Lawiny.pdf

LAWINY

Niszczycielska moc białego puchu

Zjawisko lawin występuje przede wszystkim w wysokich górach. Potężne masy śniegu odrywają się od

stoków górskich i z ogromnym impetem zsuwają się w dół. Spadając nabierają zawrotnych prędkości i

siły. Niszczą wszystko co napotkają na swojej drodze. Co roku pochłaniają setki ofiar. Kiedy schodzą nie

da się ich już zatrzymać...

Czym są i skąd się biorą?

Lawiny występują niemal we wszystkich górzystych rejonach świata. Najwięcej przypadków zejścia lawin

notuje się w tych partiach gór, gdzie zalegają duże warstwy śniegu. Lawina schodzi wtedy, gdy ciężar śniegu jest

na tyle duży, że jego zbite warstwy, nie mogąc utrzymać się na zboczu stoku, samoczynnie odklejają się i

spadają ku dolinom. Śnieg bardzo czule reaguje na wszelkie zmiany ciśnienia, temperatury czy też wilgotności

powietrza. Niewielki spadek lub wzrost na barometrze czy termometrze wystarczy by potężne zwały śniegu

runęły zasypując ludzi, schroniska, a nierzadko całe wioski i miasteczka. Jednak czynniki atmosferyczne, to nie

jedyna przyczyna powstawania lawin. Częstokroć zdarza się, że są one wywoływane przez niefrasobliwość ludzi.

Wysokogórskie warstwy śniegu są bardzo wrażliwe na wszelkie drgania, które mogą wywołać nawet impulsy

dźwiękowe. Dlatego będąc w górach, należy pamiętać o zachowaniu ciszy, gdyż hałas może zainicjować zejście

lawiny.

Ślady lawin w historii

Lawiny istnieją od zarania dziejów. Od najdawniejszych czasów są one nieodłącznym elementem gór. Część

historyków twierdzi, że pod alpejską lawiną w 218 r. p.n.e. zginęła połowa z 38 tysięcznej armii dowodzonej przez

Hannibala. Najstarszą udokumentowaną tragedią spowodowaną przez lawinę jest śmierć 36 osób, które zginęły

w 1639 roku w małej szwajcarskiej wiosce Randa położonej u stóp Weisshornu. Lawiny wykorzystywano także

do działań wojennych. Ich znaczenie bojowe szczególnie doceniono w czasie I wojny światowej. Podczas

potyczek Austriaków i Włochów pod Tyrolem wywoływanie lawin serią z karabinu było bardzo często

wykorzystywane jako skuteczny sposób na eliminowanie przeciwników. Szacuje się, że w ten sposób - łącznie po

obu stronach - zginęło ponad 80 tysięcy żołnierzy.

Największe zejścia

Każdego roku przez lawiny ginie kilkaset ludzi. Niewątpliwie

do najtragiczniejszych w skutkach zaliczyć należy serie lawin,

które w styczniu 1951 roku nawiedziły Alpy szwajcarskie i

austriackie. W ich wyniku 240 osób straciło życie, a 45 tys.

zostało kompletnie odciętych od świata. Trzy lata później, na

wioskę Blans w Austrii, w odstępie 12 godzin, spadły dwie

potężne lawiny. Zginęło wówczas 111 osób, a co trzecie

domostwo zostało doszczętnie zniszczone. Ogromna tragedia

rozegrała się także w Andach, na terenie Peru. 10 stycznia 1962

roku, na miasto Ranrahirca oraz 6 innych pobliskich wiosek

spadło 13 milionów m3 śniegu. Lawina zeszła z mierzącego

6700 metrów szczytu Huascaran i zabiła 4 tys. osób. Ogromne

warstwy śniegu w ciągu 7 minut przebyły ponad 20 km!

Natomiast w lutym 1965 roku w Kanadzie potężna lawina, pędząca z prędkością ponad 200 km/h zasypała Camp

Leduc - dużą osadę górników wydobywających miedź w Górach Skalistych. Pod śniegiem znalazło się wówczas

70 górników, z czego uratowano tylko 43. W latach 1975-1986 pod lawinami w samych Alpach zginęło 210 osób.

Co czwarty z nich był mieszkańcem Szwajcarii, czyli kraju, w którym lawiny są szczególnie niebezpieczne,

ponieważ u podnóża wysokich gór usadowione są tam liczne i gęsto zaludnione miasta. Także w Himalajach

każdego roku z powodu lawin ginie średnio 50 osób.

Ratownictwo lawinowe

Uchronić się przed lawinami nie sposób, ale można próbować łagodzić jej skutki. Dlatego pod górami San

Gabriel, w pobliżu Los Angeles, wykopano ogromne rowy, wielkości boisk do piłki nożnej, które mają gromadzić

śnieg na wypadek lawiny. Japończycy budują w górach skomplikowane tamy i systemy drenażu, które są jednak

bardzo drogie. Natomiast Szwajcarzy na zboczach gór sadzą liczne krzewy i drzewa, które mają stanowić

swoistą zaporę pozbawiającą lawinę prędkości i siły. Jednakże wszystkie te sposoby nie gwarantują pełni

bezpieczeństwa. Dlatego nadal inwestuje się w sprzęt i szkolenia dla ratownictwa górskiego. Niestety szanse na

uratowanie ludzi przysypanych lawiną są nikłe. Większość ofiar ginie od uderzenia pędzącej masy śniegowej, a

niska temperatura nie pozwala długo przeżyć przysypanym. Jak dotychczas najdłużej pod śniegiem wytrzymał

austriacki listonosz, który pod kilkumetrową warstwą śniegu przeżył aż trzy doby! Generalnie ocenia się, że

lawinę przeżywa tylko 5% dotkniętych tą tragedią. Odnalezienie przysypanych nie jest łatwym zadaniem. Nadal

najskuteczniejszym narzędziem do tego celu są psy, które potrafią w niespełna pół godziny przeszukać 100 m2

lawiniska, podczas, gdy grupie 20 ratowników zajęłoby to prawie 4 godziny.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: