Egzystencjalizm:
1) Kierunek w filozofii, zapoczątkowany w XIX w. przez duńczyka Kierkegaarda, a skrystalizowany przez:Heideggera,Jaspersa,Marcela,Sartre’a
2)- głowny przedmiot zainteresowań to egzystencja, czyli świadomy siebie byt ludzki.
-egzystencja,istnienie,istota,jestestwo,zycie(bycie w świecie). człowiek=egzystencja; istnienie=czasowość,esencja=śmierć
3)dzielimy na:
- laicki: Haideger,Sartre,Jaspers,Camus
- katolicki (personalizm): polska – Tymon Terlecki,ks.prof.Sawicki ; świat:Mounier,Marcel
4)Filozofia Haidergera
-człowiek rozumie swoje bycie,ujawnia się
- jestestwo to być,w którym jestem ja sam a nie ktoś inny
-egzystencja to sposób bycia,refleksyjne zwrócenie się ku sobie,odniesienie się do własnego ‘ja’.Egzystencja=egzystowanie
-rodzaje bytu:duchowość i cielesność
-życia się uczymy,odczuwamy w miarę upływu czasu
-życie nieautentyczne jest wtedy,gdy człowiek nie uświadamia sobie,że społeczeństwo jest potrzebne do bycia
5)Kierkegaard:
a)interesował się wyłączie człowiekiem,głównie jego stosunkiem do Boga.Zagadnienia jakie sobie stawiał wypływały z niepokoju i lęku (wg niego nieodłączne elementy życia). Filozofia Kierkegaarda była filozofią życia, lecz zagadnienie to było dlań wyłącznie moralne i religijne
b)był programowo myślicielem subiektywny. Był też myślicielem pluralistycznym, wiedział że życie ludzkie ma wiele postaci i że przed człowiekiem stoi nieuchronne ‘albo-albo’, konieczność wyboru.
c)filozofia taka, jaka jest zwykle uprawiana wydawała się mu zbyt abstrakcyjna.Chciał filozofii wnikającej w samo konkretnie istnienie człowieka i jego właściwości etyczne i moralne.
-zd. Kirkegaarda wiara zawiesza ważność wszystkich zasad etycznych i norm racjonalnego myślenia. Oznacza bezwzględną zgodę na ansurd i paradoks. Wiara rodzi też bojaźń związaną z uświadom. sobie , że łączy w sobie pierwiastki skończonego z nieskończonym, i że w konsekwencji jego udziałem jest ciągły konflikt między bytowaniem na świecie a moralną powinność wobec absurdu. Filozof krytykował instytucje religijne.
Wyróżnił 3 stadia w rozwoju człowieka:
-estetyczne-ten tym pochłonięty jest nie rzeczywistością lecz możliwościami:człowiek bawi nimi wyobraźnię,nic go nie krępuje
-etyczne-ten typ szuka w życiu już nie możliwości, lecz rzeczywistości.Typ etyczny cechuje powaga, poczucie odpowiedzialności. Jest trwaniem, a za trwaniem idzie skupienie.
-religijne-ten typ niewiele różni się od etycznego,bo etykę K. rozumiał religijnie,jako stosunek człowieka do Boga. Religijno-etyczny typ życia wprowadza Boga do istnienia
Odróżnił 2 rodz. religii, A i B. Każde z nich ukazuje człowiekowi wieczność, lecz: RELIGIA A-ukazuje go jedynie jako dalsze tło ludzkiej egzystencji. RELIGIA B – wprowadza nieskończonego Boga w samo istnienie skończonego człowieka:potęguje paradoks i męczarnie
AnnLea