27.Kontrola społeczna to system nakazów, zakazów i sankcji, które służą grupie lub społeczności do utrzymania konformizmu ich członków wobec przyjętych norm i wartości. Formy kontroli:
· formalna - spisana w regulaminach poszczególnych organizacji, stowarzyszeń, a tym bardziej w państwowych kodeksach prawnych,
· nieformalna - wszelkie wzory zachowań przekazywane w stosunkach osobistych i wszystke reakcje i sankcje stosowane spontanicznie i na zasadach zwyczaju,
· zewnętrzna - polega ona na przymusie stosowanym przez grupy społeczne, które przy użyciu systemu sankcji społecznych, a czasami również manipulacji, podtrzymują konformizm jednostek odczuwających swoje posłuszeństwo jako wymuszone i często niechciane.
· wewnętrzna - polega na internalizacji przez jednostkę norm, wartości i wzorów zachowań tak, iż ona odczuwa wewnętrzny nakaz postępowanie zgodnie z nimi, nie ma poczucia bezpośreniego zewnętrznego przymusu (jedna z najskuteczniejszych odmian kontroli społecznych)
28.Mechanizmy kontroli społecznej.
· psychospołeczny – wskazujący na posłuszeństwo wobec przyjętych norm i wartości (nakaz moralny)
· materialnospołeczny – przymus zewnętrzny stosowany przez otoczenie, środowisko, instytucje.
Na pograniczu mechanizmów kontroli społecznej funkcjonują zwyczaje i obyczaje.
34. Wychowanie to jedna z form działalności społecznej; na działalność wychowawczą składa się wiele zabiegów i procesów, mających na celu wpływanie na fizyczny, umysłowy i moralny rozwój młodych pokoleń, przekazywanie im doświadczeń społeczeństwa zarówno z zakresu wytwórczości jak i dorobku kulturowego, przygotowywanie do twórczego rozwoju tego dorobku, a tym samym zapewnienie ciągłości życia społecznego między pokoleniami.
Wychowanie - to całość zamierzonych oddziaływań środowiska społecznego, przyrodniczego na jednostkę, trwające całe życie. W zakres pojęcia wchodzi:
· wychowanie naturalne pod wpływem środowiska w którym jednostka funkcjonuje – rodzina, kontakty społeczne, obyczaje, religia
· wychowanie instytucjonalne – celowe, planowe oddziaływanie instytucji wychowujących takich jak: przedszkola, szkoły, internaty, domy dziecka
· samowychowanie
Oddziaływanie to ma wpływ na stosunek jednostki do otaczającego świata, kształtowanie się systemu wartości, norm, celu życia.W pedagogice istnieją definicje, które kładą nacisk na celowe dokonywanie zmian w osobowości człowieka pod wpływem czynników zewnętrznych. Jednostka stanowi w nich przedmiot oddziaływań.
Druga grupa definicji mówi o wychowaniu indywidualnym, czyli wspomaganiu rozwoju jednostki poprzez pobudzanie do działania, ale pośrednio, wpływając nie na wychowanka lecz na warunki w których działa.
Wychowanie przekazuje jednostkom dziedzictwo kulturowe, wzory zachowań - utrzymuje ciągłość kulturową społeczeństw, a jednocześnie przygotowuje do uczestnictwa i przekształcania rzeczywistości społecznej.
Naczelnym celem wychowania jest ukształtowanie osobowości wolnej, która kierując się własną wolą, dokonywać będzie wyborów zgodnych z moralnymi zasadami oraz funkcjonować w środowisku, którego jest ogniwem
Proces Społeczny- jest to seria zjawisk mających wpływ na osobowość jednostki bądź grupy społecznej. Grupy te i jednostki ścierają się ze sobą pod wpływem różnego rodzaju zależności przyczynowych lub strukturalno-funkcjonalnych. I w wyniku tych zjawisk następują różnego rodzaju przeobrażenia społeczno-kulturowe.
Proces - powiązania strukturalno-funkcjonalne lub przyczynowe, ciągła seria zmian, rozwój.
1. Procesy społeczne dzieli się na:a) układ w jakim przebiegają:- procesy intrapersonalne- procesy zachodzęce między jednostkami- procesy zachodzące między jednostką, a grupą- procesy zachodzące między dwoma grupamib) ze względu na dążenia jednostek i grup społecznych:- procesy przystosowania- procesy współpracy- procesy współzawodnictwa- procesy konfliktowec) ze wględu na zmiany w organizacj:- procesy rozwoju i postępu- procesy dekadencji- procesy reorganizacji- procesy dezorganizacji
2.
a)Proces intrapersonalny zachodzi tylko w obrębie osobowości jednostki, jak np.: samokształcenie,adaptacja.
Proces zachodzący między jednostkami kontakty między ludzkie powstawanie przyjaźni, wrogości
Proces zachodzący między jednostką, a grupą, np. podporządkowania, identyfikacji, buntu, chęć oderwania się
Proces zachodzący między dwoma grupami, np. współpracy, wzajemnej pomocy, tolerowania się. niechęci, konkurencji, wrogości, konfliktu, walki, wojny.
b)Proces przystosowaniakiedy jednostka lub grupa znajdzie się w nowych warunkach, w nowym środowisku,sytuacji, wtedy należy się przystosować,czasem zatrzeć różnice(kulturalne,obyczajowe,witanie się,gesty,tradycje) Etapy: I.-orientacja psychologiczna: zauważamy inność zachowań,co nie znaczy, że się do nich dostosowujemy. II.-tolerancja: przyjmujemy inne zachowania, szanujemy je. III.-akomodacja: nie tylko tolerujemy, ale także przejmujemy niektóre sposoby bycia,które wydają się nam lepsze IV -asymilacja: pełne przystosowanie,przejęcie wszystkich zachowań, stanie się "tubylcem"tutejszym.
Proces współpracywspółpraca->dotyczy dwóch lub więcej osób,grup
· jest możliwa gdy obie strony mają wspólny cel,interes
· jest możliwość podziału pracy na części, podział czynności
· wzajemne zaufanie
· sposób komunikowania się(informowanie,postęp pracy,czasem istnieje system kontroli)
Współpraca zbliża ludzi,ale może również prowadzić do konfliktów,gdy pewne osoby nie wykazują się ze swoich obowiązków.
Proces współzawodnictwawspółzawodnictwo->ma miejsce wtedy,gdy jest rozbieżność interesów, gdy ilość dóbr nie wystarcza dla wszystkich.Rywalizacja ta może mieć charakter: -koleżeński -konfliktowy(np.:gdy jedna ze stron okazuje się nieuczciwa)
Proces konfliktowykonflikt->gdy strony dążą do wyeliminowania przeciwnika, podporządkowania lub zniszczenia, rozbieżność interesów. eliminowanie osoby konfliktowej->przestać z nią się kontaktować podporządkowanie->gdy zmusza do uległości,gdy strony nie są równe(siła i słabość) Konflikty są szkodliwe, ale też mają charakter twórczy,sam konflikt nie jest zły,ale często nie potrafimy go rozwiązać, nie ma krajów,miejsc, gdzie nie ma konfliktów, życie składa się z konfliktów,a gdy on narasta prowadzi do dezorganizacji. Rozwiązanie konfliktów:
· podporządkowanie->korzystne dla osoby mocniejszej(siła)gdyż ta słabsza musi ulec(słabość)
· eliminacja->niekorzystna dla osoby wyeliminowanej
· porozumienie->gdy każdy musi z pewnych rzeczy zrezygnować, iść na kompromis,daje korzyści tylko częściowe i jest rozwiązaniem na pewien czas.
· integracja->znalezienie takiego rozwiązania konfliktu,by każda ze stron miała pełne korzyści, bez rezygnacji z niczego, nikt nie musi ustępować.
konflikty są i będą. Sztuką jest umiejętność ich rozwijania, przyczyniają się do postępu, rozwoju,mają charakter twórczy.
c)Proces rozwoju i postępu zmiany pozytywne wnoszące coś nowego,lepszegoProces dekadencji upadek norm społecznych w danej społecznościProces reorganizacji stworzenie nowego porządku oceniania, wzorców zachowań, systemu instytucji w miejsce starychProces dezorganizacji jest wynikiem gwałtownych przemian społecznych i wzrostu patologicznych zachowań takich, jak np. narkomania. Prowadzą też do niej duże kataklizmy zachodzące na kuli ziemskiej takie jak: powódź,trzęsienia ziemi itd. Których wynikiem jest dezorganizacja społeczeństwa, którą pogłębiać może nie radzenie sobie z tym problemem władz i służb porządkowych. Dłuższe nie radzenie sobie z tym problemem może prowadzić do rozruchów i wojen domowych.
3. Ruchliwość społeczna jako proces społeczny - rodzaje ruchliwości:a) pionowa(ruchliwość werdykalna) - przesuwanie się jednostki w wyniku awansu lub degradacji(np.Wałęsa z robotnika na prezydenta-szczeble drabiny zawodowej)b) pozioma(ruchliwość horyzontalna) - ludzie awansują ale zmieniają miejsce pracy(np.zmiana firmy)
· pokoleniowa(generacyjna) - porównując z poprzednim pokoleniem szanse awansu(Unia Europejska, rozwijająca się gospodarka, możliwości zagranicznych wyjazdów, praca poza krajem)
· międzypokoleniowa-polega na tym,by zbadać czy państwo osiągnie więcej teraz w porównianiu z pokoleniem naszych rodziców.
(-Ruchliwosc spoleczna, zmiana pozycji spolecznej jednostek lub grup w ramach tej samej lub innej zbiorowosci. Ruchliwosc spoleczna moze byc:1) pionowa (wertykalna), wyrazajaca sie w przechodzeniu z nizszych pozycji spolecznych na wyzsze (awans spoleczny) lub z wyzszych na nizsze (spoleczna degradacja).2) pozioma (horyzontalna), polegajaca na przenoszeniu sie z jednej grupy do drugiej bez wyraznej zmiany pozycji spolecznej.
-Wspólpraca, wspóldzialanie - zdolnosc tworzenia więzi i wspóldzialania z innymi, umiejetnosc pracy w grupie na rzecz osiagania wspólnych celów, umiejetnosc zespolowego wykonywania zadan i wspólnego rozwiazywania problemów.
Zdolnosc te zalicza sie do kompetencji emocjonalnych; umiejetnosc ta stanowi jeden z wyrózników kompetencji spolecznych, które warunkuja jakosc relacji z innymi ludzmi.
Wspólpraca i wspóldzialanie prowadza do tworzenia wewnetrznych wiezi wsród czlonków grupy, jak tez rodza ich poczucie tozsamosci z zespolem, co zapewnia trwanie i sprawne funkcjonowanie tego zespolu na rzecz osiagania wspólnych celów jego czlonków.
-Wspólpraca, zharmonizowane wspóldzialanie jednostek lub grup ludzi, wykonujacych czesci okreslonego zadania w sposób zapewniajacy im osiagniecie wspólnego celu, z którym wszyscy sie identyfikuja. Kazda wspólpraca opiera sie na sprawnej komunikacji interpersonalnej, umiejetnosci zachowania sie w sytuacjach konfliktowych, wzajemnym zaufaniu i lojalnosci oraz ustalaniu regul i srodków zabezpieczajacych interesy wszystkich partnerów.
-Konflikt spoleczny - zjawisko nieuniknione dla wszystkich grup społecznych Wyrasta on na gruncie nagromadzonych sprzecznych emocji, a objawia sie wybuchem wrogich i antagonistycznych postaw.
W grupach spolecznych o silnych więziach wewnatrzgrupowych negatywne emocje jej czlonków sa postrzegane jako zagrozenie dla struktury grupy i tlumione, co w chwili konfliktu objawia sie jego niezwykla gwaltownoscia, a w konsekwencji moze prowadzic do zniszczenia struktury grupy.
W grupach spolecznych o slabych więziach wewnatrzgrupowych konflikty sa relatywnie czestym zjawiskiem i sluza do rozladowania wszelkich napiec, co w istocie pozwala zajac sie przyczynami powstawania konfliktów, a nie rozladowaniem nawarstwionych emocji, jak mialo to miejsce w poprzednim przypadku.
W elastycznych strukturach społecznych konflikty krzyzuja sie ze soba, co zapobiega kumulacji wokól jednej osi i w konsekwencji rozpadowi tej struktury.
W sztywnych strukturach społecznych konflikty kumuluja sie wokól jednej osi, czesto skutkujac rozpadem lub gwaltowna zmiana tych struktur.
Na tej podstawie Lewis Coser formuluje wniosek, ze liczba konfliktów jest odwrotnie proporcjonalna do ich intensywnosci.
-Dezorganizacja spoleczna, proces wywolujacy destabilizacje funkcjonowania danej grupy spolecznej lub jakiegos systemu spolecznego, zblizony w charakterze do dezintegracji spolecznej, ale o zdecydowanie lagodniejszym przebiegu. Zazwyczaj, jesli nie zostana podjete zawczasu stosowne srodki zaradcze, prowadzi do oslabienia kontroli spolecznej, ...
cyganeczka1