Projektowanie zagospodarowania placu budowy
Do projektowania zagospodarowania placu budowy przystępuje się po ustaleniu:
– technologii wykonania poszczególnych procesów budowlanych,
– harmonogramów przebiegu realizacji budowy,
– harmonogramów materiałowych, zatrudnienia i pracy maszyn.
Zagospodarowanie placu budowy musi zapewniać możliwość jak najbardziej sprawnego wykonania wszystkich procesów budowlanych według określonej technologii.
Informacje zawarte w harmonogramach przebiegu realizacji budowy służą do ustalenia:
– terminów przygotowania poszczególnych elementów zagospodarowania placu budowy,
– zapotrzebowania na energię elektryczną, parę, sprężone powietrze i wodę,
– wielkości wytwórni pomocniczych budowy.
Harmonogramy materiałowe służą do ustalenia niezbędnej powierzchni składowisk i magazynów.
Harmonogramy zatrudnienia stanowią podstawę do określenia wielkości tymczasowych budynków administracyjnych i socjalnych.
Harmonogramy pracy maszyn określają – dla przyjętych rodzajów maszyn – ich liczbę oraz terminy i czas pracy na budowie.
Koncepcja zagospodarowania placu budowy zawiera:
– dane dotyczące rozwiązania układu komunikacyjnego i transportu na potrzeby budowy,
– wskaźnikowe określenie zapotrzebowania na energię elektryczną, cieplną i wodę z określeniem źródła dostawy oraz odprowadzenia ścieków,
– plan zagospodarowania placu budowy ze wskazaniem jego podstawowych elementów takich, jak: ogrodzenie, drogi tymczasowe, linie komunikacyjne, tereny do lokalizacji składowisk i głównych obiektów zaplecza, główne punkty doprowadzenia energii, wody itp. (wykonany w skali 1:1000, lub 1:500),
– zasady postępowania w zakresie ochrony środowiska.
Plan zagospodarowania placu budowy sporządza się w oparciu o normęPN-62/B-01034. Zwykle przyjmuje się skalę 1:2000 lub 1: 1000.
Budynki pomocnicze na placu budowy
Wielkość socjalnych i administracyjnych określa się w zależności od liczby pracowników zatrudnionych na budowie. Obliczenia przeprowadza się na podstawie opracowanych w tym celu wskaźników. Dane dotyczące zatrudnienia uzyskuje się z harmonogramu zatrudnienia. Wzrost liczby zatrudnionych wpływa na zmniejszenie wartości liczbowej wskaźników niezbędnej powierzchni przypadającej na jednego pracownika.
Budynki administracyjno-socjalne powinny być typowe, rozbieralno-przenośne, lub przewoźne. Pod względem konstrukcyjnym budynki takie mogą być:
– rozbieralne, składane z inwentaryzowanych elementów płaskich,
– przewożone w całości na własnym podwoziu (tzw. barakowozy),
– kontenerowe, składane z elementów przestrzennych,
– półstałe (jeśli czas realizacji budowy jest stosunkowo długi).
Szatnie robotnicze
Wskaźniki powierzchni netto szatni robotniczych określono w tabeli 1.
Tabela 1. Wskaźniki powierzchni netto szatni robotniczych na placu budowy
Powierzchnia netto – oznacza powierzchnię wewnętrzną pomieszczeń, obliczaną w świetle ścian ograniczających pomieszczenie. Nie uwzględnia ona korytarzy prowadzących do pomieszczeń.
Powierzchnię netto szatni robotniczych oblicza się ze wzoru:
gdzie:
PS – powierzchnia szatni netto
LR – maksymalna liczba robotników zatrudnionych na projektowanej budowie
NR – wskaźnik powierzchni netto szatni robotniczych
Przykładowo:
Umywalnie robotnicze
Wskaźniki powierzchni netto szatni robotniczych określono w tabeli 2.
Tabela 2. Wskaźniki powierzchni netto umywalni robotniczych
Uwzględniają one zainstalowanie umywalek (licząc 1 kurek na 8-10 osób) oraz natrysków (licząc 1 sitko natryskowe na 20-40 osób). Niezbędną powierzchnię umywalni oblicza się z zależności:
PU – powierzchnia umywalni netto
NU – wskaźnik powierzchni netto umywalni robotniczych
Przyjęto 4 natryski i 11 umywalek.
Jadalnie – Świetlice
Wskaźniki powierzchni netto pomieszczeń jadalni – świetlicy oraz kuchni przedstawiono w tabeli 3, na podstawie której określa się powierzchnię poszczególnych pomieszczeń.
Tabela 3. Wskaźniki powierzchni netto pomieszczeń jadalni-świetlicy oraz kuchni
Tego typu pomieszczenia mogą mieć następujące przeznaczenie:
– do spożywania posiłków (jadalnia),
– do przeprowadzania zebrań, narad roboczych itp.,
– do schronienia (itp. przed nie sprzyjającą pogodą),
– do odpoczynku (w czasie przerwy).
Jadalnie posiadają wyodrębnione miejsce na tzw. kuchnię (zwykle wyposażoną w kuchenkę do podgrzewania posiłków, kawy, herbaty itp.).
Przykładowo dla 92 osób zatrudnionych na budowie powierzchnia jadalni – świetlicy równa jest 64 m2, a powierzchnia kuchenki – 24 m2.
Zatem łączna przewidziana powierzchnia jest równa 88 m2.
Punkt opatrunkowy
Wskaźniki powierzchni netto pomieszczeń punktu opatrunkowego przedstawiono w tabeli 4. Na jej podstawie (w zależności od licz pracowników) określa się powierzchnię takiego pomieszczenia.
Tabela 4. Wskaźniki powierzchni netto punktu opatrunkowego
Przyjęto punkt opatrunkowy o wielkości 15 m2.
Ustępy
Ustępy mogą być zlokalizowane w budynkach socjalnych lub na placu budowy. Orientacyjną powierzchnię ustępu można wyznaczyć na podstawie danych zawartych w tabeli 5.
Tabela 5. Ustępy dla pracowników fizycznych w budynkach socjalnych
W odniesieniu do przykładowej liczby 92 pracowników przyjęto ustęp zlokalizowany w budynku socjalnym o wielkości 9,5 m2.
Budynki administracyjne
Na małych budowach wszystkie pomieszczenia socjalne i biurowe, należy lokalizować w jednym budynku. Na większych budowach celowy jest już podział na dwa, lub więcej obiektów.
W skład budynku socjalnego wchodzą następujące pomieszczenia:
– szatnia dla robotników 46 m2
– umywalnia dla robotników 36,8 m2
– jadalnia-świetlica z kuchnią 88 m2
– ustęp 9,5 m2
Razem: 180,3 m2
Otrzymano budynek socjalny o sumarycznej powierzchni netto 180,3 m2.
Przyjmuje się, że z reguły powierzchnia przeznaczona na komunikację wewnętrzną stanowi 13% ogólnej powierzchni. Konstrukcja budynku zajmuje 7% powierzchni ogólnej (razem 20%).
Zatem powierzchnia brutto budynku socjalnego jest równa:
W skład budynku administracyjnego wchodzą następujące pomieszczenia (tabela 6):
– pokoje kierownictwa budowy 70 m2
– punkt opatrunkowy 15 m2
Tabela 6. Powierzchnia tymczasowych budynków administracyjnych
Z uwagi na fakt, iż powierzchnia punktu opatrunkowego jest wielkością netto, to całkowita powierzchnia brutto budynku administracyjnego wynosi:
Zaopatrzenie budowy w wodę
Tymczasowe instalacje wodociągowe, elektryczne, sprężonego powietrz i energii cieplnej powinny być zaopatrywane ze źródeł o charakterze stałym. Tymczasowe sieci wodociągowe mogą być jednokierunkowe, obiegowe i mieszane. Sieci jednokierunkowe stosuje się najczęściej na budowach małych. Najczęściej przewody wodociągowe prowadzi się wzdłuż dróg placu budowy (w odległości około 1 m od ich krawędzi). Na potrzeby zabezpieczenia przeciwpożarowego budowy, sieć powinna mieć hydranty. Odległość między hydrantami nie powinna przekraczać 80 m. Odległość hydrantów od budowanego obiektu i budynków tymczasowych powinna być nie mniejsza, niż 10 m i nie większa od 25 m.
Na potrzeby projektu przyjmuje się, iż budowa jest mała (do 30 ha) o stosunkowo małym zużyciu wody, która spełnia nierówność:
qp – zapotrzebowanie budowy na wodę do celów produkcyjnych [dm3/s]
qg – zapotrzebowanie budowy na wodę do celów gospodarczych [dm3/s]
qpp – zapotrzebowanie budowy na wodę do celów przeciwpożarowych [dm3/s]
Zatem:
Średnicę przewodów rozprowadzających sieci wodociągowej oblicza się ze wzoru:
Q – ogólne zużycie wody
VW – szybkość przepływu wody w rurach (1,0-1,5 m/s)
Przyjęto rurę o średnicy 100 mm dla planowanej jednokierunkowej sieci wodnej.
* - materiał opracowano na podstawie K. M. Jaworski: Podstawy organizacji budowy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
bthd