Lovecraft H P - Zew Cthulhu 02 - Widmo Nad Innsmouth.pdf - H.P. Lovecraft - GKSBelchatow

Widmo nad Innsmouth

(The Shadow Over Innsmouth)

H. P. Lovecraft, grudzieı 1931

&nbspZimĢ z 1927 na 1928 rok przedstawicielw rzĢdu federalnego przeprowadzili dziwne i

tajemnicze Ļledztwo w sprawie pewnych okolicznoĻci, jakie miały miejsce w starym porcie

Innsmouth w Massachusetts. Po raz pierwszy usłyszano o tym w lutym, kiedy dokonano całej serii

obław i aresztowaı, a nastħpnie spalono i wysadzono dynamietem - przy zachowaniu

odpowiednich Ļrodków ostroŇnoĻci - ogromnĢ iloĻę rozpadajĢcych siħ i zjedzonych perzez korniki,

najprawdopodobniej opustoszałych domów nad brzegiem morza, gdzie od dawna nikt nie

zaglĢdał. Mniej dociekliwi potraktowali to jako jednĢ z wiħkszych akcji w walce z alkocholizmem.

&nbspCi, którzy baczniej Ļledzili wszystkie nowiny, dziwili siħ tak olbrzymiĢ iloĻciĢ

aresztowanych, tak wielkĢ siłĢ zmoblilzowanĢ do przeprowadzenia tej akcji i tajemnicĢ, jakĢ

otoczono dalsze losy wiħŅniów. Nie było Ňadnej rozprawy sĢdowej, Ňadnego sprecyzowanego

oskarŇenia; nie widziano teŇ nikogo ze schwytanych w Ňadnym z lokalnych aresztów. Dochodziły

jakieĻ mgliste wieĻci o chorobie i obozach koncentracyjnych, a potem, o osadzaniu tych wiħŅniów

w róŇnych obozach wojskowych, ale nic konkretnego. Innsmouth zostało prawie całkiem

wyludnione i nawet jeszcze teraz niełatwo tam dostrzec Ļlady budzĢcego siħ Ňycia.

&nbspPoniewaŇ spotkało siħ to z protestem róŇnych liberalnych organizacji, po długich i

tajemniczych dyskusjach zawieziono niektórych ich przedstawicieli do kilku obozów i wiħzieı. W

konsekwencji stowarzyszenia te stały siħ dziwnie bierne i powĻciĢgliwe. Dziennikarze zajmowali

bardziej zdecydowane stanowisko, ale wszystko wskazywało na to, Ňe wiħkszoĻę z nich w koıcu

zaczħła współdziałaę z rzĢdem. Tylko jedno ilustrowane pismo, zawsze dyskredytowane z powodu

zamieszczania nierzetelnych informacji, wspomniało coĻ o łodzi podwodnej, która wystrzeliła

torpedy wgłĢb rozpadliny morskiej tuŇ za DiabelskĢ RafĢ. Fakt ten, o którym przypadkowo

usłyszano w marynarskiej spelunce, zdawała siħ raczej mało prawdopodobny, poniewaŇ ta niska,

czarna rafa leŇy jakieĻ półtorej mili od portu Innsmouth.

&nbspW całej okolicy i pobliskich miastach bezustannie szeptano na ten temat, ale nie dzielono

siħ tymi uwagami z nikim z zewnĢtrz. Pewnie przez całe stulecia rozprawiano o zamierajĢcym i

opustoszałym Innsmouth i choęby wymyĻlono coĻ nowego, nie mogłoby to dorównaę temu

koszmarowi, o jakim napomykano i szeptano od lat. Wiele powodów przyczyniło siħ do skrytoĻci

tutejszych ludzi, toteŇ nie było sensu wywieraę na nich presji. Poza tym, tak naprawdħ to niewiele

widzieli, gdyŇ rozległe, słone bagniska, puste i bezludne, odstraszały od Innsmouth okolicznych

mieszkaıców, tych od strony lĢdu.

&nbspWobec tego ja przełamiħ ów zakaz mówienia o tej sprawie. Wyniki - a jestem o tym

głħboko przekonany - sĢ tak niewĢtpliwe, Ňe napomkniħcie o tym, co zostało odkryte podczas

strasznej obławy w Innsmouth, nie moŇe przynieĻę Ňadnej szkody, moŇe tylko wzbudzię potwornĢ

odrazħ. A to, co zostało odkryte, róŇnie moŇna interpretowaę. Nie mam pojħcia, jak duŇo z tej

opowieĻci zostało mi przekazane, ale wiele mam powodów ku temu, aby głħbiej wnikaę w tħ

sprawħ. ZetknĢłem siħ z niĢ znacznie bliŇej, niŇ komukolwiek przypadło to w udziale, i wyniosłem

wraŇenia, które mogĢ mnie jeszcze doprowadzię do nieprzewidzianych sytuacji.

&nbspTo właĻnie ja uciekłem w popłochu z Innsmouth we wczesnych godzinach rannych16 lipca

1927 roku i to właĻnie moje proĻby, skierowane do władz o przeprowadzenie Ļledztwa i aktywnĢ

działalnoĻę, wyłoniły na Ļwiatło dzienne wspomniany epizod. Nie miałem nic przeciw temu, by

milczeę, gdyŇ sprawa była ĻwieŇa i niejasna; teraz jednak, kiedy naleŇy juŇ do przeszłoĻci, kiedy

wygasło zainteresowanie i ciekawoĻę ludzi, zawładnħło mnĢ dziwne pragnienie, aby mówię o tych

strasznych godzinach w owym widmowym porcie Ļmierci i bluŅnierczej niesamowitoĻci. Samo

mówienie o tym pomaga mi odzyskaę wiarħ w mojĢ sprawnoĻę umysłowĢ; upewnię siħ, Ňe nie

jestem pierwszym, który uległ tej zaraŅliwej, koszmarnej halucynacji. Pomaga mi teŇ w podjĢciu

decyzji co do pewnego strasznego kroku, jaki mam zrobię w niedalekiej przyszłoĻci.

&nbspNigdy nawet nie słyszałem o Innsmouth, aŇ do owego dnia, kiedy ujrzałem je po raz

pierwszy i... jak dotĢd... po raz ostatni. Postanowiłem uczcię moje dojĻcie do pełnoletnoĻci

wycieczkĢ do Nowej Anglii - zwiedzanie o charakterze antykwarycznym i genealogicznym -

zaplanowałem jechaę prosto ze starego Newburyport do Arkham, skĢd wywodziła siħ rodzina

mojej matki. Nie miałem samochodu, podróŇowałem wiħc pociĢgiem, trolejbusem i autobusem,

starajĢc siħ zawsze o jak najtaıszy Ļrodek lokomocji. W Newburyport poinformowano mnie, Ňe

najlepiej jechaę do Arkham pociĢgiem; i dopiero przy kasie biletowej na stacji, kiedy trochħ siħ

zastanowiłem nad wysokĢ cenĢ biletu, dowiedziałem siħ o Innsmouth. Postawny kasjer o bystrym

wyrazie twarzy, którego akcent Ļwiadczył o tym, Ňe pochodzi z innych stron, zdawał siħ rozumieę

moje oszczħdnoĻciowe zabiegi i zaproponował mi coĻ, czego poprzednio Ňadna z osób, u których

siħ informowałem, nie zrobiła.

- Mógłby pan, wydaje mi siħ, pojechaę starym autobusem - powiedział z pewnym wahaniem -

tylko Ňe w tych stronach nikt go nie uznaje. Jedzie przez Innsmouth - pewnie pan coĻ o tym

słyszał - dlatego ludzie nie lubiĢ go. Ptowadzi go facet z Innsmouth - Joe Sargent - ale chyba nie

ma tu wogóle pasaŇerów ani teŇ w Arkham. Dziwne, Ňe ten autobus jeszcze jeŅdzi. Wydaje mi siħ,

Ňe jest tani, ale nigdy nie widuje w nim wiħcej niŇ dwie, trzy osoby, wyłĢcznie ludzie z samego

Innsmouth. OdjeŇdŇa z rynku - sprzed drogerii Hammonda - o dziesiĢtej rano i o siudmej

wieczorem, o ile siħ coĻ ostatnio nie zmieniło. WyglĢda na strasznego gruchota, sa, nigdy jeszcze

nim nie jechałem.

&nbspWtedy to właĻnie po raz pierwszy usłyszałem o Innsmouth. KaŇda wzmianka o mieĻcie,

nie zaznaczonym na mapie ani teŇ nie wspomnianym w ostatnich przewodnikach, wzbudziła by

moje zainteresowanie, a dziwne aluzje kasjera naprawdħ mnie zaciekawiły. Miasto, które mogło

rodzię takĢ niechħę okolicznych mieszkaıców, musi byę w jakiĻ sposób niezwykłe i warte choęby

zwrócenia naı uwagi turysty. JeĻli znajduje siħ po drodze do Arkham, to po prostu wczeĻniej

wysiĢdħ. Poprosiłem kasjera, Ňyby coĻ opowiedział o tym mieĻcie. ZamyĻlił siħ, po czym zaczĢł

mówię jakby z poczuciem pewnej wyŇszoĻci:

- Innsmouth? No cóŇ, dziwne to miasto, połoŇone przy ujĻciu rzeki Manuxet. NiegdyĻ było to

całkiem duŇe miasto, a przed wojnĢ, przed 1812 rokiem, miasto portowe, ale w ciĢgu stu lat

rozpadło siħ. Nie jeŅdzi tam teraz kolej... Główna linia nigdy tamtħdy nie prowadziła, a boczna, z

Rowley, została skasowana przed laty.

&nbspJest tam wiħcej pustych domów niŇ ludzi, nic siħ tam nie robi poza łowieniem ryb i

homarów. A sprzedajĢ swoje połowy albo w Arkham, albo w Ipswitch. NiegdyĻ było tam sporo

fabryk, ale nic z nich nie zostało, jest tylko rafineria złota, pracujĢca na minimalnych obrotach.

&nbspKiedyĻ ta rafineria była ogromna, a jej właĻciciel, stary Marsh, musi byę bogatszy niŇ

Krezus. Podobno ma jakĢĻ skurnĢ chorobħ albo teŇ na stare lata coĻ go pokrħciło i dlatego

trzyma siħ z dala od ludzi. Jest wnukiem kapitana Obeda Marsha, załoŇyciela rafinerii. Matka jego

była cudzoziemkĢ - powiadajĢ, Ňe pochodziła z wysp na Morzu Południowym - dlatego zrobił siħ

straszny szum, kiedy piħędziesiĢt lat temu oŇenił siħ zjakĢĻ dziewczynĢ z Ipswich. Zawsze robi siħ

taki szum, gdy chodzi o ludzi z Innsmouth, a w tych okolicach kaŇdy, w którego Ňyłach płynie krew

mieszkaıca Innsmouth, stara siħ to ukryę. Jednak dzieci i wnuki Marsha wyglĢdajĢ tak samo jak

wszyscy. KiedyĻ mi je pokazano, ale prawdħ mówiĢc starszych jego dzieci juŇ ostatnio siħ tu nie

spotyka. Starego nigdy jeszcze nie widziałem.

&nbspAle dlaczego wszyscy majĢ takĢ niechħę do Innsmouth? Radzħ, młody człowieku, abyĻ

nie zwaŇał na to, co siħ tutaj opowiada. Trudno ludzi nakłonię, Ňeby coĻ mówili, ale jak juŇ raz

zacznĢ, nie ma koıca. OpowiadajĢ róŇne rzeczy o Innsmouth, najczħĻciej szeptem, i to od stu lat,

a bojĢ siħ, jak chyba niczego na Ļwiecie. Niektóre ich opowieĻci mogłyby pana ubawię - na

przykład o kapitanie Marshu, który wszedł w układy z diabłem i z samego piekła sprowadzał

demony do Innsmouth, albo o oddawaniu czci samemu szatanowi i składaniu strasznych ofiar w

jakimĻ miejscu koło portu, na które ludzie siħ natknħli podobno w 1845 roku czy mniej wiħcej w

tym czasie - ale ja pochodzħ z Paton, Vermont, i w tego rodzaju historie nie wierzħ.

&nbspPowinien pan jednak posłuchaę, co mówiĢ ludzie, paniħtajĢcy dawne czasy, o czarnej

rafie przybrzeŇnej - nazywajĢ jĢ DiabelskĢ RafĢ. Od dawna sterczy nad powierzchniĢ wody i

prawie nigdy siħ nie kryje, a mimo to trudno by jĢ nazwaę wyspĢ. KrĢŇy opowieĻę, Ňe niekiedy

widaę na niej cały legion diabłów - wylegujĢ siħ tam albo teŇ wlatujĢ do jakiĻ pieczar na jej

szczycie i wylatujĢ. Powierzchnia tej rafy jest nierówna i wyboista, a rozciĢga siħ w morze dobrĢ

milħ. KiedyĻ, jak jeszcze przypływały tu statki, marynarze nakładali kawał drogi, Ňeby jĢ tylko

ominĢę.

&nbspOczywiĻcie marynarze nie pochodzĢcy z Innsmouth. Mieli oni za złe kapitanowi Marshowi,

Ňe podobno w nocy cumował przy tej rafie, kiedy była odpowiednia fala. Chyba rzeczywiĻcie tak

robił, bo ukształtowanie tej skały jest ciekawe, no i szukał tam zapewne piratów, a byę moŇe

nawet i znajdował. Mówiło siħ jednak o jego kontaktach z diabłami. W sumie, wydaje mi siħ, Ňe to

właĻnie kapitan przyczynił siħ do tak złej reputacji rafy.

&nbspDziało siħ to jeszcze przed wielkĢ epidemiĢ w 1845 roku, kiedy to wywieziono co najmniej

połowħ mieszkaıców Innsmouth. Nie stwierdzono, co to była za choroba, prawdopodobnie

przywleczono jĢ statkiem z innych krajów, moŇe z Chin albo jeszcze z innych stron. Okropne to

było - zupełne szaleıstwo, wyczyniano tam takie rzeczy, Ňe napewno nie wszystkie wieĻci o

tamtejszych poczynaniach przedostały siħ poza miasto, które zostało w strasznym stanie. Ci

ludzie juŇ nigdy nie wrócili, a teraz nie ma tam wiħcej niŇ trzystu albo czterystu mieszkaıców.

&nbspAle najbardziej istotne jest to, Ňe ludzie czujĢ jakieĻ uprzedzenie rasowe - i wcale tego nie

potħpiam. Sam teŇ nie cierpiħ ludzi z Innsmouth i nie mam ochoty nawet wybraę siħ do tego

miasta. MyĻlħ, Ňe siħ pan orientuje - choę po paıskim akcencie wnioskujħ, Ňe pochodzi pan z

Zachodu - jak czħste kontakty miały nasze statki z Nowej Anglii z rozmaitymi najdziwniejszymi

portami w Afryce, Azji, na południowych morzach i w róŇnych innych czħĻciach Ļwiata i jak

dziwnych ludzi czasami stamtĢd przywoŇono. MoŇe słyszał pan o Salemie, który przywiózł sobie

Chinkħ za Ňonħ, a takŇe i tym, Ňe w okolicy Cape Cod wciĢŇ jeszcze Ňyje cała gromada ludzi

pochodzĢcych z wysp FidŇi.

&nbspMieszkaıcy Innsmouth muszĢ mieę coĻ wspólnego z takĢ przeszłoĻciĢ. To miasto było

zawsze odciħte od reszty okolicy z powodu otaczajĢcych go bagien i rzek, nie znamy wiħc

wszystkich szczegółów tej sprawy. Jest jednak oczywiste, Ňe stary kapitan Marsh przywiózł jakieĻ

dziwne istoty, kiedy trzy jego statki powracały w latach dwudziestych i trzydziestych. Nie ulega

wĢtpliwoĻci, Ňe nawet teraz jest coĻ dziwnego w ludziach mieszkajĢcych w Innsmouth... Nie wiem,

jak to wyjaĻnię, ale po prostu skóra człowiekowi cierpnie. Przekona siħ pan po Sargencie, jeŇeli

pojedzie pan jego autobusem. Niektórzy majĢ dziwaczne, wĢskie głowy, płaskie nosy i wyłupiaste

oczy, które wydajĢ siħ nigdy nie zamykaę, a ich skóra teŇ jest jakaĻ inna. Chropowa i pokryta

parchami, szyja pomarszczona i pofałdowana. Bardzo wczeĻnie łysiejĢ. Najgorzej wyglĢdajĢ

starzy, choę szczeŇe mówiĢc nie zdaŇyło mi siħ spotkaę naprawdħ starego człowieka. Chyba

umierajĢ spojrzawszy w lustro! Zwierzħta ich nie znoszĢ, mieli straszne kłopoty z koımi, zanim

nastały samochody.

&nbspNikt z tutejszych ludzi ani teŇ z Arkham czy Ipswich nie chce mieę z nimi do czynienia, oni

sami teŇ zresztĢ stroniĢ, kiedy teŇ przybywajĢ do miasta albo jeĻli ktoĻ z zewnĢtrz próbuje łowię

na ich terenach. Dziwne, Ňe taka jest obfitoĻę ryb wokół portu w Innsmouth, a prawie wcale ich nie

ma w okolicznych wodach, ale niech pan spróbuje łowię u nich, to zobaczy pan, jakĢ robiĢ

nagonkħ na człowieka. KiedyĻ przyjeŇdzali tutaj pociĢgiem. Chodzili pieszo do Rowley i tam

wsiadali do pociĢgu, kiedy skasowano bocznĢ liniħ, ale teraz przyjeŇdzajĢ autobusem.

&nbspJest w Innsmouth hotel, nazywa siħ Gilman House, ale nie wydaje mi siħ, aby był coĻ wart.

Nie radziłabym siħ w nim zatrzymywaę. Lepiej niech pan tutaj przenocuje i pojedzie sobie jutro

rano autobusem o dziesiĢtej. Wieczorem o ósmej jest autobus powrotny do Arkham, Kilka lat

temu zatrzymał siħ w tym hotelu pewien inspektor z fabryki i miał jakieĻ nieprzyjemne przeŇycia.

Zdaje siħ, Ňe gromadzi siħ tam dziwny tłum, bo słyszał jakieĻ rozmowy w innych pokojach - choę

wiħkszoĻę była podobno pusta - co go strasznie przeraziło. Była to cudzoziemska mowa, tak mu

siħ zdawało, ale najgorszy wydawał mu siħ jeden głos, który słychaę było tylko od czasu do czasu.

Brzmiał bardzo nienaturalnie - tak jakby siħ przelewał - a inspektor nie miał odwagi siħ rozebraę i

pójĻę spaę. Przeczekał do Ļwitu i z samego rana umknĢł stamtĢd. Rozmowa toczyła siħ przez

całĢ noc.

&nbspCzłowiek ten - nazywał siħ Casey - opowiadał potem, Ňe mieszkaıcy Innsmouth bez

przerwy go obserwowali, wydwało mu siħ, Ňe nie spuszczali zeı oka ani na chwilħ. Stwierdził, Ňe

rafineria Marsha to dziwne miejsce - stara budowla przy niŇszych wodospadach na rzece

Manuxet. Wszystko, co mówił, zgadzało siħ z tym, co juŇ przedtem słyszałem. Ksiħgi handlowe

zaniedbane, Ňadnych rachunków z przeprowadzonych transakcji. Zawsze otaczano tajemnicĢ

Ņródło, z którego pochodzi złoto Marsha oczyszczane w tej rafinerii. Nie słychaę było, Ňeby je

sprzedawano, ale parħ lat temu wywieŅli gdzieĻ ogromnĢ iloĻę sztab złota.

&nbspNiegdyĻ mowiono, Ňe marynarze i pracownicy rafinerii sprzedajĢ po cichu jakieĻ nieznane

obce klejnoty, no i Ňe parħ razy widziano kobiety z rodziny Marsha w takich właĻnie klejnotach.

Ludzie powiadali, Ňe pewien kapitan Obed skupował je w jakimĻ pogaıskim porcie, zwłaszcza Ňe

zawsze zamawiał całe stosy szklanych paciorków i róŇnych Ļwiecidełek, takich samych, jakie

zabierali zwykle marynarze na handel wymienny. Inni znów przypuszczli, i wciĢŇ tak jeszcze

uwaŇajĢ, Ňe znalazł ukryte skarby pirackie na Diabelskiej Rafie. Stary kapitan nie Ňyje juŇ od

szeĻędziesiħciu lat i nie pojawił siħ na tych wodach ani jeden wiħkszy statek od czasu Wojny

Domowej, a jednak Marshowie wciĢŇ skupujĢ róŇne miejscowe ozdoby - głównie szklane i

gumowe ozdóbki, tak słyszałem. Byę moŇe mieszkaıcy Innsmouth lubiĢ je nosię - sĢ chyba tacy

sami jak kanibale znad Południowego Morza albo dzikusy z Gwinei.

&nbspTo zaraza w czrerdziestym szóstym roku zniszczyła chyba najlepszych ludzi w mieĻcie. W

kaŇdym razie teraz wszyscy wyglĢdajĢ podejrzanie, a Marshowie i inni bogacze najgorzej. Jak juŇ

wspomniałem, w całym mieĻcie nie ma wiħcej niŇ czterysta osób, choę powiadajĢ, Ňe wszystkie

ulice istniejĢ jak dawniej. Wydaje mi siħ, Ňe na południu takich jak oni nazywa siħ "białĢ hołotĢ" -

rozpustnicy, szczwane lisy, robiĢ jakieĻ potajemne interesy. ŁowiĢ mnóstwo ryb i homarów i

wywoŇĢ ciħŇarówkami. Niepojħte, dlaczego akurat tam gromadzĢ siħ ryby, a nie gdzie indziej.

&nbspNikt nie jest w stanie wyĻledzię tych ludzi, a dla przedstawicieli szkolnictwa czy teŇ

urzħdników skarbowych to zupełny koszmar. Mieszkaıcy Innsmouth nie lubiĢ, aby obcy wĻcibiali

nos w ich Ňycie. Słyszałem na własne uszy, Ňe paru przedstawicieli rzĢdowych i handlowców

całkiem tam przepadło, krĢŇy teŇ wieĻę, Ňe jeden dostał pomieszania zmysłów i teraz jest w

Danvers. Musieli go czymĻ bardzo nastraszyę.

&nbspDlatego właĻnie, na pana miejscu, nie wybierałbym siħ tam na noc. Nigdy tam nie byłem i

nie mam na to ochoty, ale sĢdzħ, Ňe pobyt w tym mieĻcie za dnia nie moŇe panu zaszkodzię, choę

tutejsi ludzie i tego bħdĢ panu odradzaę. JeŇeli lubi pan zwiedzaę i interesuje siħ pan przeszłoĻciĢ,

to Innsmouth Ļwietnie siħ do tego nadaje.

&nbspWobec tego spħdziłem wieczór w bibliotece publicznej w Newburyport, Ňeby dowiedzieę

siħ czegoĻ o Innsmouth. Kiedy próbowałem pytaę miejscowych ludzi w sklepach, restauracjach,

garaŇach i straŇy poŇarnej, napotykałem na jeszcze wiħkszĢ niechħę, niŇ siħ spodziewałem, choę

przecieŇ uprzedzał mnie o tym kasjer na stacji kolejowej; uznałem, Ňe nie mam czasu na to, Ňeby

przełamywaę tħ ich instynktownĢ powĻciĢgliwoĻę. Objawiali jakĢĻ dziwnĢ nieufnoĻę, tak jakby

kaŇdy, kto siħ interesuje Innsmouth, budził w nich podejrzliwoĻę. Zatrzymałem siħ w YMCA, a

tamtejszy recepcjonista najwyraŅniej nie radził mi wybieraę do tego posħpnegp, chylĢcego siħ do

upadku miasta; a pracownicy biblioteki podzielili ten poglĢd. W oczach ludzi wykształconych

Innsmouth było po prostu jaskrawym przykładem zdegenerowanego miasta.

&nbspZnajdujĢce siħ na półkach bibliotecznych kroniki historyczne, dotyczĢce okrħgu Essex, nie

objaĻniały wiele. Wyczytałem, Ňe miasto powstało w 1643 roku, przed RewolucjĢ słynħło z

przemysłu okrħtowego, na poczĢtku dziewiħtnastego wieku było wspaniale prosperujĢcym portem

morskim, a potem oĻrodkiem przemysłowym wykoŇystujĢcym siłħ wodnĢ rzeki Manuxet.

Epidemia i zamieszki w 1846 roku były potraktowane pobieŇnie, tak jakby przynosiły ujmħ temu

okrħgowi.

&nbspNiewiele było zapisów odnoĻnie schyłku tego miasta, choę znaczenie koıcowego rejestru

było niedwuznaczne. Po Wojnie Domowej cały przemysł ograniczył siħ do rafinerii Marsha, a

handel sztabami złota stanowił jedynĢ pozostałoĻę wielkiego niegdyĻ oĻrodka handlowego, no i

oczywiĻcie w dalszym ciĢgu zajmowano siħ rybołóstwem. JednakŇe i rybołóstwo z czasem stało

siħ mniej opłacalne z powodu spadku cen i konkurencju coraz liczniejszych korporacji, choę wciĢŇ

połowy wokół Innsmouth były obfite. Cudzoziemcy rzadko siħ tu osiedlali, istniałi jrdnak dyskretnie

zamaskowane Ļwiadectwo, Ňe próbowało siħ tu osiedlię kilku Polaków i Portugalczyków, ale

przepħdzono ich w szczególnie drastyczny sposób.

&nbspNajbardziej jednak interesujĢca była pobieŇna wzmianka na temat osobliwych klejnotów

niejasno zwiĢzanych z Innsmouth. W sposób oczywisty wywarły one wpływ na całĢ okolicħ, gdyŇ

zaznaczono, Ňe niektóre okazy znajdujĢ siħ w Miskatonic University w Arkham i Sali Wystawowej

Stowarzyszenia Historycznego w Newburyport. Fragmentaryczne opisy tych przedmiotów

potraktowane były sucho i przezornie, ale dla mnie kryły w sobie jakĢĻ niezaprzeczalnĢ zagadkħ.

Było w nich coĻ tak dziwnego i prowokacyjnego, Ňe nie mogłem przestaę o nich myĻleę i mimo

stosunkowo póŅnej pory postanowiłem obejrzeę miejscowy eksponat - podobno duŇy, o dziwnych

proporcjach, najwyraŅniej przedstawiajĢcy tiarħ - o ile, oczywiĻcie, okaŇe siħ to moŇliwe.

&nbspBibliotekarz dał mi list polecajĢcy do kustosza wystawy, panny Anny Tilton, mieszkajĢcej w

pobliŇu, i po krótkim wyjaĻnieniu ta starsza, zacna kobieta zgodziła siħ wprowadzię mnie do

zamkniħtego juŇ budynku, jako Ňe godzina była jeszcze wzglħdnie przyzwoita. Zgromadzona tu

kolekcja wyglĢdała rzeczywiĻcie wspaniale, ale mnie interesował tylko ten dziwny przedmiot

lĻniĢcy w rogu szafy oĻwietlanej elektrycznĢ lampĢ.

&nbspNie trzeba było specjalnej wraŇliwoĻci na piħkno, aby to fantastyczne, pełne nieziemskiego

splendoru zjawisko, spoczywajĢce na purpurowej aksamitnej poduszce, przykuło mój wzrok.

Nawet teraz jeszcze nie potrafiħ opisaę tego, co ujrzałem, choę miało to wyraŅnie kształt tiary,

zgodnie z opisem, jaki przeczytałem. Z przodu była doĻę wysoka, w obwodzie duŇa i dziwnie

nieregularna, jakby przeznaczona dla głowy o osobliwym kształcie elipsy. Materiał, z jakiego

została wykonana, wskazywał na złoto. choę nieziemski połysk mógł równieŇ Ļwiadczyę o jakimĻ

przedziwnym stopie z domieszkĢ róenie piħknego, ale zupełnie nieznanego matalu. Zachowana

była w stanie niemal doskonałym i moŇna by godzinami studiowaę wprost uderzajĢco niezwykłe i

zagadkowe wzory na jej powierzchni, geometryczne i zwiĢzane z morzem - wykute albo odlane w

postaci wypukłej płaskoŇeŅby, a ĻwiadczĢce o niewiarygodnym, pełnym gracji mistrzostwie.

&nbspIm dłuŇej siħ wpatrywałem, tym bardziej mnie ta rzecz fascynowała, a do fascynacji

dołĢczało siħ dziwne niepokojĢce uczucie, trudne do okreĻlenia czy sklasyfikowania. PomyĻlałem,

Ňe niepokuj budzi we mnie jakaĻ osobliwoĻę wykonania tej tiary, pochodzĢcej chyba z innego

Ļwiata. Wszystkie dzieła sztuki, jakie dotychczas widziałem, charakteryzowały siħ

przynaleŇnoĻciĢ, albo do jakiegoĻ narodu, albo do jakiejĻ rasy, albo teŇ były nowoczesnym

przetworzeniem znanego kierunku. Ta tiara nie przypominała Ňadnego ze znanych okazów sztuki.

NajwyraŅniej przynaleŇała do jakiejĻ ustalonej techniki charakteryzujĢcej siħ nieprawdopodobnĢ

dojrzałoĻciĢ i perfekcjĢ, ale zupełnie obcĢ zarówno dla sztuki Wschodu, jak i Zachodu, dla sztuki

staroŇytnej, jak i nowoczesnej - nie widziałem jeszcze dotĢd niczego w tym rodzaju ani o niczym

podobnym nie słyszałem. Zdawał siħ to byę przedmiot pochadzĢcy z innej planety.

&nbspWkrótce jednak stwierdziłem, Ňe mój niepokój miał jeszcze inne Ņródło, a były nim

obrazkowe i matematyczne wzory na powierzchni tiary. Wszystkie inne sugerowały jakieĻ dawne

tajemnice i niepojħte głħbie czasu i przestrzeni, zaĻ monotonne, powiĢzane z morzem

płaskorzeŅby były w swej wymowie prawie złowróŇebne. PoĻród płaskorzeŅb znajdowały siħ

baĻniowe potwory, odraŇajĢce, groteskowe i złoĻliwe - półryby, półŇaby - które musiały chyba byę

powiĢzane z jakĢĻ pseudopamiħciĢ i zdawały siħ porzwoływaę dziwne obrazy z głħbokich

komórek i tkanek, których trwałe funkcjonowanie naleŇy do pierwotnych i straszliwie odległych

czasów. Chwilami odnosiłem wraŇenie, Ňe kaŇdy zarys tych bluŅnierczych Ňaboryb przesycony jest

kwintesencjĢ nieznanego i nieludzkiego zła.

&nbspKrótka i prozaiczna historia opowiedziana przez pannħ Tilton dziwnie kontrastowała z

ogólnym wraŇeniem, jakie sprawiała tiara. W 1873 roku oddał jĢ do lombardu na State Street za

ĻmiesznĢ sumħ pewien pijany człoweik z Innsmouth, który wkrótce potem został zabity w jakiejĻ

bójce. Stowarzyszenie nabyło jĢ wprost od właĻciciela lombardu i od razu umieszczona została na

wystawie bħdĢcej godnym dla niej miejscem, wraz z informacjĢ, Ňe pochodzi prawdopodobnie z

Indii Wschodnich albo Indochim, choę było to oparte wyłĢcznie na przypuszczeniach.

&nbspPanna Tilton, porównujĢc wszelkie moŇliwe hipotezy dotyczĢce jej pochodzenia i

obecnoĻci w Nowej Anglii, skłonna była wierzyę, Ňe stanowiła czħĻę łupu pirackiego znalezionego

przez kapitana Obeda Marsha. PoglĢdu tego nie podwaŇały bynajmniej bezustanne oferty

Marshów. którzy, z chwilĢ gdy siħ dowiedzieli o jej istnieniu, natychmiast chcieli jĢ kupię

proponujĢc wysokĢ cenħ. I po dziĻ dzieı powtarzajĢ swojĢ ofertħ mimo zdecydowanej odmowy

stowarzyszenia.

&nbspKiedy wyszliĻmy z budynku, zacna dama poinformowała mnie, Ňe krĢŇy w inteligenckich

sferach tego regionu. JeĻli zaĻ chodzi o jej własny stosunek do upiornego Innsmouth - w którym

zresztĢ jeszcze nigdy nie była - to czuje odrazħ to tej społecznoĻci, która wyzbyła siħ wszelkiej

kultury, i zapewniała mnie, Ňe pogłoski o otaczaniu czciĢ diabła sĢ czħĻciowo wsprawiedliwione,

bo rozpowszechnił siħ tam jakiĻ tajemniczy kult i pochłonĢł wszystkie ortodoksyjne koĻcioły.

&nbspZostał nazwany, powiedziała "Ezoterycznym PorzĢdkiem Dagona", i jest z pewnoĻciĢ

wynatyrzonym, quasi-pogaıskim obrzħdem zapoŇyczonym sto lat temu na Wschodzie, kiedu to

łowiska rybne w Innsmouth zaczħły znikaę. TrwałoĻę tego kultu wĻród prostych ludzi jest

zjawiskiem naturalnym, jako Ňe nagle wody przybrzeŇne zapełniły siħ rybami i stan ten nadal siħ

utrzymuje, a wkrótce kult rozprzestrzenił siħ w całym mieĻcie, wypierajĢc całkowicie

wolnomularstwo, i obrał sobie na głównĢ siedzibħ starĢ MasoıskĢ LoŇħ na ulicy New Church

Green.

&nbspWszystko to razem stanowiło dla poboŇnej panny Tilton wystarczajĢcħ przyczynħ, dla

której unikała tego starego miasta, opustoszałego i ogarniħtego rozkładem; dla mnie stało siħ to

nowym bodŅcem. Moje architektoniczne i historyczne zainteresowania zostały teraz wzbogacone

o antropologiczne zagadki. Taki byłem podniecony, Ňe prawie przez całĢ noc nie mogłem zmruŇyę

oka w moim małym pokoiku w YMCA.

Lovecraft H P - Zew Cthulhu 02 - Widmo Nad Innsmouth.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: