Kontrola emisji pyłów podczas cięcia betonu piłami,(1).pdf

Kontrola emisji pyłów podczas cięcia betonu piłami,

używanymi w przemyśle budowlanym

Dokument ten został przetłumaczony i zaadoptowany za zgodą Health and Safety Executive (HSE), z oryginału

opublikowanego

ww.

instytucję

dostępnego

stronie

internetowej

http://www.hse.gov.uk/pubns/cis54.pdf .

Tłumaczenia dokonano uwzględniając uwarunkowania krajowe, należy się jednak upewnić, czy odpowiednie

polskie prawodawstwo, normy i wymagania zostały w pełni uwzględnione.

Przytaczanie informacji zawartych w dokumencie jest dozwolone pod warunkiem powołania się na tłumaczenie

i oryginał.

Autorzy zarówno oryginalnego dokumentu, jak i tłumaczenia, nie ponoszą odpowiedzialności za wykorzystanie

informacji w nim zawartych.

Wprowadzenie

W przemyśle budowlanym piły ręczne są używane do przecinania lub wycinania płytek

chodnikowych, krawężników lub innych wyrobów betonowych. Podczas tego rodzaju prac

powstają duże ilości bardzo drobnego pyłu unoszącego się w powietrzu, często

zawierającego dużo pyłów krzemionki krystalicznej. Wdychanie tych pyłów może

prowadzić do rozwoju chorób układu oddechowego, w szczególności do powstawania

blizn na tkance płucnej (czyli do powstania krzemicy), co może spowodować poważne

problemy z oddychaniem, zależnie od wielkości narażenia.

W niniejszej informacji opisano takie metody kontroli pyłów, którymi można zmniejszyć

poziom narażenia nawet dziesięciokrotnie, o ile są stosowane przez przeszkolonych

operatorów urządzeń. Systemy te są oparte na dwóch dobrze znanych technikach

ograniczania zapylenia: tłumieniu pyłów za pomocą wody oraz stosowaniu miejscowej

wentylacji wywiewnej.

Wymagania prawne

Zgodnie z wymogami prawa odnoszącego się do stanowisk pracy, należy zapobiegać

narażeniu na pył krzemionki krystalicznej lub, gdy nie jest to praktycznie wykonalne,

ograniczać narażenie, utrzymując je poniżej najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS)

ustalonego dla pyłów respirabilnych, wynoszącego 0,3 mg/m P 3 P średnio w przeliczeniu na

8-godzinny dzień pracy. Jeżeli tylko to możliwe, ograniczenie narażenia należy osiągnąć

innymi metodami niż przez stosowanie ochron układu oddechowego. Najskuteczniejsze

metody techniczne to wychwytywanie lub ograniczanie zapylenia u źródła jego

powstawania.

Ponadto, przepisy prawa nakładają obowiązek zapobiegania dokuczliwym

zanieczyszczeniom lub szkodliwym ich skutkom. Wymagane jest również kontrolowanie

wielkości stężenia pyłów w powietrzu na stanowiskach pracy w sposób określony w

polskich normach lub metodami zalecanymi przez jednostki naukowe zajmujące się

zagadnieniami ochrony pracy.

przez

Opis narzędzi tnących

Piły ręczne używane na budowach do cięcia płytek chodnikowych i krawężników mogą

być napędzane za pomocą silników spalinowych o małej pojemności, elektrycznie (230

woltów) lub sprężonym powietrzem. Zwykle są one wyposażone w ostrza o średnicy 230

mm, w zależności od producenta. Istnieją dwa rodzaje ostrzy: (1) z końcówką

diamentową i (2) tarczą ścierną. Te ostatnie wykonywane są powszechnie z

utwardzanych żywic połączonych z węglikiem krzemu lub tlenkiem aluminium.

Systemy kontroli

(1) Metody zraszania pyłów

Metody zraszania pyłów mogą być stosowane podczas pracy piłami napędzanymi

silnikami spalinowymi lub sprężonym powietrzem, natomiast nie mogą być stosowane w

przypadku pił napędzanych elektrycznie. Metody te polegają na zraszaniu wodą

obracającej się tarczy tnącej, co ogranicza emisję pyłów. Woda może być dostarczana z

dwu źródeł. W jednym systemie wykorzystuje się wodę zgromadzoną pod ciśnieniem w

przenośnym zbiorniku, w drugim systemie wykorzystuje się wodę z rurociągu.

System z zastosowaniem przenośnych zbiorników ciśnieniowych

Wspomniane zbiorniki ciśnieniowe dostarczane są przez większość znaczących

producentów pił oraz firmy prowadzące wynajem sprzętu. Jest to zwykle polipropylenowa

butla o pojemności około 8 litrów. Butla jest połączona wąską, plastikową rurką z dwiema

końcówkami zraszającymi lub dyszami rozpylającymi, zamontowanymi zwykle na dwóch

przeciwległych stronach osłony. Często w przewodach doprowadzających są wbudowane

filtry, co zapobiega blokowaniu końcówek. Końcówki zraszające mogą być wykonane z

polipropylenu, ale miedź jest uważana za materiał bardziej wytrzymały. Dopływ wody

uruchamiany jest przez naciskanie zbiornika ręką.

System z wykorzystaniem wody z rurociągu

Zasadniczo jest to taki sam system jak opisany powyżej, z tą różnicą, że woda pobierana

jest z sieci wodociągowej i doprowadzana wężami do dwóch końcówek rozpylających.

Tempo przepływu wody

Eksperymentalnie wykazano, że optymalne tłumienie powstającego pyłu następuje przy

minimalnym przepływie wody wynoszącym 0,5 litra na minutę. Mniejsze tempo

przepływu ogranicza skuteczność metody, natomiast znacznie większe tempo przepływu

wody nie poprawia efektywności tłumienia pyłów, a jedynie zwiększa zużycie wody i

powoduje konieczność częstszego napełniania zbiornika przenośnego. Zbiornik przenośny

musi być miarowo uciskany w celu utrzymania nieprzerwanego wypływu wody. W

systemie z wykorzystaniem wody z rurociągu nie ma takiego ograniczenia, natomiast

mobilność jest ograniczona koniecznością wykonywania cięcia w pobliżu sieci

wodociągowej. Zbiornik przenośny daje większą swobodę wykonywania pracy, ponieważ

może być łatwo przemieszczany na terenie budowy, jednak i tak w pobliżu musi się

znajdować stałe źródło wody, by można było uzupełniać zawartość zbiornika.

Zraszanie wodą można stosować podczas pracy tarcz ściernych i ostrzy diamentowych.

Ostrza z końcówką diamentową tną dużo szybciej niż tarcze ścierne. Ostrze takie

przecina płytę chodnikową zwykle w ciągu około 1 minuty. W trakcie cięcia jednej płytki

chodnikowej ostrzem diamentowym zraszanym ze zbiornika konieczny jest jednorazowy

nacisk na zbiornik. Praca tarczami ściernymi trwa dłużej, dlatego utrzymanie

wystarczającego ograniczenia zapylenia wymaga więcej niż jednego nacisku na zbiornik

w trakcie wykonywania cięcia.

Możliwe jest także uzyskanie oszczędności. Stosowanie wody znacznie wydłuża

żywotność tarcz i ostrzy, a także przedłuża sprawność silnika dzięki zmniejszeniu ilości

pyłu dostającego się do środka.

(2) Miejscowa wentylacja wywiewna

Przy stosowaniu miejscowej wentylacji wywiewnej podczas pracy ręcznych pił do cięcia

betonu osłona piły używana jest jako rodzaj kaptura pochłaniającego. Osłona ta

połączona jest z odkurzaczem przemysłowym, który zapewnia wentylację wywiewną

wystarczającą do wychwycenia większości pyłów powstających podczas cięcia.

Preferowane są osłony z regulowanym rękawem wewnętrznym, który można dostosować

do cięć o różnej głębokości, dzięki czemu są one maksymalnie szczelne.

Stosując tę metodę unika się powstawania błota, jak to ma miejsce przy tłumieniu pyłów

wodą.

Najczęstsze problemy i ich rozwiązania

Systemy zraszania

• Linia cięcia jest zwykle zaznaczana kredą, która może być zmyta przez wodę

zraszającą ostrze. Trudność tę można pokonać, wykorzystując do zaznaczania

trwalsze materiały, np. ołówki woskowe lub szczotki węglowe (ze starych silników

elektrycznych).

• Operatorzy pił będą podczas pracy ochlapywani wodą. Dlatego obydwa systemy

zraszania wymagają stosowania wodoszczelnych środków ochrony indywidualnej.

Miejscowa wentylacja wywiewna

• Tarcze ścierne zdzierają się w trakcie cięcia. System wentylacji wywiewnej z

regulowanym rękawem wewnętrznym nie uwzględnia automatycznie zużycia tarczy

tnącej. Tarcze diamentowe zużywają się znacznie wolniej, dlatego są one zalecane

przy stosowaniu tej metody ograniczania zapylenia.

• Do pracy zarówno odkurzacza jak i piły potrzebna jest prądnica. Na terenie budowy

małe przenośne prądnice można przemieszczać na taczkach.

• W omawianych systemach często używa się mniejszych tarcz o średnicy 230 mm,

co zmusza operatorów piły do lekkiego pochylania się podczas cięcia płytek

chodnikowych, krawężników, itd. Operatorzy powinni zostać poinstruowani o

zasadach przyjmowania właściwej postawy ciała w trakcie pochylania się.

Środki ochrony indywidualnej

• W trakcie cięcia wyrobów betonowych zawierających duże ilości krzemionki

konieczne może być, poza opisanymi rozwiązaniami inżynieryjnymi, zapewnienie

ochron układu oddechowego. Informacje na temat ich wyboru i stosowania znajdują

się w publikacjach Centralnego Instytutu Ochrony Pracy – Państwowego Instytutu

Badawczego.

• Przy opróżnianiu odkurzacza wymagane będzie używanie odpowiednich masek

przeciwpyłowych.

Dokument oryginalny:

Dust control on concrete cutting saws used in construction industry

http://www.hse.gov.uk/pubns/cis54.pdf

Tłumaczenie z języka angielskiego:

Elżbieta Kossakowska

ekossakowska@pip.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: