Atari Basic. Jezyk programowania i obsluga mikrokomputera Atari.pdf

Naczelna Organizacja Techniczna

OĺRODEK DOSKONALENIA KADR TECHNICZNYCH

Rady Stoþecznej

Krzysztof Bednarek

Mariusz Giergiel

Wojciech Jedliczka

Tadeusz Kowalek

Andrzej Macioþ

Wiesþaw Migut

Andrzej Turmiıski

WARSZAWA 1987

SPIS TREĺCI

1. Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1.l. Zastosowanie mikrokomputerw . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1.2. Dlaczego ATARI? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2. Co to jest mikrokomputer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

2.1 Budowa mikrokomputera. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

2.2 Oprogramowanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

3. Podstawy programowania w jħzyku BASIC. . . . . . . . . . . . . . . . 10

3.1. Obsþuga komputera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

3.2 Mikrokomputer jako kalkulator . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

3.3. Elementy jħzyka BASIC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

3.4. Staþe i zmienne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

3.5. Funkcje matematyczne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3.6. Wprowadzanie i wyprowadzanie danych . . . . . . . . . . . . . . . 17

3.7. Instrukcja podstawienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

3.8. Sterowanie przebiegiem programu . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

3.9. Podejmowanie decyzji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

3.10. Pħtla. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

3.11. Zmienne indeksowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

3.12. Dane staþe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

4.Operacje na tekstach. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

4.1. Staþe i zmienne tekstowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

4.2. Funkcje tekstowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38

4.3. Zastosowania praktyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40

5. Grafika. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

5.1. Kolory. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

5.2. Opis trybw graficznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

5.3. Przykþady korzystania z moŇliwoĻci graficznych. . . . . . . . . . 46

5.4. Kursor. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

5.5. PEEK i POKE w operacjach graficznych. . . . . . . . . . . . . . . 53

5.6. Wykorzystanie manipulatorw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

6. DŅwiħk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

6.l. Generowanie dŅwiħku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

6.2.Techniki specjalne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60

6.3. Wprowadzenie do syntezy dŇwiħku . . . . . . . . . . . . . . . . . 61

6.4. Filtry. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

6.5. GþoĻnoĻę. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

6.6. Dudnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

6.7. Syntezator dŅwiħku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

7. Pamiħę zewnħtrzna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

7.1. Stacja dyskw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

7.2. Magnetofon kasetowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73

8. Bloki sterujĢce operacjami wejĻcia/wyjĻcia . . . . . . . . . . . . . 77

8.1.OPEN/CLOSE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

8.2. INPUT/PRINT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 78

8.3. PUT/GET . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

8.4. NOTE/POINT. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79

8.5. UŇycie instrukcji STATUS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

9. Pamiħę wewnħtrzna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

9.1. Mapa pamiħci. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83

9.2. WaŇniejsze adresy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85

10. Wstħp do programowania w jħzyku maszynowym. . . . . . . . . . . . . 87

10.l. Lista rozkazw mikroprocesora 6502 . . . . . . . . . . . . . . . 97

11. Techniki sortowania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

11.1. Sortowanie bĢbelkowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

11.2. Sortowanie przez proste wstawianie. . . . . . . . . . . . . . . 101

11.3. Sortowanie metodĢ Shella. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

11.4. Sortowanie szybkie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

11.5. Porwnanie metod sortowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102

11.6. Sortowanie alfabetyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103

12. Proste programy obliczeniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

12.1. Obliczanie wspþczynnikw NEWTONA . . . . . . . . . . . . . . . 105

12.2. Iloczyn dwch wielomianw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

12.3. Dzielenie wielomianu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

12.4. Miejsca zerowe funkcji. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107

12.5. RozwiĢzywanie rwnania rŇniczkowego. . . . . . . . . . . . . . 110

12.6. RozwiĢzywanie ukþadu rwnaı liniowych . . . . . . . . . . . . . 111

12.7. Obliczanie wartoĻci caþki metodĢ Monte Carlo. . . . . . . . . . 112

12.8. MnoŇenie macierzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

12.9. Regresja liniowa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115

12.10. Statystyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116

13. Optymalizacja programw. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118

13.1. Styl programowania i czytelnoĻę programu. . . . . . . . . . . . 118

13.2. SzybkoĻę dziaþania programu. . . . . . . . . . . . . . . . . . .118

Dodatki

A - Komunikaty bþħdw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121

B - Kod ATASCII i kod POKE. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124

C - Kod klawiatury. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127

D - Kompendium jħzyka BASIC . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128

E - Tabele. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137

Rozdziaþ 1

WPROWADZENIE

W ostatnim okresie nastĢpiþ gwaþtowny wzrost popularnoĻci mikrokomputerw ATARI. RwnieŇ w

Polsce liczba uŇytkownikw tego mikrokomputera zwiħkszyþa siħ znacznie.

Zjawisku temu towarzyszy duŇe zapotrzebowanie na opracowania z zakresu programowania i obsþugi.

Fakt ten skþoniþ nas do zebrania naszych wiadomoĻci i doĻwiadczeı, ktre uzupeþnione przekþadami z literatury

zachodniej stanowiĢ treĻę tej ksiĢŇki. Wykaz wykorzystanej przez nas literatury zostaþ zamieszczony na str. 20.

Naszym podstawowym zamiarem byþo przygotowanie podrħcznika, ktry mgþby sþuŇyę uŇytkownikom

ATARI - w opanowywaniu tajnikw programowania i obsþugi. StĢd teŇ ksiĢŇka ta nie powinna byę zbyt trudna

dla poczĢtkujĢcych, a niektre jej rozdziaþy mogĢ zadowolię bardziej zaawansowanych programistw. JeŇeli cel

ten udaþo nam siħ osiĢgnĢę w niewielkim chociaŇ stopniu, moŇemy czuę siħ usatysfakcjonowani.. Nie piszemy

tej ksiĢŇki dla zawodowych informatykw, ani dla jħzykoznawcw, choę w miarħ moŇnoĻci bħdziemy siħ staraę

zadowolię (lub przynajmniej nie draŇnię) jednych i drugich. WiħkszoĻę dostħpnej nam literatury jest napisana w

jħzyku angielskim, ktrego proste i zwiħzþe

terminy nie dajĢ siħ þatwo przetþumaczyę na jħzyk polski. Dosþowne tþumaczenie jest bowiem, w

niektrych przypadkach nienaturalne, a opisowe - dþugie i niewygodne. I tak na przykþad nie bħdziemy

rozrŇniaę rodzajw instrukcji, mimo rŇnych angielskich znaczeı statement i command. Jako uzupeþnienie

zaprezentowanych w niniejszej ksiĢŇce wiadomoĻci i informacji polecamy lekturħ nastħpujĢcych czasopism:

Informatyka, Politechnik, Mþody Technik, Problemy, Audio Video, Radioelektronik, Bajtek.

1.1 Zastosowanie mikrokomputerw

Obliczenia matematyczne byþy potrzebĢ-matkĢ wynalazku jakim jest mikrokomputer. W miarħ

usprawniania komputerw pojawiþy siħ inne moŇliwoĻci ich wykorzystania, co doprowadziþo do znacznego

przeobraŇenia funkcji i wzrostu znaczenia komputerw w codziennym Ňyciu.

Informacje o zastosowaniu mikrokomputerw do obliczeı naukowych i biurowych, oraz do

przetwarzania tekstw, znaleŅę moŇna w podrħczniku A. Macioþ, W. Migut, A. Stawowy "BASIC -

wprowadzenie do programowania komputerw domowych". Podano tam rwnieŇ krtkĢ charakterystykħ gier

komputerowych.

NaturalnĢ kolejĢ rzeczy komputery znalazþy szerokie zastosowanie w nauczaniu. UjmujĢc zagadnienie w

najszerszym zakresie uwaŇamy, Ňe dzisiaj w polskich warunkach kaŇdy komputer speþnia rolħ Ļrodka edukacji,

choęby przez to, Ňe umoŇliwia dzieciom, a takŇe dorosþym kontakt z nowoczesnym urzĢdzeniem

elektronicznym. Komputer jest bardzo cierpliwym nauczycielem, uczy logiki i konsekwencji myĻlenia, pobudza

wyobraŅniħ, pokazuje rŇnorodne moŇliwoĻci osiĢgania zrŇnicowanych celw badawczych i

popularnonaukowych.

ATARI800 XI. ma wszelkie cechy pozwalajĢce na szerokie zastosowanie go w polskich szkoþach (tak

dzieje siħ juŇ w Anglii, Holandii, Danii i Francji). Jest to tym bardziej moŇliwe, Ňe PEWEX bardzo trafnie

zdecydowaþ siħ na wprowadzenie sprzedaŇy mikrokomputera ATARI.

Niebagatelne znaczenie moŇe mieę teŇ polskie pochodzenie wþaĻciciela firmy ATARI Jacka Trzmiela

(obecnie Jack Tramiel), ktry jest rodowitym Warszawiakiem i uchodzi w tej chwili za najwybitniejszĢ postaę

w przemyĻle mikrokomputerowym.

Nie jest moŇliwe udzielenie wyczerpujĢcej odpowiedzi na pytanie o zastosowanie mikrokomputera.

Warto jednak przytoczyę kilka przykþadw maþo znanych prb wykorzystania bogatych moŇliwoĻci ATARI.

- Przetworniki analogowe-cyfrowe umoŇliwiajĢ przyþĢczenie 4 czytnikw (np. termometrw) i rejestracjħ

danych z doĻwiadczeı.

- Komputer nuŇe speþniaę rolħ sterowania Ļwiatþami w teatrze i salach widowiskowych.

- Szczeglnie ciekawe sĢ prby wykorzystania w krtkofalarstwie: koder i dekoder alfabetu Morse'a,

komputerowy dalekopis RTTY oraz transmisje wizji SSTV.

- Automatyczna sekretarka przyjmujĢca telefony i wybierajĢca bez znudzenia wciĢŇ zajħte numery.

- Archiwowanie poufnych dokumentw z moŇliwoĻciĢ ich odczytania tylko przy pomocy kodu.

- Komputer moŇe byę uŇyty do sterowania pracĢ centralnego ogrzewania oraz systemw alarmowych w

domku jednorodzinnym.

Z polskich publikacji poruszajĢcych omawianĢ przez nas problematykħ na wyrŇnienie zasþugujĢ:

Z. Czech, K. Naþħcki, S. Woþek, "Programowanie w jħzyku BASIC",

W. Iszkowski, M. Maniecki "Programowanie w jħzyku BASIC"

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: