Sandemo Margit - Opowieści 33 - Annabella.pdf

(293 KB) Pobierz
MARGIT SANDEMO
MARGIT SANDEMO
ANNABELLA
Ze norweskiego przełożył
GRZEGORZ SKOMMER
POL - NORDICA
Otwock 1998
1
ROZDZIAŁ I
Dzień jeszcze nie zaczął się na dobre, a ja już czułam, że matce trafiło się duże
zamówienie. W takich chwilach prawie zawsze ma atak migreny. Matka nie skarży się
zbyt często na tę przypadłość, lecz w nawale zajęć zdarza się, że ból dopada ją z całą
gwałtownością. A kiedy dowiedziałam się, że matce trafiły się dwa duże zamówienia,
przyczyna ataku stała się dla mnie aż nadto oczywista.
Matka jest kucharką, doskonałą kucharką. Lepszej szukać by ze świecą w całym naszym
miasteczku. Owdowiała wiele lat temu i musiała sobie sama radzić na tym świecie.
Ojciec pochodził z zamożnej rodziny i póki żył, na niczym nam nie zbywało. Jego śmierć
odmieniła nasz los i zmusiła matkę do szukania zatrudnienia.
Najpierw została gospodynią u barona Reedera. Zamieszkałyśmy w posiadłości barona i
nie cierpiałyśmy biedy aż do jego śmierci. Kiedy zmarł, matka straciła pracę i zabrakło
nam środków na utrzymanie. Wtedy to zaczęła przygotowywać przyjęcia dla szlachetnie
urodzonych i bogatych mieszczan Ystad, a jej talenty kulinarne stały się wkrótce
powszechnie znane, tak że zamówienia zaczęły płynąć obfitą strugą ze wszystkich stron.
Po śmierci ojca udało nam się zatrzymać dom i część pięknych sprzętów, które zdążył w
nim zgromadzić. Ojciec cieszył się wielkim poważaniem w miasteczku, więc matka bez
trudu znajdowała zajęcie u co znaczniejszych rodzin. Mieszkając u barona, mogła
wynająć dom i zaoszczędzić trochę grosza. To pozwoliło nam później wrócić pod własny
dach.
Z początku byłam zbyt mała, by zostawać sama w domu, więc matka zabierała mnie ze
sobą. Gdy dorosłam, chodziłam z nią tylko wtedy, gdy miałam na to ochotę. A ochotę
miałam całkiem często, uwielbiałam bowiem skrywać się w zacisznym kąciku i wdychać
rozkoszne zapachy, przyglądając się maminej krzątaninie i wsłuchując w polecenia, które
rzucała kuchennym pomocnicom. W zaciszu kuchni czułam się bezpiecznie, a świat
poza nią napawał mnie lękiem. Nie szukałam towarzystwa rówieśnic.
Z biegiem lat matka zaczęła dopuszczać mnie do swoich tajemnic i muszę przyznać
nieskromnie, że potrafię już dobrze gotować. Uważam nawet, że w niektórych
dziedzinach dorównuję matce. Nigdy jej tego nie powiem, gdyż nie chcę jej zranić. Matka
skąpi na surowcach, bo życie nauczyło ją oszczędności. Ja nie dbam o takie drobiazgi i
traktuję każdą potrawę jak dzieło sztuki. Lubię eksperymentować i improwizować. Matka
z pewnością wpadłaby w szał, widząc, jak szastam składnikami. Często jednak to
właśnie moje małe dania i przystawki zbierają najwięcej pochwał. Mam szczerą nadzieję,
że matka nigdy nie zwróci na to uwagi.
Za domem założyłyśmy ogródek, w którym uprawiamy warzywa. Plonów starcza na
własne potrzeby, nie odmawiamy też miejskim gospodyniom, którym zdarza się wpaść
po pęczek pietruszki, szalotkę czy główkę sałaty. Ogródek przynosi nam dodatkowy
2
dochód, a uprawa i sprzedaż warzyw należą do moich obowiązków. Oprócz warzyw
hoduję w nim zioła. W jednej z szafek kuchennych stoją śliczne porcelanowe dzbanuszki
pełne rodzimych i egzotycznych przypraw. Matka zawsze nosi ze sobą własne
mieszanki, kiedy idzie gotować. Ja przemycam swoje, wspomniałam już bowiem, że
matka nie zwykła szafować składnikami.
Tego feralnego dnia wszystko szło jak po grudzie.
- Cóż przyjdzie mi uczynić, Annabello? - Matka pociągnęła nosem. Migrena coraz
bardziej dawała się jej we znaki. - Nie mogę sprawić zawodu Gyldenbrandom. Dotąd ich
nie zawiodłam i nigdy się tak nie stanie, choćbym stała jedną nogą w grobie! Zresztą tak
się nieomal czuję! - westchnęła i pociągnęła dłonią po czole. - Więc co mam zrobić z
zamówieniem od Fernérów... Spodziewają się znamienitych gości i proszą usilnie o
pomoc. Do stołu siądzie dziewięć osób, a obiad ma się składać z dziesięciu dań. O
deserze nie wspomnę. Nie dam rady!
- Musisz wybrać, co ważniejsze - zaproponowałam.
Matka rozpłakała się na dobre. Głowa pękała jej z bólu.
- Ależ pan Gyldenbrand kończy pięćdziesiąt lat! Wszystko już sobie zaplanowałam...
Przerwała w pół zdania i przechyliwszy w bok głowę, spojrzała na mnie przenikliwie.
- Annabello, pomagasz mi od dawna i całkiem nieźle sobie radzisz...
Wiem, pomyślałam nieskromnie. Nie byłam pewna, o co matce chodzi, i jej kolejne słowa
wprawiły mnie w osłupienie.
- Annabello, nie mogłabyś zająć się obiadem u Fernérów? Proszę!
- Dziesięciodaniowym obiadem dla znamienitych gości? - spytałam przerażona. - To tak
jakby rzucić się do wody, nie umiejąc pływać!
- Mówisz bzdury! Zresztą umiesz pływać - powiedziała matka. - Idź do Fernérów i
dowiedz się, jakie mają życzenia. Sprawdź stan zapasów. Przygotowania i zakupy zajmą
ci całą dobę. Sama zresztą wiesz, ile nocy strawiłyśmy na robieniu czekoladek.
Bardzo dobrze wiedziałam. Lubiłam czekać, aż czekoladki wyschną na tyle, by je można
było dekorować. Matce zwykle brakowało snu, więc odsyłałam ją do łóżka i sama
kończyłam robotę.
- Dobrze więc, pójdę tam od razu - odrzekłam.
3
- Idź, idź. Zresztą zaczekaj... Sprawdź najpierw, czy zacier jest gotowy. W poniedziałek
będę robić likier czeremchowy.
- Ależ mamo! - wykrzyknęłam zgorszona. - Nie mogę sprawdzać zacieru przed wizytą u
Fernérów!
Przyczyna mego zgorszenia była prosta. Banię z zacierem przechowywałyśmy w
końskim nawozie, by utrzymać właściwą temperaturę. Doglądanie zawartości nie
należało do przyjemnych zadań. Bania stała w stajni sąsiada, a ja w żadnym razie nie
mogłam tam teraz pójść! Miałabym składać wizytę Fernérom, przesiąknięta stajennym
zapachem?
Matka spojrzała na mnie bezradnie.
- No tak, nie możesz... Więc idź już. Sama go doglądnę. Pospiesz się!
Fernérowie mieszkali niedaleko, zaledwie kilka przecznic od naszego domu. Znałam tę
rodzinę jedynie z opowiadań matki i wiedziałam, że pan domu jest kupcem tekstylnym.
Ani on, ani jego żona nie wyróżniali się niczym szczególnym, za to brat pani Fernér był
oficerem powiązanym z wysokimi kręgami w stolicy.
Pani Fernér, drobna kobieta o jasnych włosach, mówiła niewiele i była bezradna aż do
śmieszności. Nie miała w gruncie rzeczy złej natury i nigdy nie widziałam, by
kogokolwiek potraktowała niesprawiedliwie. Mimo że na co dzień chodziła w pięknych
strojach, było mi jej nawet odrobinę żal, a to przede wszystkim z uwagi na osobę pana
Fernéra. Pan Fernér nie wzbudzał sympatii, zwykł krzyczeć na żonę i obrzucać ją
niewybrednymi epitetami, których słabe echo docierało nawet do kuchni. Często
zastanawiałam się, czemu się z nią ożenił, skoro wciąż okazuje niezadowolenie.
Zapewne za młodu była słodką i oddaną istotą, bezwolną lalką, jakiej pragnie większość
mężczyzn. Zresztą to typowe, mężczyźni unikają kobiet rozumnych, szukają niewolnic,
które mogą poniżać. Tylko wtedy czują swą siłę i wartość.
Taka jest moja opinia o mężczyznach, choć nie uważam się za ich wroga. Wręcz
przeciwnie, ja też żyłam marzeniami i tęskniłam, lecz osobnicy pokroju pana Fernéra
działali na mnie jak czerwona płachta na byka.
Pani Fernér otworzyła drzwi i zdumiała się na mój widok. Musiałam użyć całego daru
przekonywania, by uwierzyła, że dam sobie radę z dziesięciodaniowym obiadem. W
końcu westchnęła zrezygnowana i uznała, że trzeba jej rady męża.
Zostałam w kuchni, czekając na jej powrót. Drzwi do jadalni były otwarte i z miejsca,
gdzie stałam, mogłam obserwować stół, wokół którego zgromadziło się parę osób. Nagle
moje serce zabiło w niepokojąco szybkim rytmie.
4
Zwrócony twarzą do mnie siedział pewien młodzieniec, oficer, jak mogłam się
zorientować. Nie wiem doprawdy, dlaczego natychmiast przykuł moją uwagę, nie był
bowiem uderzająco przystojny. Za to całkowicie w moim typie, jak to się banalnie określa,
miał ciemne kręcone włosy, równie ciemne oczy o przenikliwym wyrazie i zmysłowe,
kształtne usta.
Poczułam, jak lęk i niepewność wzbierają we mnie gwałtowną falą. Młodzieniec omiótł
spojrzeniem otwarte drzwi i na ułamek sekundy zatrzymał wzrok na mnie.
To była dziwna, nieomal magiczna chwila. Spuściłam szybko oczy ku podłodze, a kiedy
odważyłam się znów podnieść głowę, młodzieńca już nie było.
Poczułam dziwną pustkę wokół siebie...
A czego się spodziewałaś, zadałam sobie w duchu gniewne pytanie, wziął cię zapewne
za dziewkę kuchenną. Matka nie omieszkała opowiedzieć mi ze szczegółami, jak
mężczyźni traktowali takie dziewczęta. No, może nie ze wszystkimi szczegółami... Dała
mi po prostu do zrozumienia, że dżentelmeni tracą wiele ze swej godności po takich
kontaktach.
Przyznaję, znałam się na gotowaniu, ale o mężczyznach nie mogłabym powiedzieć tego
samego. Byłam niezwykle naiwną i wstydliwą panną.
Matka wychowywała mnie surowo. Pragnęła, bym w oczach ludzi uchodziła za porządną
i przyzwoitą dziewczynę, więc za wszelką cenę unikała drażliwych tematów. Zdołała
nawet wpoić we mnie przekonanie, że świat mężczyzn jest straszny i należy się go
strzec. Pewnie właśnie dlatego tak mnie pociągał i fascynował. Nieznany, tajemniczy
świat...
Nie mogłam zupełnie pojąć, czemu moje ciało przeniknął dreszcz, a policzki zapłonęły na
widok młodego żołnierza. Czyżby to właśnie zwano miłością od pierwszego wejrzenia?
Matka twierdziła, że taka miłość nie istnieje. Mówiła, że przyszłego małżonka znać trzeba
całe lata, zanim pojawi się ślad uczucia, a ślubu nie godzi się brać bez odpowiednio
długiego okresu narzeczeństwa. Zawsze też powtarzała, że dziewczyna musi pilnować
cnoty, choć nigdy nie zdradziła, co właściwie rozumie przez te słowa.
- O takich rzeczach się nie rozmawia - kwitowała moje natrętne pytania.
Coś niecoś jednak wiedziałam, nasłuchałam się niejednego w czasie naszych
kuchennych wędrówek.
Zdarzyło mi się raz popełnić straszny błąd i spytać matkę, czy była zakochana w ojcu.
Boże, jakże się wtedy rozzłościła!
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin