Morszczyn pęcherzykowaty.doc

Morszczyn pęcherzykowaty - Fucus vesiculosus (Fucaceae).

Opis.

Glon morski występujący w Morzu Bałtyckim, często wyrzucany na brzeg, skąd można go zbierać (oczywiście w czystych miejscach). Plecha duża barwy brunatnej, dochodząca czasem do 1 m dł., rozgałęziona dichotomicznie lub nieregularnie. Przez środek płaskiej, wstęgowatej, skórzastej plechy, przebiega zgrubienie, tak zwane żeberko, rozgałęziające się podobnie jak plecha. W górnej (rzadko w dolnej) części plechy po obu stronach żeberka, znajdują się położone, zwykle parami, jajowate pęcherzyki pławne wypełnione powietrzem.

W Morzu Bałtyckim rośnie również morszczyn piłkowany - Fucus serratus o podobnych właściwościach leczniczych.

Surowiec.

Surowcem jest plecha morszczynu - Fucus, FP I,II,III,IV et V, którą można nabyć w sklepach zielarskich i w aptekach - opak. 50 g /Herba Lux/.

Surowiec należy wysuszyć w temp. 20-40o C.

Skład chemiczny.

Plecha zawiera jod (około 5-8%) w postaci dijodotyrozyny. W tak zwanych feoplastach znajduje się chlorofil (alfa- i beta), wit. E, C, B12, brunatne karotenoidy - fukoksantyna i diatoksantyna, polisacharyd - laminaryna, D-mannitol, volemitol, kw. alginowy, dużo bromu, zw. śluzowe, olej algowy, fukozan (subst. o właściwościach podobnych do taniny), szczawiany, azotany, dużo soli potasowych i fosforowych.

Kwas alginowy - polimer kwasu mannuronowego, występuje w postaci wolnego kwasu (60%) i jego soli wapniowych i magnezowych (także innych).

Działanie.

Morszczyn pobudza czynność tarczycy, zwiększa przemianę materii, zmniejsza wagę ciała, rozszerza naczynia krwionośne, obniża ciśnienie krwi, reguluje wypróżnienia, działa antyseptycznie, moczopędnie, żółciopędnie; likwiduje obrzęki; wykazuje wpływ odmładzający, regenerujący, wygładzający skórę, wzmacniający i przeciwmiażdżycowy.

Wskazania: wole endemiczne (niedobór jodu), otyłość, obrzęki, nadciśnienie, zaparcia, miażdżyca, skąpomocz, wypadanie włosów, plamy i przebarwienia skórne, łojotok, trądzik różowaty i młodzieńczy, dermatoza okołoustna, choroba wrzodowa, choroby zakaźne, kaszel, stany zapalne układu oddechowego, choroby wątroby i trzustki.

Morszczyn jest szczególnie przydatny do leczenia otyłości, ponieważ nie tylko przyśpiesza metabolizm (utlenianie tłuszczów i cukrowców), ale również usuwa wodę z organizmu pozostałą po tkance tłuszczowej, w której z kolei zalega zbędny chlorek sodu odpowiedzialny za obrzęki i nadciśnienie. Bardzo dobre wyniki daje też połączenie morszczynu z ziołami działającymi silnie moczopędne, a zarazem silnie saluretycznie (saluretyk - lek powodujący głównie wydalenie jonów sodu wraz z moczem i ewentualnie z potem).

Napar: 2 łyżki plechy zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 min.; przecedzić. Pić 4 razy dz. po 100 ml; dzieci ważące 9-10 kg - 12,8-14 ml, 15-20 kg - 21-28,5 ml, 25-30 kg – 35,7-42,8 ml, 35-40 kg - 50-57 ml, 45-50 kg - 64-71 ml, 3-4 razy dz.; niemowlętom ważącym 3-4 kg podaje się 4-5 ml, 2-3 razy dz. w pokarmie.

Wywar: 2 łyżki plechy zalać 2 szkl. wody; gotować 5-10 minut; przecedzić. Pić jak napar.

Nalewka morszczynowa (morszczynówka) - Tinctura Fuci: 1 szkl. plechy zalać 400 ml wódki lub spirytusu; wytrawiać 14 dni: przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 10 ml (w ostrych chorobach) lub po 5 ml (w schorzeniach łagodniejszych).

Olej morszczynowy - Oleum Fuci: 1 szkl. plechy mielonej zalać 200 ml ciepłego (temp. 50o C) lub gorącego (temp. 70-80o C) oleju; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 2-3 razy dz. po 1 łyżeczce (w zaparciach 2 razy dz. po 1-2 łyżki) po jedzeniu, popić naparem miętowym lub melisowym; albo stosować zewnętrznie do leczenia licznych schorzeń (rany, zmiany troficzne, oparzenia, odparzenia, rozpadliny, owrzodzenia skórne, odleżyny i in.), do maseczek olejowych odmładzających (płachty płótna, ligniny lub waty zmoczyć w oleju i nałożyć na skórę, trzymać 45 minut, po czym proponuję zastosować masażo-wcieranie oleju, wreszcie usunięcie jego nadmiaru; maseczka taka działa niewątpliwie odżywczo, nawilżająco, natłuszczająco, regenerująco, wygładzająco, wybielająco, oczyszczająco, przeciwzapalnie i przeciwzmarszczkowo w stosunku do skóry), do leczenia suchych, spierzchniętych warg (okład olejowy), do wcierań w nabrzmiałą tarczycę (wole utrudniające oddychanie) z jednoczesnym jednak piciem naparu lub nalewki, do kąpieli olejowych na włosy zniszczone zabiegami fryzjerskimi, suche, wypadające oraz w przypadku łupieżu suchego, do lewatyw doodbytniczych przy stanach zapalnych odbytu, esicy, okrężnicy oraz bańki odbytowej, oraz zaparciach i nieprzyjemnym, bolesnym parciu na kał (np. w niestrawności).

Proszek morszczynowy - Pulvis Fuci: suchą plechę zmielić na pył; zażywać 2-3 razy dz. po 1 płaskiej łyżeczce, dobrze popić. Można też zmieszać z miodem (1 łyżeczka proszku na 1 łyżkę miodu) uzyskując Mel Fuci, który zażywa się 2-3 razy dz. po łyżce; dla lepszego połączenia się składników dodać na każdą łyżkę miodu 10 kropli spirytusu lub gliceryny.

Zawiesina morszczynowa - Suspensio Fuci: na każdą łyżeczkę proszku morszczynowego dać 2 łyżki gliceryny (30 ml) płynnej i 1 łyżkę soku owocowego (dowolnego), wymieszać. Zażywać 2-3 razy dz. po 1 łyżeczce przy otyłości, zaparciach i zaburzeniach metabolicznych.

Rp.

Plecha morszczynu - 1 łyżka

Owoc jałowca - 1 łyżka

Liść brzozy - 1 łyżka

Ziele skrzypu - 1 łyżka

Ziele jemioły - 1 łyżka

Kłącze kokoryczki lub liść konwalii - 1 łyżka

Wymieszać. 2 łyżki mieszanki zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 30 minut; przecedzić. Pić jak napar morszczynowy.

Wskazania: obrzęki, skąpomocz, otyłość, nadciśnienie, niewydolność krążenia, kamica moczowa, osłabienie, choroby zakaźne, miażdżyca, zaparcia, zawroty głowy, pękanie i przepuszczalność naczyń krwionośnych, choroby wątroby i trzustki.

Rp.

Plecha morszczynu - 2 łyżki

Kora bzu czarnego lub hebdu (korzeń) - 1 łyżka

Ziele glistnika - 1 łyżka

Kwiatostan (liść) głogu - 1 łyżka

Ziele ruty - 1 łyżka

Ziele fiołka tr. - 1 łyżka

Liść konwalii lub kłącze (ziele) kokoryczki - 1 łyżka

Ziele lub korzeń mniszka - 1 łyżka

Wymieszać. Przyrządzić i pić jak wyżej.

Wskazania: otyłość, zaburzenia sercowe, niewydolność krążenia, skoki ciśnienia, pękanie i przepuszczalność naczyń krwionośnych, obrzęki, skąpomocz, choroby alergiczne i zakaźne, kamica moczowa i żółciowa, zaburzenia w wydzielaniu żółci, choroby wątroby i trzustki, zaparcia, zaburzenia hormonalne.

Rp.

Plecha morszczynu – 1 cz.

Kora lub korzeń bzu czarnego – 1 cz.

Ziele glistnika – 1 cz.

Zioła zmieszać. 1 łyżkę mieszanki zalać 1 szkl. wody, gotować 5 minut, odstawić. Pić 1 raz dz. wieczorem po 200 ml.

Wskazania: otyłość, niewydolność krążenia, obrzęki, nadciśnienie, cukrzyca.