zaszyt-III.pdf

Izolacja

Stosowane skróty:

Typ izolacji:

S - standardowa; C - kontaktowa; D - powietrzno-kropelkowa (kropelkowa); A - po-

wietrzno-pyłowa (powietrzna); w każdym przypadku stosowania izolacji A, C lub D

obowiązuje także przestrzeganie zasad izolacji S.

Czas izolacji:

CN - przez cały okres antybiotykoterapii i do uzyskania ujemnych posiewów; DI przez

czas trwania choroby (w przypadku rany, do czasu przyschnięcia); U - przez określony

(podany w nawiasie) czas od rozpoczęcia efektywnej terapii; F patrz przypisy.

Konsultacje: Prof. dr hab. Anna Przondo - Mordarska

- konsultant krajowy w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej

Prof. dr hab. Andrzej Gładysz

- konsultant krajowy w dziedzinie chorób zakaźnych

Załącznik nr 2

ZESPÓŁ OBJAWÓW KLINICZNYCH - WSKAZANIA

DO IZOLACJI EMPIRYCZNEJ

IZOLACJA

materiały szkoleniowe

dla pielęgniarek epidemiologicznych

ZESZYT III

Opracował Zespół pod redakcją dr n. med. Małgorzaty Fleischer

w składzie: Jadwiga Bednarek

Katarzyna Konrad

Mariola Kizik

Grażyna Musialek

Irena Puszkarz

Małgorzata Wlazło

Według: Garner J.S. Hospital Infection Control Practices Advisory Comittee: Guideline for iso-

lation precautions in hospitals. Infect. Control Hosp. Epidemiol. 1996;17:53-80

Wrocław 2005

Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych

Izolacja

Izolacja zakażonego lub skolonizowanego pacjenta jest jedną z podstawowych me-

tod ograniczających rozprzestrzenianie się zakażeń w warunkach szpitalnych. Zasady

izolacji powinny opierać się na współczesnej wiedzy z zakresu epidemiologii chorób

infekcyjnych, co daje szansę na optymalny dobór metod i środków koniecznych do

przerwania określonych dróg przenoszenia się zakażeń a jednocześnie możliwych do

wprowadzenia w danym szpitalu i zrozumiałych dla personelu szpitalnego.

W 1996 roku Centrum Zwalczania i Zapobiegania Chorobom (CDC) oraz Komitet

Doradczy ds. Praktyki w Zakresie Zwalczania Zakażeń Szpitalnych (HICPAC) opu-

blikowały wytyczne dotyczące zasad izolacji pacjentów, które oparte są na systemie

dwóch poziomów środków ostrożności: izolacji standardowej oraz izolacji zależnej od

dróg przenoszenia zakażeń. Poziom pierwszy - izolacja standardowa obejmuje rutyno-

we środki ostrożności zalecane do stosowania wobec wszystkich hospitalizowanych

pacjentów, niezależnie od ich choroby, w tym także wobec pacjentów z zakażeniem

krwiopochodnym (WZW typu B, C, HIV itp.), których izolacja w osobnej sali zwykle

nie jest konieczna. Wyjątek stanowią pacjenci z krwawieniem, biegunką, założonym

drenażem, nieprzytomni, niewspółpracujący lub upośledzeni umysłowo. Poziom drugi

- izolacja zależna od dróg przenoszenia zakażeń jest stosowana wobec pacjentów z udo-

kumentowanym (podejrzewanym) zakażeniem lub kolonizacją drobnoustrojami zakaźny-

mi przenoszonymi drogą powietrzno-kropelkową, powietrzno-pyłową lub kontaktową.

Ponieważ nie zawsze obraz kliniczny jest jednoznaczny, u chorych z pewnymi zespołami

objawów klinicznych lub danymi z wywiadu wskazującymi na możliwość zakażenia,

stosowana jest tzw. izolacja empiryczna. Ponadto w celu ochrony pacjentów z ciężkim

upośledzeniem odporności przed zakażeniem drobnoustrojami pochodzącymi od innych

chorych, personelu lub ze środowiska stosowana jest tzw. izolacja ochronna.

Przygotowana przez nas procedura oparta na wytycznych CDC i HICPAC zawiera

praktyczne informacje dotyczące izolacji standardowej i zależnej od dróg przenoszenia

a także izolacji ochronnej. Ponadto dla każdej kategorii izolacji opracowane zostały

protokoły kontroli ułatwiające nadzór nad przestrzeganiem obowiązujących zasad. Za-

warte w załącznikach praktyczne wskazówki odpowiadające na pytania kogo, jak i jak

długo należy izolować powinny pomóc w wyborze i podjęciu decyzji o wprowadzeniu

właściwej formy izolacji. Mamy nadzieję, że opracowana w sposób kompleksowy

procedura izolacji będzie istotnym elementem programu kontroli zakażeń w polskich

szpitalach.

- ostre wirusowe (ostre krwotoczne) C DI

Zapalenie tkanki łącznej, z niekontrolowanym drenażem C DI

Zapalenie żołądka i jelit o etiologii Norwalk (patrz zapalenie

żołądkowo-jelitowe wirusowe)

Zapalenie żołądkowo-jelitowe Yersinia enterocolitica

(patrz zapalenie żołądkowo-jelitowe)

Zapalenie żołądkowo-jelitowe:

- Campylobacter spp. S 21

- cholera S 22

- Clostridium dificile C DI

- Cryptosporidium species S 22

- Escherichia coli:

- enterokrwotoczne O157:H7 S 22

- inne gatunki S 22

- Giardia lamblia S 22

- Rotawirusy S 22

- Salmonella spp. (łącznie z S. typhi) S 22

- Shigella spp. S 22

- Vibrio parahaemolyticus S 22

- wirusowe (nie wymienione w innym miejscu) S 22

- Yersinia enterocolitica S 22

Zatrucia pokarmowe:

- botulizm S

- Clostridium perfringens lub welchii S

- gronkowce S

Zespół Guillain-Barre S

Zespół Reya S

Zespół szoku toksycznego (zakażenie gronkowcami) S

Zgorzel (zgorzel gazowa, gangrena) S

Ziarnica weneryczna pachwin S

Ziarniniak pachwinowy (donowanoza, ziarniniak weneryczny) S

Zygomykoza (ikomykoza, mukormykoza) S

Dr n. med. Ma³gorzata Fleischer

21 W przypadku dzieci poniżej 6 roku życia u których stosuje się pieluchy, które nie kontrolują oddawania moczu i stolca,

przez okres trwania choroby należy zastosować izolacje kontaktową.

22 W przypadku dzieci poniżej 6 roku życia, u pacjentów u których stosuje się pieluchy, którzy nie kontrolują oddawania

moczu i stolca, przez okres trwania choroby należy stosować izolację kontaktową.

Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych

Izolacja

- gruźlica 18 S

- inna etiologia bakteryjna S

Zapalenie oskrzelików (patrz zakażenia układu oddechowego niemowląt

i małych dzieci)

Zapalenie płuc:

- adenowirusowe D, C DI

- bakteryjne nie opisane w innym miejscu S

- Burkholderia cepacia u pacjentów z mukowiscydozą, łącznie

z kolonizacją dróg oddechowych S 19

- Chlamydia pneumoniae S

- grzybicze S

- Haemophilus inluenzae :

- dorośli S

- dzieci D U (24h)

- Legionella S

- meningokoki D U (24h)

- wielolekooporne (patrz wielolekooporne drobnoustroje

- Mycoplasma (pierwotne atypowe zapalenie płuc) D DI

- pneumokoki S

- Pneumocystis carinii S 20

- Pseudomonas cepacia (patrz Burkholderia cepacia )

- Staphylococcus aureus S

- Streptococcus pyogenes (grupa A)

- dorośli S

- niemowlęta i małe dzieci D U (24h)

- wirusowe

- dorośli S

- niemowlęta i małe dzieci (patrz zakażenia układu oddechowego, ostre)

Zapalenie spojówek:

- ostre bakteryjne S

- chlamydiowe S

- gonokokowe S

I. PODSTAWY PRAWNE, DYREKTYWY, WYTYCZNE

Ustawa z 6 wrzeœnia 2001r. o chorobach zakaŸnych i zaka¿eniach (Dz.U. nr 126,

poz1384).

Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991r o zak³adach opieki zdrowotnej (Dz.U. nr 91, poz 408)

Rozporz¹dzenie MZiOS z 21. wrzeœnia 1992 r. w sprawie wymagañ jakim powinny odpo-

wiadaæ pod wzglêdem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urz¹dzenia zak³adu opieki

zdrowotnej (Dz.U. nr 74. poz.366)

Rozporz¹dzenie MZiOS z 6 marca 2003r. w sprawie rodzajów badañ lekarskich i laboratoryj-

nych, którym podlegaj¹ osoby podejmuj¹ce lub wykonuj¹ce prace, przy których wykonywaniu

istnieje mo¿liwoœæ przeniesienia zaka¿enia na inne osoby lub kszta³c¹ce siê do wykonywania

tych prac (Dz.U. nr.61, poz. 551)

Ustawa z 5 lipca 1996 r. o zawodach pielêgniarki i po³o¿nej (Dz.U. nr 91 z póŸ. zmianami)

wraz z odnoœnym rozporz¹dzeniem.

Rozporz¹dzenie MPiPS z 26 wrzeœnia 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeñstwa

i higieny pracy (Dz.U. nr 129, poz. 844 z póŸniejszymi zmianami)

Rozporz¹dzenie MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badañ lekarskich

pracowników z zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami (Dz.U. nr 69,

poz. 662 z póŸniejszymi zmianami)

Ustawa o odpadach z 27 kwietnia 2001r. (Dz.U. nr 62, poz.628)

DYREKTYWA 93/42.EWG; DYREKTYWA RAMOWA 89/391/EWG; DYREKTYWA

89/656/EWG

Recommendations for Isolation Precautions in Hospitals; Hospital Infection Control Prac-

tices Advisory Committee, CD; www.cdc.gov

II. CEL IZOLACJI

Celem izolacji jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się zakażeń w warunkach szpital-

nych poprzez:

- odizolowanie źródła infekcji

- przerwanie dróg przenoszenia zakażenia

III. DEFINICJE POJĘĆ

18 Przeprowadzić badania w kierunku istniejącej aktywnej gruźlicy płucnej. W przypadku potwierdzenia, konieczne jest

zastosowanie dodatkowych środków ostrożności (patrz gruźlica).

19 Unikać umieszczania na tej samej sali z pacjentami CF, którzy nie są zakażeni lub skolonizowani przez B. cepacia . Osoby

z CF odwiedzające lub opiekujące się pacjentami nie zakażone i nie skolonizowane przez B. cepacia przebywając w

odległości około 1 m od skolonizowanego lub zakażonego pacjenta mogą stosować maski.

20 Unikać umieszczania na sali z pacjentem o obniżonej odporności.

DROGI ZAKAŻENIA

Sposoby przenoszenia się patogenów ze źródła zakażenia na organizmy wrażliwe

IZOLACJA

Odosobnienie zakażonych i podejrzanych o zakażenie osób w warunkach uniemożli-

Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych

Izolacja

wiających przeniesienie infekcji na osobniki wrażliwe.

IZOLATKA

Zespół pomieszczeń przeznaczony dla jednego pacjenta, składający się z pomieszcze-

nia pobytu pacjenta (minimum 10 m 2 ), węzła sanitarnego dostępnego z miejsca pobytu

oraz śluzy umywalkowo - fartuchowej między pomieszczeniem pobytu i ogólną drogą

komunikacyjną; powinna mieć bezpośrednie wyjście na zewnątrz budynku.

- skóra, rany C CN

Wirusowe zapalenie mózgu przenoszone przez stawonogi S

Wirusowe zapalenie wątroby :

- typ A S

- pieluchy, nietrzymanie moczu i stolca C F 17

- typ B, antygen HBs dodatni S

- typ C i inne nie-A, nie-B S

- typ E S

Włosogłówczyca S

Włośnica S

Wrzodziejące zapalenie jamy ustnej (angina Vincenta) S

Wrzód miękki (chankroid) S

Wszawica C U (24h)

Wścieklizna S

Zakażenia dróg moczowych (w tym odmiedniczkowe zapalenie nerek)

z założonym cewnikiem lub bez S

Zakażenie jamy ciała S

Zakażenia ran:

- ciężkie C DI

- lżejsze, ograniczone S

Zakażenia układu oddechowego, ostre (nie opisane w innym miejscu):

- dorośli S

- niemowlęta i małe dzieci C DI

Zakażenie lub kolonizacja opornymi bakteriami (patrz wielolekooporne

drobnoustroje)

Zapalenie błony śluzowej macicy S

Zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit (patrz zapalenie żołądkowo-jelitowe)

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych:

- aseptyczne (niebakteryjne lub wirusowe; zakażenia enterowirusowe) S

- bakteryjne, Gram ujemne pałeczki jelitowe, u noworodków S

- grzybicze S

- Haemophilus inluenzae , potwierdzone lub podejrzenie D U (24h)

- Listeria monocytogenes S

- Neisseria meningitidis (meningokoki) potwierdzone lub podejrzenie D U (24h)

- pneumokoki S

KOLONIZACJA

Bezobjawowe zasiedlenie organizmu przez potencjalnie patogenne drobnoustroje; może

być pierwszym etapem infekcji.

PATOGEN

Drobnoustrój zdolny do wywołania choroby.

SEPARATKA

Zespół pomieszczeń przeznaczonych dla jednego lub dwóch pacjentów, składa się z

identycznych pomieszczeń jak izolatka, z tym że nie ma wyjścia na zewnątrz.

ŚRODKI OCHRONY OSOBISTEJ

Środki noszone lub używane przez pracownika w celu ochrony przed kontaktem z czyn-

nikami o działaniu chorobotwórczym.

ŚRODKI OSTROŻNOŚCI

Wszelkie działania niezbędne do odizolowania źródła zakażenia oraz przerwania dróg

szerzenia się infekcji.

WROTA ZAKAŻENIA

Miejsce wniknięcia patogenu do organizmu

ZAKAŻENIE

Wniknięcie i namnażanie się patogenu w organizmie żywym z jednoczesnym wywoła-

niem objawów chorobowych.

ŹRÓDŁO ZAKAŻENIA

Organizm ludzki, zwierzęcy, roślinny lub materia nieożywiona, w której drobnoustroje

namnażają się, i z których drogą bezpośrednią lub pośrednią są przenoszone na wraż-

liwe organizmy

IV. PROCEDURY STOSOWANE W IZOLACJI

1. Mycie i dezynfekcja rąk

2. Stosowanie odzieży ochronnej:

- Rękawice

- Fartuchy

- Maski, gogle

17 W przypadku dzieci poniżej 3 roku życia izolację prowadzić przez cały okres hospitalizacji; w przypadku dzieci 3-14 roku

życia przez dwa tygodnie od pojawienia się objawów; w innych grupach przez tydzień od pojawienia się objawów.

Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych

Izolacja

- zapalenie jelit S 15

- wielolekooporne (patrz wielolekooporne drobnoustroje)

- zapalenie płuc S

- zespół nekrolizy naskórka S

- zespół szoku toksycznego S

Streptococcus (grupa B), zakażenia u noworodków S

Streptococcus (grupa A):

- skóra, rany, oparzenia

- większe C U (24h)

- mniejsze lub ograniczone S

- zapalenie endometrium (gorączka połogowa) S

- zapalenie gardła u niemowląt i małych dzieci D U (24h)

- zapalenie płuc u niemowląt i małych dzieci D U (24h)

- płonica (szkarlatyna) u niemowląt i małych dzieci D U (24h)

Streptococcus (grupa nie-A, nie-B) nie opisane w innym miejscu S

- wielolekooporne (patrz wielolekooporne drobnoustroje)

Strongyloidoza (węgorczyca) S

Świerzb C U (24h)

Tasiemczyca S

Tęgoryjec dwunastnicy (ankylostomiaza, choroba tęgoryjcowa) S

Tężec S

Toksoplazmoza S

Trąd S

Tularemia:

- zmiany drenujące S

- postać płucna S

Vibrio parahaemolyticus (patrz zapalenie żołądka i jelit)

Wąglik:

- postać skórna S

- postać płucna S

Wielolekooporne drobnoustroje 16 : zakażenie lub kolonizacja

- układ pokarmowy C CN

- układ oddechowy C CN

- pneumokokowe zakażenia S

3. Dekontaminacja sprzętu

- Stałe wyposażenie sali

- Okresowe wyposażenie sali

4. Postępowanie z materiałem zakaźnym

- Bielizna

- Odpady

- Powierzchnie skażone materiałem zakaźnym

- Materiał diagnostyczny

5. Dekontaminacja separatki

6. Dekontaminacja sal chorych

7. Postępowanie z naczyniami i sztućcami

8. Transport chorego

9. Postępowanie ze zwłokami

V. RODZAJE IZOLACJI

I Poziom

Izolacja standardowa „S” - obejmuje rutynowe środki ostrożności stosowane wo-

bec każdego pacjenta niezależnie od stanu jego zdrowia.

II Poziom

Izolacja uwzględniająca drogi przenoszenia zakażenia

a) kontaktowa „C” - zapobiega rozprzestrzenianiu się zakażeń przenoszonych

drogą kontaktu bezpośredniego i pośredniego

b) powietrzno-kropelkowa „D” - zapobiega transmisji drobnoustrojów przez cząst-

ki aerozolu o średnicy powyżej 5 mm powstające w trakcie mówienia, kaszlu,

kichania oraz zabiegów wykonywanych w obrębie dróg oddechowych zakażo-

nego pacjenta (bronchoskopia, odsysanie, intubacja, izykoterapia). Cząstki te,

z powodu dużych rozmiarów nie pozostają długo zawieszone w powietrzu; mogą

być przeniesione na odległość do 1 metra.

c) powietrzno-pyłowa „A” - zapobiega transmisji drobnoustrojów przez jądra kon-

densacji lub skażone cząsteczki kurzu o średnicy mniejszej niż 5 mm. Cząstki są

przenoszone przez prądy powietrza na znaczne odległości i mogą utrzymywać

się w powietrzu przez dłuższy czas.

Izolacja ochronna - stosowana u pacjentów z obniżoną odpornością.

15 W przypadku dzieci poniżej 6 roku życia, u pacjentów u których stosuje się pieluchy, którzy nie kontrolują oddawania

moczu i stolca, przez okres trwania choroby należy stosować izolację kontaktową.

16 Wybrane w oparciu o rekomendacje ośrodków międzynarodowych, krajowych lub regionalnych.

Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: