NAZWY TOPOGRAFICZNE
NAZWY KULTUROWE
NAZWY DZIERŻAWCZE
NAZWY ZDROBNIA-ŁE
NAZWY ETNICZNE
NAZWY PATRONI-MICZNE
NAZWY SŁUŻEBNE
NAZWY RODOWE
-często prymarne
-odzwierciedlone są w nich cechy krajobrazowe, przyrodnicze lub geograficzne, np.
rodzaj gleby: Kalisz (kał = błotne miejsce)
Biała, Żabno, Laski (prymarna), Brzezinka (prymarna), Podwierzbie (sekundarna)
-nazwa obiektu geograficznego, np. rzeki, jest zawsze starsza niż nazwa miejscowości, np. Wisła, Karpaty
-tworzone od wyrazów mówiących o wytworach działalności człowieka w zakresie kultury
materialnej, np. Kuźnica, Mościska, Mosty, Młyny
-społecznej, np. Targowica, Opole
-duchowej, np. Święcice
-sposoby pozyskania ziemi, np. Praga,Zakopane (miejsce za polem kopanym), Żary, Karczew
-dni targowe, np. Środa, Piątek
-kult religijny, np. Kalwaria Zebrzydowska, Święty Krzyż
-świeżo osadzona wioska zwolniona z danin, np. Wola
-w 100% sekundarne
-wskazujące, że miejscowość należy do człowieka, od którego imienia utworzona jest nazwa
-tworzone za pomocą formantów:
*-ów, -owa, -owo
-ew, -ewa, -ewo
np. Warszawa (Warszowa osada, Warsz=Warcisław)Wrocław, Częstochowa
*-in, -ina, -ino
np. Cieszęcin
*-jь + imię męskie
np. Poznan + jь
Jarosław + jь
Przemysł + jь
Radomysł + jь
-oznaczające miejscowość położoną w pobliżu innej miejscowości której nazwa ma tę samą podstawę językową, np. Winiarki, Pawłówka
-oznaczające pierwotnie grupę ludzi, ich podstawą są:
-nazwy cech terenu zamieszkiwanego przez daną grupę ludzi, np. Nagórzany, Zalesiany
-nazwy pożywienia grupy ludzi, np. Rybojady, Rakojady
-nazwy miast i wsi, np. Kaliszany, Raciborzany
-nazwy rzek, gór, jezior, np. Pobużany, Wiercany
-nazwy pospolite obiektów przyrody i kultury, np. Jeziorany, Topolany
-należą tu także nazwy plemienne i etnonimy, np. Niemcy, Czechy
-oznacza-jące pierwotnie potomków lub poddanych człowieka, którego nazwa stanowi podstawę nazwy miejsco-wości, np.
Michało-wice, Boliścięta
-forma liczby mnogiej
-wiążą się z osadnictwem wczesnopias-towskim
-wyrażające zajęcie dawnych mieszkańców osady, np. Kuchary, Winiary, Szczytniki (szczyt oznaczał tarczę)
-oznaczające pierwotnie ród
-tworzone były przez przeniesienie występującej w l. mn. nazwy rodu na miejscowość, np. Marki, Łapy, Holendry, Bolesty, Łosie, Jawory
-nazwy pamiątkowe, np. Żyrardów, Legionowo, Bar, Augustów, Terespol
spencermag