Stanislawa Fleszerowa-Muskat - Milionerzy.pdf - Fleszarowa-Muskat Stanislawa - margotbao

Stanisława Fleszerowa-Muskat

Milionerzy

PRZEDMOWA

Milionerzy są powieścią pisaną specjalnie dla radia z zachowaniem

normalnej struktury powieściowej przy najbardziej dla radia odpowiedniej

formie słuchowiska. Dwadzieścia cztery odcinki Milionerów były

półgodzinnymi jednoaktówkami, utrzymując się w pełni w gatunku radiowego

teatru.

Zrezygnowałam z wprowadzenia opisu - tekstu narracyjnego -

stosowanego nieraz w powieści radiowej dla pogłębienia przeżyć psychicznych

bohaterów (Kuncewiczowa, Boguszewska).

Wszystko, co dzieje się w Milionerach, wyrażone jest dialogiem,

wyłącznie dialog konstruuje portret psychiczny postaci, dialog zarysowuje

konflikty. Wielkie zaufanie do wyobraźni słuchacza kazało mi wyzbyć się

jakichkolwiek uzupełnień pomocniczych w dążeniu do rzeczy w radio

najcenniejszej: doraźności dziania się, urealnienia fikcji literackiej, włączenia

słuchaczy w akcję przez uczuciowe uczestniczenie w niej.

W powieści radiowej, ukazującej się w formie książki, rygor tego gatunku

staje się jeszcze surowszy. Słowo dialogu jest już tylko słowem drukowanym.

Odpada dźwięk - ten niezastąpiony komentarz radiowy, akustyczna ilustracja

tła, umiejscowienie akcji - wreszcie sam głos aktora, jego barwa i szczególne

cechy, tak bardzo nieraz przywiązujące słuchaczy do postaci powieści. Aby

więc nie zatracić jasności akcji i przejrzystości dialogu, musiałam w wydaniu

książkowym Milionerów wprowadzić minimalny opis, zastępujący niejako

uwagi autora pod adresem reżysera radiowego.

Słuchacze bardzo przywiązali się do Milionerów. Świadczą o tym listy,

które nadeszły do Polskiego Radia w Gdańsku i które

„zmusiły” rozgłośnię do kontynuacji losów bohaterów w następnej mojej

powieści radiowej Kochankowie róży wiatrów.

Ujawniła się przy tej okazji prawda stara i zawsze cenna, że ludzie lubią

odnajdywać w konfliktach powieściowych swoje własne losy, muszą czuć, że

pisze się nie tylko dla nich, ale i o nich. Akcja Milionerów, osnuta wokół

budowy pierwszego polskiego zbiornikowca na Stoczni Gdańskiej, nie tylko nie

odstraszyła słuchaczy, lecz pozwoliła im wszystkie związane z tym wielkim

wydarzeniem sprawy uznać za swoje, bliskie i ważne. Był to triumf nie tyle

powieści, jej realizacji radiowej - pracy reżysera i aktorów - ile samych

słuchaczy, którzy wykazali tak silne, tak serdeczne powiązanie ze swoim

terenem i jego problemami.

Miło mi - nie po raz pierwszy - stwierdzić, że od pewnego momentu stali

się oni niejako współtwórcami powieści, wspierając mnie w trakcie jej

tworzenia swoją życzliwością, niekiedy radą, a przede wszystkim

przywiązaniem do Milionerów.

Stanisława Fleszarowa-Muskat

Jeszcze nie wiem, kim oni są. Jeszcze ich szukam. Szukam i wypatruję

wśród wielu ludzi, z którymi stykam się w ciągu dnia.

Kiedy jadę kolejką i patrzę na twarz siedzącej przede mną młodej kobiety,

myślę: może ona? Może to tamten człowiek w popielatej kurtce, który zapalił

właśnie papierosa? Może to ten staruszek pod oknem, który czyta gazetę?...

Wciąż jeszcze jest przede mną sprawa najtrudniejsza: muszę w y b r a ć czyjeś

życie i otworzyć je przed tysiącami słuchaczy i czytelników, otworzyć je na

oścież.

Jest coś pasjonującego w podpatrywaniu cudzego życia. Ale jest i strach,

strach bezsilnego świadka.

Bo może się zdarzyć, że tym ludziom zacznie dziać się krzywda, że - co

gorsza - sami będą krzywdzić się nawzajem, że zagrozi im jakieś

niebezpieczeństwo, a my nie będziemy mogli im pomóc, nie będziemy mogli

ich ostrzec ani powstrzymać i stać nas będzie tylko na bezczynne przyglądanie

się wszystkiemu, czym obdarzy ich los.

Ostrzegam was - to nie wy wtargniecie w życie tych ludzi, to oni wtargną

w wasze.

Aby nie groziły nam jednak zbyt przykre niespodzianki, uczynię

bohaterami mojej powieści ludzi szczęśliwych, prawdziwych życiowych

milionerów. Obdarzę ich miłością najbliższych, otoczę szacunkiem,

powodzeniem i sympatią. Mam nadzieję, że tego nie zmarnują.

Czego im jeszcze może brakować? Mieszkają w tak pięknym mieście!

Kiedy rano wychodzą z domów, kłania im się wieża kościoła Marii Panny,

płynąca zielonymi kanałami Radunia przyśpiewuje ich krokom, a wieczorem

podlewają kwiaty na kolorowych balkonach pięknych nowych domów przy

ulicy Chleb-nickiej. Kramarskiej, Lawendowej i Rajskiej...

- Panie doktorze, pan, zdaje się, mieszka na Rajskiej?

Tak, Rajska 2.

- Czy zgadza się pan zostać bohaterem mojej powieści radiowej?

- Ja? Co ciekawego widzi pani we mnie?

- Nic. Absolutnie nic.

- Cóż ze mnie za bohater powieści? Jestem lekarzem na stoczni. Moje

zajęcie nie jest tak błyskotliwe, jak zawód słynnego chirurga czy kardiologa.

Lekarz rejonowy na stoczni to chodząca proza.

- Ale lubi pan swoją pracę?

- To nie tak trzeba nazwać. Ja po prostu czuję się użyteczny.

Udzielam ludziom pomocy wtedy, kiedy jej najbardziej potrzebują.

To stwarza niewątpliwie uczucie życiowej satysfakcji.

- Co zechciałby pan jeszcze powiedzieć mi o sobie?

- Uprzedzałem panią z góry, że się pani mną rozczaruje.

Naprawdę jestem chodzącą prozą: żonaty, zakochany we własnej żonie,

ubóstwiający syna... O, Krzysztof jest wspaniały! Szkoda, że go pani nie może

zobaczyć!

- Skąd pan wie, że go za chwilę nie zobaczę? Ile ma lat?

Stanislawa Fleszerowa-Muskat - Milionerzy.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: