Linkozamidy
Antybiotyki o budowie aminokwasu. Skuteczna na gram”+” i beztlenowe, pierwotniaki (Plasmodium ) i Mycoplasma spp., Chlamydia spp., Dobrze wchłaniane z przewodu pokarmowego, szeroka dystrybucja, przenikaja do kompartymentu komórkowego, kości i stawów, metabolizowane w wątrobie.
Mechanizm działania: hamują biosyntezę białek bakteryjnych łączą się z podjednostką 50s rybosomy.
*klindamycyna- półsyntetyk, skuteczny w stężeniu poniżej 0.5mikrograma/ml na S. ureus, S. pyogenes , S. pneumoniae, B. fragilis, beztlenowce( Peptostreptococcus spp., Fuscobacterium spp., Bacteroides spp.), mikroorganizmy (Chlamydia, Toxoplasma gonidii, Pneumocystis carinii, ), Plasmodium falciparum i vivat.
Działa synergistycznie z ceftazidimem wobec beztlenowych.
- Farmakokinetyka: nie całkiem wchłaniana z przewodu pokarmowego, stężenie we krwi 23mikrogram/ml po 2-3h, biologiczny T1/2 3h, łatwo przenika o płynów ustrojowych i tkanek , kości i stawów, słabo do płynu mózg-rdzeń, z białkami krwi w 90%, 10% wydalana z moczem reszta metabolizowana w wątrobie do demetyloklindamycyny, wydalana z żółcią i kałem.
-Wskazania : lek w sytuacjach bezwarunkowych przeciw ziarenkowcom tlenowym gram „+”, zakażenia beztlenowcami B. fragilis, zapalenie otrzewnej, ropień jamy brzusznej i miednicy.
-Działania niepożądane: biegunka, u 10% rzekomo błoniaste zapalenie jelit, skórne reakcje alergiczne, rumień wielopostaciowy(zespół Stevensa-Johnsona), trombocytopenia, granulocytopenia, reakcje anafilaktyczne, hamuje przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe, potęguje działanie środków o działaniu kuraro podobnym.
-Dawkowanie: Doustnie 0.15-0.3g/6h, w ciężkich zakażeniach pozajelitowo 0.3-0.45g/6h.
*Linkomycyna- produkt fermentacji Streptomyces lincolniensis produkowana w postaci chlorowodorku, skuteczna wobec beztlenowych, zwłaszcza paciorkowców i pałeczek gram”-”, Dobrze wchłaniana z przewodu pokarmowego, dobra dystrybucja o tkanek. Działania niepożądane ja klindamycyna, doustnie 0.5g/6-8h, domięśniowo/dożylnie 0.6g/12h.
Aminoglikozydy
Antybiotyki bakteriobójcze, hamują syntezę białek(niewracane łączenie z 30s rybosomu), uszkadzają strukturę błony cytoplazmatycznej. Źle wchłaniane z przewodu pokarmowego, wydalane przez nerki, oto- i nefrotoksyczność
Aktywność przeciwbakteryjna
Enterobacteriaceae(E. coli, Klebsiellaspp., Enterobacter spp., Proteus spp.), Pseudomonas aeruginosa, Neisseria spp., Brucella spp., Pasteurella spp., Haemophilus spp., gronkowce (staphylococcus aureus), Mycobacterium tuberculosis.
Farmakokinetyka i zastosowanie
Podawanie domięśniowo, max stężenie we krwi po 2-3h,dobrze przenikają do jam ciała i krążenia płodowego , słabo do OUN.
Farmakokinetyka model trójkompartmentowy:
Faza 1: dystrybucja z krwi do tkanek
Faza 2 : filtracja w nerkach ( biologiczny T1/2 1,5-3 h)
Faza 3 : powolna 150-200h, usuwanie antybiotyku z tkanek
Dawkowanie: raz na dobę wykorzystuje się efekt poantybiotykkowy (PAE) długotrwałe zahamowanie wzrostu bakterii po krótkot5rwałej ekspozycji na lek, identyczna skuteczność ale mniejsza oto- i nefrotoksyczność .
Klasyfikacja:
I generacja : streptomycyna, kanamycyna i neomycyna.
II generacja: gentamicyna, tobramycyna, amikacyna, netilmycyna, sisomicyna, isepamicyna
*amikacyna- półsyntetyk pochodny kanamycyny, stosowany w zakażeniach E. coli, Klebsiella spp., Proteus spp., Pseudomonas aeruginosa. Oporna na niektóre enzymy rozkładające aminoglikozyy, ciężkie zakażenia szpitalne gram „-” . biologiczny T1/2 2-3h, z białkami krwi 9%, domięśniowo/ dożylnie 15-0mg na kg mc./24h
*netlimicyna: mniej oto toksyczna niż inne , stosowana w ciężkich zakażeniach gram „-”opornych na gentamicynę. Biologiczny T1/2 2.2h, z białkami krwi 9%, domięśniowo/dożylnie 2-5mg na kg mc./24h
*Gentamicyna, Tobramycyna, Netilmicyna, Sisomicyna: przeciw Pseudomonas aeruginosa, Enterobacter spp., Proteus spp., E. coli, S. aureus, Klebsiella pneumoniae. Wskazania gram „-” zakazenia ukł moczowego, zakażenia towarzyszące oparzeniom, zapalenie opon mózgowych, paciorkowcowe zapalenie wsierdzia, zapalenie gruczołu krokowego.
* gentamicyni : biologiczny T1/2 2-3h, z białkami krwi 9%, 2-5mg na kg mc./24h.
* tobramycyna: biologiczny T1/2 2-3h, z białkami osocza 30%, domięśniowo/dożylnie 2-7mg na kg mc./24h.
* neomycyna i paromomycyna: obecnie nie stosowane wysoka oto- i nefrotoksyczność . Traycyjnie zakażenie przewodu pokarmowego gram „-”, przed zabiegami chirurgicznymi na jelicie grubym i w śpiączce wątrobowej. Neomycyna stosowana jako maści krople aerozole w ropnych zakażeniach skóry, owrzodzeniu podudzia, zapalenie spojówek, zakażone zmiany skórne typ alergicznego.
*kanamycyna ; stosowana w zakażeniu gram” -” ukł moczowego, i wyjałowieniu jelita grubego przed zabiegami chirur.
*spektinimycyna: spokrewniony z aminiglikozydami, należy do aminocyklotioli, stosowany w rzeżączce opornej na penicyliny , jednorazowo domięśniowo 2-4g
*isepamicyna: zakres działania jak amikacyna, oporniejsza na enzymy rozkładające amino glikozydy, biologiczny T1/2 2.5h, pozajelitowo 8-15mg na kg mc./224h.
Działania niepożądane: nefrotoksyczność, ototoksyczność (głuchota , szum w uszach, uszkodzenie błędnika ), depresja psychiczna, skórne odczyny alergiczne, hipertermia, bóle stawów, leukopenia granulocytoza, hamują przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe, biegunki, nudności, zespół złego wchłaniania.
Przeciwwskazania: nadwrażliwość na aminoglikozydy, ostra niewyolność nerek i wątroby, upośledzenie słuchu, ciąża, a przu doustnym podaniu to zapalenia, niedrożność jelit, zespół złego wchłania.
rozniczka1