Juliusz Verne - Wspaniałe Orinoko [pl].pdf - Juliusz Verne - Qarina

J ULIUSZ V ERNE

W SPANIAŁE O RINOKO

SPIS TREŚCI

Część 1................................................................................................................................... 2

I Seńor Miguel i jego dwaj koledzy................................................................................... 3

II Sierżant Martial i jego siostrzeniec.............................................................................. 10

III Na pokładzie Simona Bolivara” ................................................................................. 17

IV Pierwszy kontakt ........................................................................................................ 22

V „Maripare” i „Gallinetta”............................................................................................. 28

VI Z wyspy na wyspę ...................................................................................................... 34

VII Między Buena Vistą a Urbana .................................................................................. 38

VIII Tuman kurzu na horyzoncie .................................................................................... 42

IX Trzy pirogi żeglują wspólnie ...................................................................................... 50

X U ujścia Mety............................................................................................................... 55

XI Odpoczynek w wiosce Atures .................................................................................... 63

XII Kilka spostrzeżeń Germaina Paterne ........................................................................ 69

XIII Czciciele tapira ........................................................................................................ 73

XIV Chubasco ................................................................................................................. 78

XV San Fernando ............................................................................................................ 85

Część 2................................................................................................................................. 94

I Kilka słów o przeszłości................................................................................................ 95

II Pierwszy etap ............................................................................................................. 102

III Dwudniowy postój w Danaco................................................................................... 107

IV Ostatnie rady seńora Manuela Assomptiona ............................................................ 111

V Drętwy elektryczne .................................................................................................... 116

VI Straszliwe obawy...................................................................................................... 120

VII Obozowisko pod Pic Maunoir................................................................................. 127

VIII Mały Indianin......................................................................................................... 133

IX Sierra ........................................................................................................................ 140

X Bród Frascaés............................................................................................................. 145

XI Misja Santa Juana ..................................................................................................... 153

XII W drogę................................................................................................................... 159

XIII Dwa miesiące w misji ............................................................................................ 164

XIV Pożegnanie............................................................................................................. 172

C ZĘŚĆ 1

S EŃOR M IGUEL I JEGO DWAJ KOLEDZY

Panowie, naprawdę nic nie wskazuje na to, by ta dyskusja mogła się rozsądnie zakończyć

— powiedział seńor * Miguel, starając się rozdzielić wzburzonych adwersarzy.

— Zapewne… ona się nigdy nie zakończy… — westchnął zmęczony już seńor Felipe — a

w każdym razie ja nie uznam poglądów seńora Varinasa.

— Ani ja nie wyrzeknę się mych poglądów na korzyść seńora Felipe!

Od ponad trzech godzin, ci dwaj uparci uczeni, dyskutowali, nie chcąc w niczym sobie

ustąpić, nad biegiem rzeki Orinoko * . Czy ta sławna rzeka Ameryki Południowej, główna

arteria Wenezueli, w pierwszej części swego biegu faktycznie płynie ze wschodu, jak podają

najnowsze mapy, czy przypadkiem nie z południowego zachodu? W takim razie, czy

Guaviare lub Atabapo nie są mylnie uznawane za dopływy?

— To Atabapo jest właściwym Orinoko — oznajmił stanowczo seńor Felipe.

— To Guaviare — stwierdził nie mniej stanowczo seńor Varinas.

Natomiast seńor Miguel zgadzał się ze współczesnymi geografami. Ich zdaniem źródła

Orinoko znajdują się w tej części Wenezueli, która graniczy z Brazylią i z Gujaną Brytyjską i

w ten sposób rzeka jest wenezuelska w całym biegu. Ale na próżno seńor Miguel próbował

przekonać swych dwóch przyjaciół, którzy nie zgadzali się poza tym w innym punkcie, nie

mniej ważnym.

— Nie — powtarzał pierwszy — Orinoko ma swe źródła w Andach na terenie Kolumbii i

Guaviare, którą bierze pan za dopływ, to w istocie po prostu Orinoko, kolumbijskie w górnym

biegu, a wenezuelskie w dolnym.

— Błąd — zapewniał drugi — to Atabapo jest Orinoko, a nie Guaviare.

— Pomyłka, moi przyjaciele! — wtrącił seńor Miguel. — Jedna z najpiękniejszych rzek

Ameryki zrasza tylko nasz kraj, żaden inny!

— Tu nie chodzi o pat rio tyzm — ripostował seńor Varinas — lecz o prawdę geograficzną.

Guaviare…

— Nie… Atabapo! — krzyczał seńor Felipe. I dwaj przeciwnicy, wstając gwałtownie,

patrzyli na siebie roziskrzonymi oczyma.

* seńor (hiszp.) — wym. senior, pan.

* O r i n o k o ( Rio Orinoco) — rzeka w Wenezueli; główne dopływy: Guaviare, Meta, Apure (lewe), Caroni

(prawy) (przypis red.).

— Panowie… panowie! — powtarzał seńor Miguel, wspaniały i z natury bardzo

pojednawczy człowiek.

Mapa, która była przyczyną tej kłótni, wisiała nieruchomo na ścianie. Widać było na niej

Wenezuelę, o powierzchni 972 tys. km 2 . Jakże zmieniły ją wydarzenia polityczne w stosunku

do 1499 roku, gdy Hojeda, współtowarzysz Florentyńczyka Ameriga Vespucciego, lądując na

wybrzeżu zatoki Maracaibo, odkrył zbudowaną na palach wśród lagun osadę i nadał jej nazwę

Wenezuela, to znaczy Mała Wenecja! Po wojnie niepodległościowej, której bohaterem był

Simon Bolivar, po stworzeniu kapitanii generalnej Caracas, po podziale ziem dokonanym w

1839 roku między Kolumbią i Wenezuelą — podziale, który z tej ostatniej uczynił

niepodległą republikę — mapa była zgodna z Ustawą Zasadniczą. Barwne linie dzieliły stan

Orinoko na trzy prowincje: Varinas, Gujana, Apure. Ukształtowanie jego systemu

orograficznego * i hydrograficznego objawiało się wyraźnie licznymi kreskami sieci rzek i

strumieni. Widać było, jak się powiększają w kierunku Morza Karaibskiego, morskiej granicy

prowincji Maracaibo, z miastem o tej samej nazwie jako stolicą, aż do ujścia Orinoko, które

oddziela ją od Gujany Brytyjskiej.

Seńor Miguel oglądał mapę, która, co nie ulegało żadnej wątpliwości, właśnie jemu

przyznawała rację, a nie jego kolegom — Felipe i Varinasowi. Wielka rzeka, bardzo starannie

narysowana, kreśliła regularne półkole na obszarze Wenezueli. Od pierwszego zagięcia, gdzie

wlewał swe wody dopływ Apure, aż do drugiego zakrętu, gdzie Guaviare i Atabapo

dostarczały wody z Kordyliery Wschodniej * , była w całym swym biegu ochrzczona

wyłącznie wspaniałym imieniem Orinoko.

Dlaczegóż więc panowie Varinas i Felipe upierali się, próbując szukać źródeł tej części

rzeki w górach Kolumbii, a więc w masywie Sierra Parima sąsiadującym z górą Roraima,

gigantycznym słupem milowym, wysokim na dwa tysiące trzysta metrów, o który wspierały

się narożniki trzech państw południowoamerykańskich: Wenezueli, Brazylii i Gujany

Brytyjskiej?

Dla sprawiedliwości trzeba wspomnieć, że ci dwaj geografowie nie byli jedynymi, którzy

wygłaszali taką opinię. Nie wystarczały twierdzenia odważnych badaczy, którzy pięli się w

górę Orinoko prawie do źródeł: Diaza de la Fuente w 1760, Babadilly w 1764, Roberta

Schomburgka w 1840 roku. Ani badania przeprowadzane przez Franciszka Chaffanjona, tego

nieustraszonego podróżnika, który wbił flagę francuską na stokach Parima, skąd sączyły się

* O r o g r a f i a — pierwotnie dział geografii, zajmujący się rozmieszczeniem, opisem i klasyfikacją gór

(przypis red.).

Juliusz Verne - Wspaniałe Orinoko [pl].pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: