zielone_przedszkole.pdf

(2960 KB) Pobierz
Zielone przedszkole
zielone
przedszkole
Poradnik instruktora Programu ekozespo∏ów
w edukacji przedszkolnej
Fundacja GAP Polska -
Plan Globalnego Dzia∏ania
na rzecz Ziemi
Olsztyƒskie Centrum Edukacji Ekologicznej
przy Warmiƒsko-Mazurskim OÊrodku
Doskonalenia Nauczycieli
109967422.003.png
Zielone przedszkole
Spis treÊci
Wprowadzenie
2
Odpady
4
Energia
12
Zakupy
16
Substancje szkodliwe dla Êrodowiska
20
Transport
24
Anga˝owanie dzieci
27
Anga˝owanie pracowników przedszkola
i rodziców
35
109967422.004.png
Wprowadzenie
Poradnik metodyczny Zielone przedszkole powsta∏, aby pomóc ch´tnym przedszkolom wprowa-
dzaç w codziennym ˝yciu proste dzia∏ania ekologiczne w ramach Programu ekozespo∏ów. Poradnik
przedstawia przedsi´wzi´cia zwiàzane z zarzàdzaniem przedszkolem i dzia∏ania metodyczne pomoc-
ne w przedstawianiu dzieciom przes∏ania o potrzebie ochrony Êrodowiska.
Publikacja pomyÊlana jest jako inspiracja w opracowaniu programu edukacji ekologicznej i planu
rozwoju przedszkola. Na koƒcu ka˝dego rozdzia∏u znajduje si´ arkusz dzia∏aƒ z listà przedsi´wzi´ç
ekologicznych, które przedszkole mo˝e przeprowadziç. Przedstawiamy przyk∏ady ró˝nych dzia∏aƒ
ekologicznych mo˝liwych do przeprowadzenia w przedszkolu. Arkusze dzia∏aƒ mo˝na kopiowaç i
wykorzystaç do opracowania planu realizacji Programu ekozespo∏ów lub wywiesiç w salach przed-
szkola, jako pomoc przy podziale zadaƒ. Oprócz arkuszy dzia∏aƒ przedstawiamy podstawowe infor-
macje na temat wielu ciekawych zagadnieƒ, mo˝liwych do realizacji w ramach edukacji ekologicznej.
Od ch´ci i mo˝liwoÊci przedszkola zale˝y, w jakim stopniu wykorzysta poradnik w swojej codzien-
nej pracy dydaktyczno-wychowawczej w zakresie edukacji ekologicznej. Mamy nadziej´, ˝e poradnik
przyczyni si´ do tego, ˝e dzia∏alnoÊç ekologiczna, prowadzona w ramach Programu ekozespo∏ów, sta-
nie si´ bardziej inspirujàca i ciekawa.
Statuetka Planetarnego Przedszkola
Wiele gmin opracowuje i uwzgl´dnia w swoich planach rozwoju strategi´ ochrony naturalnego
Êrodowiska lokalnego, wykorzystujàc w tym celu ró˝ne zasady certyfikacji. Przedszkola uczestniczà-
ce w Programie ekozespo∏ów mogà staraç si´ o statuetk´ Planetarnego Przedszkola. Program ekoze-
spo∏ów stwarza mo˝liwoÊç wprowadzenia zarzàdzania Êrodowiskowego i podj´cia konkretnych dzia-
∏aƒ ekologicznych. Oprócz poprawy Êrodowiska pracy pozwala zaoszcz´dziç pieniàdze, które mogà
byç przeznaczone na przyk∏ad na utrzymanie obiektu.
W zwiàzku z ubieganiem si´ o statuetk´ wa˝ne jest korzystanie z ró˝nych publikacji. Dlatego
poradnik Zielone przedszkole poleca si´ tym placówkom, które pragnà byç uhonorowane statuetkà
Planetarnego Przedszkola.
Program ekozespo∏ów - dodatkowe informacje
Fundacja GAP Polska – Plan Globalnego Dzia∏ania na rzecz Ziemi, ul. Nieca∏a 12 lok. 4, 00-098
Warszawa, tel./fax (022) 826 37 11, gappl@medianet.pl
www.gappolska.org
Materia∏y edukacyjne Programu ekozespo∏ów
Poradnik instruktora Programu ekozespo∏ów w edukacji elementarnej , Z. S. Nitak, A. Szarzyƒska,
Fundacja GAP Polska i Olsztyƒskie Centrum Edukacji Ekologicznej, Podkowa LeÊna 2004.
Przewodnik instruktora Programu ekozespo∏ów w kl. I-III „Od s∏ów do czynów” , Z. S. Nitak, A.
Szarzyƒska, Fundacja GAP Polska i Olsztyƒskie Centrum Edukacji Ekologicznej, Podkowa LeÊna
2004.
Poradnik kampanii ekologicznych w szkole i spo∏ecznoÊci lokalnej „M∏odzi przyjaciele Ziemi”, Z. S.
Nitak, A. Szarzyƒska, Fundacja GAP Polska i Olsztyƒskie Centrum Edukacji Ekologicznej, Podkowa
LeÊna 2004.
4
www.gappolska.org
109967422.005.png
Wymagania Programu ekozespo∏ów konieczne
do otrzymania statuetki Planetarnego Przedszkola
Program ekozespo∏ów stawia przedszkolom nast´pujàce wymagania dotyczàce dzia∏aƒ ekologicznych:
Wymagania obowiàzkowe
• Przedszkole realizuje Program ekozespo∏ów koordynowany przez Fundacj´ GAP Polska i oÊrodek
regionalny.
• Przedszkole wyznacza osoby odpowiedzialne za edukacj´ ekologicznà i realizacj´ Programu ekoze-
spo∏ów. W zakresie ich obowiàzków jest pisanie raportów ekologicznych, koordynowanie i zach´ca-
nie do dzia∏aƒ ekologicznych oraz stymulowanie nowych przedsi´wzi´ç.
• Przedszkole opracowuje program edukacji ekologicznej, uwzgl´dniajàcy realizacj´ Programu eko-
zespo∏ów. Program powinien byç spójny z podstawà programowà (www.menis.gov.pl).
• Przedszkole systematycznie uczestniczy – co najmniej przez trzy lata – w konkursie „Program
ekozespo∏ów w moim przedszkolu”.
• Pracownikom przedszkola i rodzicom przedstawia si´ cele i zadania Programu ekozespo∏ów.
Materia∏y edukacyjne Fundacji GAP Polska dotyczàce Programu ekozespo∏ów powinny byç wyko-
rzystywane jako êród∏o inspiracji przy ubieganiu si´ o statuetk´ Planetarnego Przedszkola
(www.gappolska.org).
• Placówka, przyst´pujàca po raz pierwszy do Programu ekozespo∏ów, opracowuje program edukacji
ekologicznej i dostarcza go do 31 paêdziernika na adres oÊrodka regionalnego Programu ekoze-
spo∏ów.
• Placówka opracowuje roczny plan realizacji dzia∏aƒ Programu ekozespo∏ów (okreÊlony w regulami-
nie konkursu „Program ekozespo∏ów w moim przedszkolu”. Regulamin mo˝na otrzymaç w oÊrodku
regionalnym Programu ekozespo∏ów. Lista oÊrodków jest dost´pna na stronie www.gappolska.org).
• Przedszkole wykonuje zadania zawarte w regulaminie konkursu „Program ekozespo∏ów w moim
przedszkolu”.
• Po trzech latach systematycznej realizacji Programu ekozespo∏ów, przedszkole sk∏ada do oÊrodka
regionalnego do 30 maja ca∏oÊciowy raport ekologiczny za okres trzech lat. Nale˝y skorzystaç ze
wzoru sporzàdzania raportu ekologicznego zamieszczonego na stronie internetowej Fundacji
GAP Polska www.gappolska.org lub oÊrodka regionalnego. Oceny dzia∏alnoÊci przedszkoli na pod-
stawie raportów ekologicznych dokona kapitu∏a konkursu powo∏ana przez Fundacj´ GAP Polska.
O terminie i miejscu wr´czenia statuetek Planetarnego Przedszkola placówki zostanà powiadomio-
ne pisemnie.
• Przedszkole, które otrzyma statuetk´ pierwszego stopnia, mo˝e ubiegaç si´ po kolejnych trzech
latach o statuetk´ drugiego stopnia, spe∏niajàc okreÊlone wymagania Programu ekozespo∏ów.
www.gappolska.org
5
109967422.006.png 109967422.001.png
Odpady
Krótko o historii odpadów
odpady o podobnym sk∏adzie i traktujemy je
jako surowiec do wytwarzania nowych produk-
tów. W ten sposób unikamy odpadowego „bigo-
su”. W wi´kszoÊci gmin powsta∏y zasady selek-
tywnej zbiórki wielu rodzajów odpadów. Wp∏y-
wa to na zmniejszenie iloÊci nowych surowców
w nowej produkcji. Wykorzystujemy wtedy
zasoby w sposób bardziej ekonomiczny.
Istnieje kilka ró˝nych modeli segregowania
odpadów. W niektórych gminach odbiera si´
odpady sprzed drzwi domostw. Nazywa si´ to
„metodà workowà”. Inne gminy korzystajà
z kontenerów i pojemników, do których miesz-
kaƒcy wrzucajà segregowane odpady. Nazywa
si´ to „modelem kontenerowym”.
W 2002 r. ka˝dy Polak wyrzuca∏ przeci´tnie
260 kg odpadów rocznie. Szacuje si´, ˝e wiel-
koÊç ta wzrasta 2-3% rocznie. Wzrost iloÊci
odpadów zwiàzany jest ze wzrostem konsump-
cji zasobów. Rzeczy i przedmioty, które kupuje-
my w sklepie, nie sà trwa∏e. Cz´Êciej kupujemy
nowe, ni˝ naprawiamy stare. Olbrzymi przy-
rost iloÊci odpadów sta∏ si´ jednym ze wspó∏-
czesnych wyzwaƒ ekologicznych. Celem w∏adz
krajowych i lokalnych jest zarówno zach´cenie
spo∏eczeƒstwa do zmniejszenia iloÊci odpadów,
jak i producentów do wytwarzania produktów
przyjaznych Êrodowisku.
Krótko o zagospodarowaniu
odpadów w gminie
Co znaczy zagospodarowanie
odpadów przyjazne
Êrodowisku?
Sposób zagospodarowania odpadów jest
w gminach bardzo ró˝ny. W niektórych z nich
odpady trafiajà wprost na sk∏adowisko. Taki
sposób post´powania z odpadami powoduje
negatywne konsekwencje dla Êrodowiska.
Problemy zwiàzane ze sk∏adowiskiem mogà
obejmowaç wyciek Êcieków do gleby, skupianie
populacji szczurów i ptaków, powstawanie
metanu, nieprzyjemne zapachy i niemi∏e dla
oka otoczenie. Warto jednak pami´taç, ˝e np.
powstajàcy metan mo˝na wykorzystaç jako êró-
d∏o taniej energii, chocia˝by do ogrzewania.
Negatywne konsekwencje spalania zale˝à
g∏ównie od tego, jakie odpady si´ spala. To, co
wk∏ada si´ do pieca, wychodzi przez komin w
postaci dymu. Spalajàc mieszank´ sk∏adajàcà
si´ z resztek farb, odpadów kuchennych, rekla-
mówek i starych ubraƒ emisja z komina jest
bardziej z∏o˝ona, ni˝ gdy spala si´ na przyk∏ad
kawa∏ki drewna i papier.
Celowa staje si´ wi´c segregacja jak najwi´k-
szej iloÊci odpadów.
Najlepszym rozwiàzaniem dla Êrodowiska
jest zmniejszenie iloÊci powstajàcych odpadów.
Przedstawione poni˝ej punkty wskazujà, jak
nale˝y post´powaç w tym kierunku. Zarówno
w∏adze rzàdowe jak i lokalne sà zgodne w tych
przedsi´wzi´ciach.
1. Unikaç powstawania odpadów
Starajmy si´ tak post´powaç, aby wytwarzaç
mniej odpadów. Daje nam sporo do myÊlenia
fakt, ˝e wytwarzaliÊmy 260 kg odpadów rocz-
nie w 2002 r. Wyzwaniem dla przedszkola jest
post´powanie zmierzajàce do ograniczania
szybkiego zape∏niania si´ koszy na Êmieci.
2. Zmniejszaç iloÊç szkodliwych
substancji w odpadach
Odpady zagospodarowuje si´ pod kàtem
sk∏adników i materia∏ów, jakie zawierajà. Wiele
produktów zawiera substancje szkodliwe dla
Êrodowiska. Nale˝y z nimi post´powaç
w bezpieczny sposób. Na przyk∏ad niektóre
urzàdzenia elektryczne zawierajà o∏ów, rt´ç
i kadm. Nie zniknà one nawet wtedy, gdy
wyrzucimy je na sk∏adowisko. Wa˝ne jest zdo-
Krótko o segregacji odpadów
Coraz lepiej radzimy sobie z segregacjà odpa-
dów. Segregacja u êród∏a oznacza, ˝e zbieramy
6
www.gappolska.org
109967422.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin