manewry.pdf

Krtka i zwiħzþa teoria manewrowania slupem ĻrdlĢdowym.

Kilka uwag wstħpnych:

•

áJedna rħka dla jachtu, druga dla siebieÑ Î zawsze, gdy przebywamy na jachcie

trzymamy siħ czegoĻ minimum jednĢ rħkĢ (wyjĢtkiem jest sytuacja, gdy siedzimy

na þaweczce w kokpicie Î wtedy nie musimy siħ trzymaę).

•

Sternik zawsze siedzi po nawietrznej nie puszcza steru ani szotw grota.

•

Odpowiadamy na komendy gdy je usþyszymy mwiĢc ájest (powtarzamy usþyszanĢ

komendħ)Ñ a po ich wykonaniu jeszcze raz powtarzamy komendħ dodajĢc sþwko

áklarÑ np. áprzygotowaę fok do stawieniaÑ -> ájest przygotowaę fok do stawieniaÑ

a po wykonaniu polecenia áfok do stawienia klarÑ (nie ma komendy ájest fok do

stawienia klarÑ) .

•

Przy zmianie sternika osoba schodzĢca ze stanowiska mwi áw bajdewindzie/

pþwietrze/ baksztagu prawego/lewego halsu (ewentualnie fordewindzie/ linii

wiatru/ kĢcie martwym) ster i komendħ zdajħÑ a osoba wchodzĢca na stanowisko

áw bajdewindzie/ pþwietrze/ baksztagu prawego/lewego halsu (ewentualnie

fordewindzie/ linii wiatru/ kĢcie martwym) ster i komendħ przejmujħÑ. Przy

przekazywaniu steru nie powinna nastĢpię istotna zmiana kursu. Osoba schodzĢca

ze stanowiska nie puszcza steru dopki osoba wchodzĢca na stanowisko nie

przejmie go (analogicznie jest szotami grota). Caþy czas ktoĻ musi trzymaę ster

i szoty grota oraz kontrolowaę ruch jachtu Î obserwowaę to, co siħ dzieje na

jeziorze a nie tylko patrzeę pod nogi!

•

PowyŇsza zasada obowiĢzuje rwnieŇ, gdy nie nastħpuje zmiana za sterem

a w szczeglnoĻci w czasie trwania zwrotu.

•

Sternik wybiera szoty grota ádo rumplaÑ tzn. trzymajĢc jednĢ rħkĢ rumpel i szoty

Î drugĢ je wybiera. Sternik nie powinien bezwiednie zmieniaę kursu w czasie

wybierania szotw grota tzn. dociĢgamy szoty do rumpla a nie rumpel do szotw.

•

Przy manewrach na silniku sternik moŇe wyznaczyę osobħ do obsþugi silnika lub

sam go obsþugiwaę o ile istnieje moŇliwoĻę rwnoczesnej obsþugi silnika i steru.

•

PþynĢc na silniku moŇna sterowaę sterem pozostawiajĢc silnik nieruchomo lub teŇ

pomagaę sobie silnikiem (skrħcaę nim) lub nawet sterowaę samym silnikiem.

Silnikiem pracujĢcym na biegu jaþowym nie da siħ sterowaę, poniewaŇ Ļruba nie

krħci siħ. W takim przypadku pozostaje nam ster, ktry pracuje zawsze, gdy tylko

jacht ma prħdkoĻę manewrowĢ.

•

Cumami sĢ: cumy, szpringi i bresty. Cuma to lina idĢca od jachtu na zewnĢtrz tj.

od dziobu do przodu Î cuma dziobowa lub od rufy do tyþu Î cuma rufowa.

Szpringi natomiast idĢ do wewnĢtrz tj. od dziobu do tyþu, w kierunku rufy Î

szpring dziobowy lub od rufy do przodu, w kierunku dziobu Î szpring rufowy.

Bresty idĢ prostopadle do pomostu, kei itd.

•

Cumami pracujemy z pokþadu tzn. po ich obþoŇeniu o np. poler wybieramy

i luzujemy je z pokþadu jachtu. Przy odejĻciu od pomostu lub kiedy planujemy

oddaę cumħ z innego powodu najlepiej przygotowaę jĢ wczeĻniej nabiegowo, czyli

tak, aby oba koıce znajdowaþ siħ na jachcie i aby byþa ona tak przeþoŇona

o urzĢdzenie przy pomoĻcie, aby jej wybieranie i luzowanie nie wymagaþo pomocy

osoby stojĢcej na pomoĻcie. NaleŇy przeþoŇyę cumħ takŇe przez np. kluzħ na

pokþadzie o ile to jest moŇliwe.

•

Wszelkie manewry portowe z uŇyciem silnika wykonujemy na maþych obrotach

i z na tyle maþĢ prħdkoĻciĢ, aby zachowaę zdolnoĻę manewrowĢ.

•

Biegi zmieniamy przy minimalnych obrotach silnika (przy wþĢczaniu biegu

wstecznego moŇna przytrzymaę silnik rħkĢ od gry, aby nie áwyskoczyþÑ co moŇe

siħ zdarzyę przy starszych silnikach lub nawet nowych, ale niewþaĻciwie

zamocowanych na pantografie).

•

Pagaje trzymamy jednĢ rħkĢ za rħkojeĻę a drugĢ za trzon. Przy wiosþowaniu rħka

trzymajĢca rħkojeĻę pcha a druga ciĢgnie wiosþo (pracujĢ obie rħce). Piro

powinno byę zanurzone w 1/3.

•

OSTRZENIE

Skrħcanie w kierunku do wiatru, jeŇeli pþyniemy prawym halsem to wiatr

mamy z prawej strony tzn., Ňe Ňeby podostrzyę musimy skrħcię w prawo.

Zapominamy o zasadzie rumpel do siebie/od siebie i nie podajemy takich

komend nawet w pþywaniu turystycznym. Pamiħtamy o komendzie na foka

áprawy/lewy foka szot wybierajÑ i o wybieraniu grota. Nie wybieramy od razu

na blachħ tylko stopniowo, adekwatnie do zmiany kursu. Wychylenie steru

i praca Ňaglami majĢ byę rwnoczesne.

•

ODPADANIE

Skrħcanie w kierunku od wiatru, jeŇeli pþyniemy prawym halsem to wiatr

mamy z prawej strony tzn., Ňe Ňeby odpaĻę musimy skrħcię w lewo.

Zapominamy o zasadzie rumpel do siebie/od siebie i nie podajemy takich

komend nawet w pþywaniu turystycznym. Pamiħtamy o komendzie na foka

áprawy/lewy foka szot luzujÑ i o luzowaniu grota. Nie luzujemy od razu

maksymalnie tylko stopniowo, adekwatnie do zmiany kursu, pilnujemy Ňeby

Ňagle nie wchodziþy w þopot i pracowaþy caþy czas. Wychylenie steru i praca

Ňaglami majĢ byę rwnoczesne.

•

ZWROT PRZEZ SZTAG

Z bajdewindu jednego halsu przechodzimy do bajdewindu drugiego halsu

przecinajĢc dziobem liniħ wiatru. Przed wykonaniem zwrotu naleŇy upewnię

siħ czy mamy odpowiedniĢ iloĻę miejsca i odpowiedniĢ prħdkoĻę. Komendy

ádo zwrotu przez sztagÑ -> ájest do zwrotu przez sztagÑ (odpowiada caþa

zaþoga), sternik wychyla ster w odpowiedniĢ stronħ podajĢc komendħ

áprawy/lewy foka szot luzÑ i moŇe wybraę szoty grota maksymalnie, co pomaga

skrħcię do linii wiatru. W linii wiatru luzujemy grota, bo inaczej zatrzymamy

cyrkulacjħ! Przesiadamy siħ w trakcie zwrotu. Po przejĻciu linii wiatru, ale

dopiero, gdy fok zapracuje na drugim halsie pada komenda álewy/prawy foka

szot wybierajÑ i jednoczeĻnie wybieramy szoty grota koıczĢc cyrkulacjħ (nie

tylko ster zero, ale teŇ odpowiednia ákontraÑ na sterze). Zwrot koıczmy

w bajdewindzie najlepiej ostrym z prħdkoĻciĢ porwnywalnĢ z tĢ przed

zwrotem. Cyrkulacja ma byę dynamiczna Î mocne wychylenie steru, Ňeby nie

stanĢę w kĢcie martwym i przejĻę liniħ wiatru. Przetrzymywanie foka ána

wsteczÑ pomaga w niektrych przypadkach obrcię jacht jednak tracimy przez

to prħdkoĻę (obracamy siħ cofajĢc i tracimy wysokoĻę). Sztag z fokiem ána

wsteczÑ nie jest uznawany za wykonany poprawnie na egzaminie.

•

ZWROT PRZEZ RUFĦ

Z baksztagu jednego halsu przechodzimy do baksztagu drugiego halsu

przecinajĢc rufĢ liniħ wiatru. Przed wykonaniem zwrotu naleŇy upewnię siħ czy

mamy odpowiedniĢ iloĻę miejsca. Komendy ádo zwrotu przez rufħÑ -> ájest do

zwrotu przez rufħÑ (odpowiada caþa zaþoga), sternik najpierw przesiada siħ na

drugĢ burtħ a nastħpnie wychyla delikatnie ster w odpowiedniĢ stronħ

wybierajĢc szoty grota i podajĢc komendħ áprawy/lewy foka szot wybieraj,

lewy/prawy foka szot luzujÑ Î tzw. przeciĢganie foka na sztywnych szotach,

Ňeby nie zaplĢtaþ siħ na sztagu. Gdy tylko grot wybrzuszy siħ na druga stronĢ

luzujemy szoty (w sposb kontrolowany, nie puszczamy caþkiem od razu, ale

tez nie przetrzymujemy grota) i koıczymy cyrkulacjħ. W czasie zwrotu

najwaŇniejsze jest kontrolowanie grota. Zwrot koıczmy w baksztagu najlepiej

peþnym. Cyrkulacja ma byę powolna Î delikatne wychylenie steru, Ňeby sternik

zdĢŇyþ wybraę i wyluzowaę grota (Ňeby grot nie przeleciaþ sam). Gdyby sternik

po zwrocie zostaþ po zawietrznej i zbyt pŅno zaczĢþ luzowaę grota to zostaþby

áprzygniecionyÑ rumplem, jacht ostrzyþby do wiatru a sternik miaþby bardzo

niewygodnĢ pozycjħ do wypchniħcia rumpla na drugĢ stronħ i zaprzestania

w ten sposb ostrzenia, ktre w tej sytuacji moŇe doprowadzię do wywrotki.

Nie wolno w niekontrolowany sposb ostrzyę po rufie!!! Przesiadamy siħ przed

rufĢ i zatrzymujemy siħ w baksztagu.

•

MANEWR áCZýOWIEK ZA BURTġÑ

Instruktor lub osoba przez niego wyznaczona wyrzuca za burtħ fantoma

i melduje o wypadniħciu áczþowiekaÑ. Po zameldowaniu wypadniħcia czþowieka

za burtħ sternik ogþasza alarm czþowiek za burtĢ podajĢc komendħ áalarm

czþowiek za burtĢÑ, nastħpnie pada komenda áĻrodki ratunkowe czþowiekowi

rzuę/podaęÑ i dopiero na tĢ komendħ zostaje wrzucone do wody koþo (lub np.

kamizelka) przez osobħ znajdujĢcĢ siħ najbliŇej. Koþo nie moŇe udawaę

czþowieka. Koþo rzucamy zawsze po nawietrznej stronie czþowieka/fantoma,

aby zdryfowaþo na czþowieka/fantoma. Sternik wyznacza obserwatora tzw. oko

na czþowieka. Oko melduje o poþoŇeniu czþowieka podajĢc odlegþoĻę

(w dþugoĻciach þodzi lub w metrach) i pozycjħ tzn. na godzinie È, na trawersie

itd. MoŇna teŇ przyjĢę inny system pozycjonowania np. rumbowy natomiast

system godzinowy jest najbardziej intuicyjny. W tym systemie podajemy

zawsze najpierw godzinħ a potem odlegþoĻę, przy czym uŇywamy tylko peþnych

godzin i zawsze podajĢc odlegþoĻę podajemy jĢ z jednostkĢ np. áczþowiek na

godzinie piĢtej, dwadzieĻcia metrwÑ, áczþowiek na godzinie czwartej, piħę

dþugoĻci þodziÑ. Meldunki takie jak áczþowiek na piĢtej piħtnaĻcieÑ sĢ

niepoprawne i mogĢ wprowadzaę w bþĢd. Oko caþy czas pokazuje rħkĢ

poþoŇenie czþowieka. Oko nie meldowaę regularnie i powstrzymaę siħ (o ile to

moŇliwe) od meldowania, kiedy sternik wydaje komendy reszcie zaþogi np.

podczas zwrotu natomiast caþy czas obserwuje czþowieka i wskazuje rħkĢ jego

pozycjħ.

- z kursw ostrych:

Odpþywamy ok. 5 do 6 dþugoĻci jachtu od czþowieka caþy czas trzymajĢc kurs.

Po odpþyniħciu na tĢ odlegþoĻę odpadamy do baksztagu, moŇemy na chwilħ

zatrzymaę cyrkulacjħ jednak nie na dþugo by nie stracię zbyt duŇo wysokoĻci.

Nastħpnie wykonujemy zwrot przez rufħ po czy takŇe moŇemy zatrzymaę

cyrkulacjħ jednak rwnieŇ na krtkĢ chwilħ, po czym ostrzymy i obieramy kurs

na czþowieka. Manewr ten nazywamy podejĻciem do czþowieka przez zwrot

przez rufħ (nazwa pħtla rufowa jest nieaktualna i nie do koıca poprawna, moŇe

byę nieakceptowana prze komisjħ egzaminacyjnĢ).

- z kursw peþnych (jedna z moŇliwoĻci, nienajlepsza):

Odpþywamy 3 do 4 dþugoĻci jachtu od czþowieka caþy czas trzymajĢc kurs. Po

odpþyniħciu na tĢ odlegþoĻę ostrzymy do bajdewindu, moŇemy na chwilħ

zatrzymaę cyrkulacjħ a nastħpnie wykonujemy zwrot przez sztag, po czym

obieramy kurs na czþowieka. Manewr ten nazywamy podejĻciem do czþowieka

przez zwrot przez sztag (nazwa semka sztagowa jest nieaktualna i nie do

koıca poprawna, moŇe byę nieakceptowana prze komisjħ egzaminacyjnĢ).

- z pþwiatru:

Odpþywamy od czþowieka kursem pþwiatr, po czym podchodzimy do czþowieka

metodĢ przez zwrot przez rufħ lub metodĢ przez zwrot przez sztag.

JeŇeli po obraniu kursu na czþowieka nie pþyniemy bajdewindem naleŇy

odpaĻę, popþynĢę kawaþek kursem peþniejszym i wyostrzyę do bajdewindu

w momencie, kiedy kurs ten bħdzie siħ pokrywaþ z kursem na czþowieka. Nie

korygujemy kursu tuŇ przy czþowieku (ámyszkujĢcyÑ dzib jachtu moŇe wywoþaę

panikħ i osoby znajdujĢcej siħ w wodzie). W odlegþoĻci 1 Î 1,5 dþugoĻci þodzi od

czþowieka sternik podaje komendħ áŇagle luzÑ, ktrĢ osoba obsþugujĢca szot foka

powinna rozumieę jak komendħ álewy/prawy foka szot luzÑ (taka komenda moŇe byę

teŇ podana w tej sytuacji przez sternika). Sternik nie moŇe zapomnieę o wyluzowaniu

do þopotu rwnieŇ grota! PrħdkoĻę z jakĢ naleŇy podchodzię do czþowieka to ok. 1

wħzeþ czyli ok. 0,5 m/s. Podchodzimy do czþowieka w bajdewindzie! W koıcowej fazie

manewru oko moŇe przejĢę komendħ na ster mwiĢc sternikowi áprawiej/lewiejÑ.

Czþowieka naleŇy podebraę po stronie zawietrznej (þdki balastowe, balastowo Î

mieczowe, ciħŇkie þdki mieczowe oraz þdki mieczowe o wysokiej burcie m.in.

Conrady z przystani w Znamirowicach) lub po nawietrznej (þdki mieczowe lekkie lub

o niskiej burcie, czyli gþwnie Omega). Oko lub inna wyznaczona do tego osoba/osoby

podejmujĢ czþowieka na pokþad, po czym meldujĢ áczþowiek na pokþadzieÑ. Sternik

podaje wwczas komendħ áudzielię czþowiekowi pierwszej pomocyÑ a nastħpnie

álewy/prawy foka szot wybierajÑ i wybiera szoty grota podejmujĢc dalszĢ Ňeglugħ. Ta

przedostatnia komenda czħsto mylona jest z komendĢ do rzucenia koþa i brzmi

áudzielię czþowiekowi Ļrodkw ratunkowychÑ. ņeby oduczyę siħ (i innych) podawania

takich komend wystarczy wziĢę koþo ratunkowe i walnĢę nim kilka razy fantoma po

usþyszeniu takiej komendy (sprawdzone w praktyce Î dziaþa). Podczas manewru jacht

nie moŇe siħ caþkowicie zatrzymaę.

Warto wiedzieę o istnieniu tzw. metod pþwiatrowej (niewaŇne w jakim kursie

wypadþ ci czþowiek od razu zmieniasz kurs na pþwiatr a potem decydujesz jaki zwrot

wykonasz, Ňeby do niego wrcię) oraz Ňe wybr metody podejĻcia do czþowieka nie

zaleŇy od kursu w jakim wypadþ ale od kursu jakim od niego odpþywamy np. jeŇeli

wypadnie w bajdewindzie a my od razu odpadniemy do baksztagu i tym wþaĻnie

kursem bħdziemy od niego odpþywaę to ostrzymy, robimy sztag i pþyniemy na

czþowieka.

KaŇde podejĻcie do czþowieka jest poprawne jeĻli speþnia nastħpujĢce warunki:

- jest skuteczne

- jest bezpieczne

W trakcie egzaminu naleŇy podejĻę do czþowieka wykonujĢc co najwyŇej jeden zwrot!

NaleŇy pamiħtaę, Ňe zwrot przez rufħ zawsze áwychodziÑ i podejĻcie do czþowieka

z wykorzystaniem tego zwrotu jest pewniejsze. PodchodzĢce z wykorzystaniem zwrotu

przez sztag ryzykujemy, Ňe zwrot ánie wyjdzieÑ i nie uda nam siħ szybko i sprawnie

dopþynĢę do czþowieka.

•

PODEJĺCIE DO BOJI

- na silniku:

Podchodzimy dziobem do boji, zatrzymujemy siħ tak, aby boja znalazþa siħ

przed dziobem na odlegþoĻę skutecznego zasiħgu bosaka lub do wysokoĻci

want, obkþadamy cumħ na boji Î ácuma dziobowa na bojħÑ, po czym lekko

wycofujemy tak, Ňeby boja nie obijaþa siħ o dzib. Sternik musi pamiħtaę

o wyznaczeniu osb do przygotowania cumy (komenda dla tej osoby to

áprzygotowaę cumħ dziobowĢ do obþoŇenia na bojiÑ) i do bosaka oraz oka.

Osoby te znajdujĢ siħ w trakcie manewru na dziobie i starajĢ siħ w miarħ

moŇliwoĻci nie zasþaniaę sternikowi. Oko melduje odlegþoĻę do boji

w metrach i pokazuje na palcach jednej rħki odlegþoĻci od 5m. Oko moŇe

zajmowaę siħ rwnieŇ cumĢ.

Boja ma siħ znaleŅę na odlegþoĻci skutecznego zasiħgu bosaka na wysokoĻci

kokpitu, przygotowujemy cumħ rufowĢ.

Do boji podchodzimy na silniku o ile jest to moŇliwe pod wiatr. Manewry

wykonujemy na maþych obrotach silnika.

- na Ňaglach:

Przygotowanie jw.

Z bajdewindu:

Boja 2 dþugoĻci þodzi na wysokoĻci want -> áŇagle luzÑ i krħcimy na bojħ.

Z pþwiatru:

Boja 1,5 dþugoĻci þodzi na trawersie -> áŇagle luzÑ i krħcimy na bojħ.

Z baksztagu:

Boja 1 dþugoĻę þodzi na wysokoĻci rufy -> áŇagle luzÑ i krħcimy na bojħ.

A potem jw.

(punkt w ktrym naleŇy rozpoczĢę cyrkulacjħ moŇe siħ rŇnię od podanego

w zaleŇnoĻci od jachtu czy siþy wiatru)

Cyrkulacja ma byę szybka Î wychylamy ster na burt i robimy ciasne kþko.

Zatrzymujemy cyrkulacjħ, gdy mamy bojħ przed dziobem. Podchodzimy do boji

w linii wiatru. NaleŇy zrzucię/zrolowaę foka, jeĻli bħdzie nam przeszkadzaþ przy

podejĻciu (za maþo miejsca na dziobie) lub przy wiħkszym wietrze, kiedy þopoczĢcy

fok moŇe stanowię zagroŇenie dla zaþogi przebywajĢcej na dziobie.

•

ODEJĺCIE OD BOJI

- na silniku:

Przygotowujemy cumħ nabiegowo. Przy odejĻciu naleŇy zwrcię uwagħ na to

Ňeby boja nie obijaþa siħ o burty oraz Ňeby wybierano szybko cumy na pokþad po

ich oddaniu (nie dopuĻcię do wkrħcenia siħ cumy w Ļrubħ). JeŇeli bojħ mamy

przed dziobem to odchodzimy na biegu wstecznym luzujĢc a potem oddajĢc

cumħ. JeŇeli boja znajduje siħ na wysokoĻci kokpitu moŇemy odejĻę na biegu

na przd.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: