Mikrobiologia ogólna UW.pdf
(
444 KB
)
Pobierz
Microsoft Word - MIKROBIOLOGIA _wersja mała_ - skrypt do cwiczeń.doc
MIKROBIOLOGIA
OGÓLNA
ĆWICZENIA DLA STUDENTÓW
II ROKU
WERSJA MAŁA
INSTYTUT MIKROBIOLOGII
WYDZIAŁ BIOLOGII
UNIWERSYTET WARSZAWSKI
2008
SPIS TREŚCI
I. REGULAMIN PRACOWNI
2
II. ĆIZEIA
3
Ćwiczenie 1.
Podłoża mikrobiologiczne, jałowienie i podstawowe techniki mikrobiologiczne.
3
Izolowanie drobnoustrojów z różnych środowisk naturalnych i określanie ich
liczebności. Izolowanie czystych kultur.
Ćiczenie 2.
9
Formy morfologiczne bakterii. Budowa komórki bakteryjnej.
Ćwiczenie 3.
Metabolizm bakterii – źródła węgla, azotu i energii.
11
Ćwiczenie 4.
Metabolizm bakterii – procesy oddechowe.
14
Ćwiczenie 5.
Analiza mikrobiologiczna wody. Oznaczenie bakterii grupy coli.
16
Ćwiczenie 6.
Odczyt wyników ćwiczenia 5. Kolokwium poprawkowe.
III. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BAKTERII STOSOWANYCH NA
ĆIZEIH
18
IV. ADDENDUM
Opis kolonii bakteryjnych
21
V. ZALECANA LITERATURA
22
1
I. Regulamin pracowni
1.
W pracowni obowiązuje noszenie fartucha ochronnego (najlepiej białego).
2.
Na stołach laboratoryjnych mogą znajdować się wyłącznie materiały potrzebne do
wykonywania ćwiczenia.
3.
W pracowni zabronione jest spożywanie posiłków oraz palenie tytoniu.
4.
Należy zachować daleko idącą ostrożność przy pracy z materiałem mikrobiologicznym:
a) stosować się do zasad pracy jałowej (zachować szczególną ostrożność przy pracy w
bezpośrednim sąsiedztwie płomienia palnika);
b) hodowle bakteryjne w probówkach wstawiać do statywów (nie wolno ich kłaść na stole);
c) każdą posianą próbę dokładnie opisywać (rodzaj posiewu, inicjały osoby wykonującej
posiew, data, nr grupy itp.);
d) po skończeniu posiewów wyżarzać ezy, opalać głaszczki, a pipety wkładać do
specjalnych pojemników.
5.
Po zakończeniu pracy należy posprzątać stół laboratoryjny, niepotrzebny już sprzęt odłożyć na
miejsce, pozostawić w porządku mikroskop.
6.
Niepotrzebne hodowle drobnoustrojów oraz szkło używane w trakcie pracy należy odłożyć
do specjalnie przygotowanych pojemników, po uprzednim usunięciu wszelkich napisów,
i zanieść do zmywalni.
7.
Nie wolno wynosić z pracowni żadnych hodowli bakteryjnych i preparatów bez pozwolenia.
8.
Po zakończeniu pracy należy sprawdzić, czy został wyłączony gaz oraz używana aparatura
nie przeznaczona do pracy ciągłej.
9.
Przed wyjściem z sali należy umyć ręce.
10.
W razie jakichkolwiek problemów należy niezwłocznie zgłosić się do osoby prowadzącej
zajęcia.
2
Ćwiczenie 1
Temat 1: Podłoża mikrobiologiczne, jałowienie i podstawowe techniki mikrobiologiczne
I. Wprowadzenie
Obiektem badań w mikrobiologii są mikroskopijnej wielkości organizmy występujące
powszechnie we wszystkich środowiskach naturalnych. Badanie tych organizmów w naturalnych
warunkach bytowania jest jednak z wielu względów bardzo trudne, a często niemożliwe. Poznanie
morfologii, fizjologii, wymagań pokarmowych i środowiskowych drobnoustrojów stało się realne
dzięki stworzeniu sztucznych środowisk do ich hodowli - tzw. podłoży (pożywek)
mikrobiologicznych. Umożliwiły one hodowanie drobnoustrojów w warunkach laboratoryjnych i
uzyskanie czystych kultur - tzn. hodowli stanowiących potomstwo jednego osobnika i będących
materiałem do badań mikrobiologicznych.
Podłoża mikrobiologiczne
są to mieszaniny odpowiednio dobranych składników
odżywczych, dostarczających hodowanym na nich organizmom niezbędnych pierwiastków
chemicznych oraz źródła energii. Każde podłoże musi mieć odpowiednią dla danego gatunku
wartość odżywczą, odpowiednie pH oraz odpowiednie ciśnienie osmotyczne.
Ważne jest również określenie, do jakiego celu ma służyć dane podłoże - czy chodzi nam
tylko o uzyskanie hodowli, o wyselekcjonowanie jakichś określonych bakterii, czy też o zbadanie
właściwości metabolicznych tych mikroroganizmów. Zależnie od potrzeby możemy zastosować
podłoże
stałe
lub
płynne
,
minimalne
lub
pełne
,
selekcyjne
lub
różnicujące
.
Jednym z koniecznych warunków, jaki muszą spełniać wszystkie podłoża, jest ich
sterylność,
co oznacza, że muszą być pozbawione wszelkich żywych organizmów - zarówno ich
form wegetatywnych jak i przetrwalnych.
Proces sterylizacji
można przeprowadzić na dwa sposoby:
- przez zabicie drobnoustrojów i ich form przetrwalnych w danym środowisku w wyniku
działania: (a) wysokiej temperatury - suszarka, autoklaw; (b) promieniowania UV lub
jonizującego; (c) związków chemicznych - tlenek etylenu lub propylenu;
- przez usunięcie drobnoustrojów i ich form przetrwalnych z danego środowiska (filtracja).
Wybór metody sterylizacji zależy od rodzaju sterylizowanego podłoża (środowiska), a
także od wyposażenia laboratorium; należy wybrać metodę nie niszczącą podłoża a skuteczną,
możliwie szybką i tanią.
Należy pamiętać, aby w pracowni mikrobiologicznej sterylizować wszystko, czym można
by zakazić badaną hodowlę drobnoustrojów.
1.
Sposoby sterylizacji
1.1.
Jałowienie szkła w suszarce
Odpowiednio zapakowane szkło układa się luźno w suszarce, aby umożliwić swobodne krążenie
powietrza. Czas sterylizacji (2 godz.) liczy się od momentu osiągnięcia temperatury160
o
C.
1.2.
Jałowienie w autoklawie
Temperatura 100
o
C nie zabija form przetrwalnych i niektórych wirusów. Wyższą temperaturę
wrzenia wody można osiągnąć po zastosowaniu nadciśnienia. W autoklawie - hermetycznie
zamkniętym kotle - stosując nadciśnienie 1 atm, uzyskuje się atmosferę nasyconej pary wodnej o
temp. 121
o
C. W tej temperaturze wszystkie mikroorganizmy i ich przetrwalniki, a także wirusy,
zostają zabite w ciągu około 30 min. Czas trwania sterylizacji w autoklawie zależy od rodzaju
jałowionego materiału i jego objętości.
W autoklawie jałowi się podłoża (oprócz tych, które rozkładają się w tej temperaturze), sól
fizjologiczną, bufory, wodę destylowaną, narzędzia chirurgiczne, opatrunki. Nie sterylizuje się tu
3
stężonych roztworów cukrów oraz substancji łatwo hydrolizujących.
1.3. Jałowienie przez filtrację
Filtracja pozwala na jałowienie płynów, które ulegają rozkładowi pod wpływem ciepła (np.
roztwór mocznika, surowica). Polega ona na przepuszczaniu jałowionego płynu przez jałowy filtr
o określonej wielkości porów przy zastosowaniu nad- lub podciśnienia. Filtr zatrzymuje bakterie
na zasadzie mechanicznej i/lub fizyko-chemicznej. Naczynie, do którego filtrujemy sterylizowany
płyn, też musi być sterylne.
4
Plik z chomika:
MandolinkaBramborowa
Inne pliki z tego folderu:
Kayser, Bienz, Eckeert, Zinkernagel - Mikrobiologia lekarska.pdf
(101077 KB)
Dzierżanowska D - Antybiotykoterapia praktyczna. wyd 3.pdf
(140210 KB)
Virella G - Mikrobiologia i choroby zakaźne.pdf
(52338 KB)
Baj J, Markiewicz Z - Biologia molekularna bakterii.pdf
(113672 KB)
Allison L - Podstawy biologii molekularnej.pdf
(62560 KB)
Inne foldery tego chomika:
Parazytologia
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin