapoznawanie z walorami krajoznaw-

czymi regionu nie powinno prowadzić do znużenia uczestników wyjazdu.

W tym celu w przebiegu tras wycieczek uwzględniono również elementy

rekreacyjne, gdyż połączenie poznawania z wypoczynkiem daje najlepsze

efekty dydaktyczne i wychowawcze.

Zespół autorski oraz wydawcy przewodnika życzą wszystkim zwiedza-

jącym województwo zachodniopomorskie wytrwałości i dociekliwości

w rozwiązywaniu zagadek i poznawaniu ciekawostek krajoznawczych na-

szego regionu oraz wielu niezapomnianych wrażeń.

Spis treści

Wstęp

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Mapa

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Trasa nr 1 – Historia ukryta w legendzie, pod ziemią,

pod wodą – wyspa Wolin

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Trasa nr 2 – Tam gdzie ziemia się kończy a morze zaczyna

. . . . . . . . . . . . .

Trasa nr 3 – Szlakiem Solnym z Kołobrzegu

do największego głazu narzutowego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Trasa nr 4 – Tsunami na Bałtyku, czyli w krainie

Eryka – króla trzech narodów

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Trasa nr 5 – Kurhany, kamienne kręgi i grodziska – śladami

dawnych mieszkańców Pomorza

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Trasa nr 6 – Kraina epoki lodowcowej – Pojezierze Drawskie

. . . . . . . . . .

Trasa nr 7 – Pojezierze Ińskie. Kraina moren, czarów

i pomorskich legend

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Trasa nr 8 – Tropem mamutów, meteorytów

i Pana Samochodzika

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Trasa nr 9 – Trzy pierścienie – skarby i legendy

średniowiecznych miast

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Trasa nr 10 – Szlakiem zatopionych kamieniołomów, wąskotorówek

i legendy o żabie

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

100

Dodatki

SKAMIENIAŁOŚCI

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

108

MUSZLE

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

109

SKAŁY

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

110

Bibliografia

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

111

Zbigniew Głąbiński

TRASY WYCIECZEK

LOKALIZACJA

Historia ukryta w legendzie,

pod ziemią, pod wodą – wyspa

Wolin

Tam gdzie ziemia się kończy

a morze zaczyna

Szlakiem Solnym z Kołobrzegu

do największego głazu

narzutowego

Tsunami na Bałtyku, czyli

w krainie Eryka – króla trzech

narodów

Kurhany, kamienne kręgi

i grodziska – śladami dawnych

mieszkańców Pomorza

Kraina epoki lodowcowej

– Pojezierze Drawskie

Pojezierze Ińskie. Kraina

moren, czarów i pomorskich

legend

Tropem mamutów, meteorytów

i Pana Samochodzika

Trzy pierścienie – skarby

i legendy średniowiecznych

miast

Szlakiem zatopionych

kamieniołomów, wąskotorówek

i legendy o żabie

Trasa nr

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: