1. fizjologia to: nauka badająca czynności życiowe człowieka takie jak: oddychanie, krążenie, odżywianie. Działy fizjologii: f. komórki, f porównawcza, f patologiczna, f układy nerwowego, f wysiłku fiz, f mowy
2. anatomia to: nauka zajmująca się opisem budowy, ciała ludzkiego. Działy: an. Opisowa, porównawcza, czynnościowa, mikroskopowa.
3. przemiana materii to: inaczej metabolizm, istota procesów fizjologicznych: całokształt reakcji procesów biochemicznych zachodzących w komórkach organizmu, jest to cecha wspólna wszystkich istot żywych i podstawowy warunek życia, obejmuje dwa przeciwstawne procesy : anabolizm ( synteza) i katabolizm ( rozpad)
4. anabolizm to: gromadzenie energii w organizmach, asymilacja, przyswajanie
5. katabolizm to: zmniejszenie zapasu energii, dysymilacja, rozpad
6. jakie 4 procesy muszą przebiegać w naszym organizmie, aby zachodziła przemiana materii:
a) odżywanie ( pobieranie ze środ. Zew. Materiałów energetycznych i budulcowych)
b) oddychanie( doprowadzenie ze środ. Zew. Tlenu, który jest niezbędny do procesów utleniania wewnątrzkomórkowego- usuwanie nadmiaru CO2 ze środ zew.)
c) krążenie ( materiały energetyczne i budulcowe, gazy ( tlen i CO2) produkty przemiany materii pomiędzy komórkami)
d) wydalanie( usuwanie ze środ. Wew. Wytwarzanych nielotnych produktów przemiany materii)
7. homeostaza to: zdolność organizmu do zachowania stałego środowiska wew.mimo zmian w środ. Zew.,
8. tkanka to: zespół komórek o podobnej budowie i funkcjach
9. wymień 4 podstawowe rodzaje tkanek:
a) nabłonkowa
b) łączna
c) mięśniowa
d) nerwowa
10. podaj przykłady występowania tkanki nabłonkowej: pokrywa zew, powierzchnię ciała, wyściela jamy, naczynia i przewody ciała. ( skóra, tarczyca, kanaliki nerwowe, przewód pokarmowy, drogi oddechowe, jajowody)
11. podaj przykłady występowania tkanki łącznej i chrzęstnej: tworzy szkielet zarodka, powierzchnie stawowe, ucho, nos, zakończenie żeber, drzewo oskrzelowe.
12. wymień 3 rodzaje tkanki mięśniowej: gładka, poprzecznie prążkowana, poprzecznie prążkowana serca
13. rola układu krążenia: rozprowadza do narządów krew zawierającą tlen i substancje odżywcze, doprowadza do narządów wydalających substancje wydalające z ustrojuJ
14. układ krążenia składa się z: a) serce: czterołamowe, dwudzielne, b) sieć naczyń tętniczych, c) sieć naczyń żylnych, d) naczynia włosowate
15. wymień 4 jamy serca: a) przedsionek prawy, b) przedsionek lewy, c) komora lewa, d) komora prawa
16. gdzie znajdują się zastawki serca i jaka jest ich rola: zastawki znajdują się między przedsionkami a komorami. Zapobiegają cofaniu się krwi z komór do przedsionków natomiast umożliwiają przepływ z przedsionków do komór. Zastawki półksiężycowe znajdują się między lewą komorą a aortą i prawą komorą a pniem płucnym. Wypchnięcie krwi z komór.
17. tętnice to: naczynia krwionośne, w których krew płynie od serca na obwód, wychodzą z komór.
18. żyły to: naczynia krwionośne gdzie krew płynie do serca, wchodzą do przedsionków.
19. co zachodzi w naczyniach włosowatych: zachodzi wymiana produktów odżywczych, gazów, zbędnych produktów przemiany materii.
20. co to jest krążenie wielkie: układ naczyń od lewej komory do prawego przedsionka ( chodzi tu pewnie o krążenie krwi;) ) . lewa komora- aorta, krew utleniona- naczynia włosowate- krew odtleniona- żyła główna górna- żyła główna dolna- prawy przedsionek.
21. co to jest krążenie płucne ( małe): układ naczyń od prawej komory do lewego przedsionka. Prawa komora- pień płuncy, krew odtleniona- naczynia włosowate płuc- krew natleniona- żyły płucne- lewy przedsionek
22. serce zbudowane jest: z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej serca i otoczone workiem osierdziowym.
23. charakterystyczne cechy budowy i funkcji tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej serca: a) komórki nie tworzą zespólnie, lecz zachowują swą odrębność, są podzielone wstawkami, b) skurcz całkowicie niezależny od naszej woli, c) mięsień sercowy kurczy się automatycznie ok. 60- 70 razy/min.
24. co to są naczynia wieńcowe i jaka jest ich rola: naczynia wieńcowe to naczynia zaopatrujące w krew serce. Doprowadzają składniki odżywcze i tlen do krwi. Składają się z dwóch tętnic: prawej, lewej tętnicy wieńcowej, odchodzących z początkowego odcinka aorty.
25. tętnice wychodzące z lewej komory serca to aorta, która prowadzi krew natlenioną na obwód do tkanek narządów
26. tętnica wychodząca z prawej komory serca to pień płucny, który prowadzi krew odtlenioną do płuc.
27. dwie żyły wchodzące do prawego przedsionka to żyła główna górna i dolna, które zbierają krew z szyi, głowy, kończyn górnych jamy brzusznej i kończyn dolnych
28. jak mierzy się tetno i ile wynosi norma w spoczynku: tętno najczęściej na tętnicy promieniowej /(okolica nadgarstka) ale także na tętnicach:” szyjnej z lewej str., ramiennej, udowej, podkolanowej, grzbietowej, stopy. Norma- 68/80 mm Hg
29. Elementy upostaciowione ( morfotyczne15%) krwi to:
a) krwinki czerwone- erytrocyty,
b) krwinki biale- leukocyty (monocyty, limfocyty, granulocyty),
c) płytki0 trombocyty
30. w skład osocza wchodzą: a) woda90%, b) substancje nieorganiczne w formie kationów i anionów, c) zw. Organicze ( białka- albuminy, globuliny, fibrynogen, glukoza, mocznik, kwas moczowy, aminokwasy, enzymy, hormony)
31. co to jest hematokryt i ile wynosi: Hc stosunek objętości erytrocytów do objętości pełnej krwi( normalny Hc= do ok. 45%)
32. budowa i rola krwinek czerwonych: transportują tlen do tkanek. Zawierają we wnętrzu barwnik krwi- hemoglobinę. Są to komórki bez jądra. Maja postać krążków dwuwklęsłych o średnicy 6-8 un. Powstają w szpiku kostnym, gdzie przechodzą do krwi, żyją ok. 120 dni, a następnie są wyłapywane w śledzionie gdzie następuje ich rozkład.
33. co to jest hemoglobina i jaka jest jej rola: Hb- czerwony barwnik krwi, stanowi 33% masy erytrocytu, hem+ globina, właściwy nośnik tlenu.
34. jaki jest mechanizm zaczadzenia: zaczadzenie to zatrucie tlenkiem węgla. Hb+ CO-> HbCO, tlenek węgla współzawodniczy z tlenem przy wiązaniu się z hemoglobina, ma on 200x większe niż tlen powinowactwo do hemoglobiny, wypiera tlen z hemoglobiny i zajmuje jego miejsce.
35. jaka jest rola płytek krwi: trombocyty uczestniczą w krzepnięciu krwi, wydzielają serotoninę obkurczającą naczynia krwionośne.
36. co to jest krzepnięcie: to przemiana rozpuszczonego we krwi białka- fibrynogenu w postać nierozpuszczalną- fibrynę, włóknik. Istota krzepnięcia- szereg kaskadowych reakcji ponad 30 substancji bierze udział , niezbędne jony wapniowe.
37. z czego składa się skrzep: elementy upostaciowione= włóknik+ wynaczyniona krew.
38. co zaliczamy do krwinek białych:
a)granulocyty- obojętnochłonne, kwasochłonne, zasadochłonne,
b) limfocyty,
c) monocyty
39. jaka jest rola krwinek białych: udział w procesach odpornościowych i ochronnych organizmu. Ochrona swoista i nieswoista. Charakteryzują się zdolnością do pełzakowatego ruchu i fagocytozy i z tego względu pełnią funkcje ochronne w organizmie).
40. co to jest OB. I o czym nam mowi: OB.- odczyn Biernackiego, mówi o szybkości opadania krwinek czerwonych w czasie- określa się po godzinie i po 2, niespecyficzny wskaźnik procesu chorobowego, służy do obserwacji przebiegu choroby.
41. główne grupy krwi: układ AB0- występowanie na powierzchni krwinek antygenów A, B oraz obu na raz AB lub żadnego 0. układ RH ( Rhesus) ponad 40 antygenów, najsilniejszy jest antygenD i to jego obecność powoduje zaliczenie kogoś do grupy Rh+ a brak do Rh-
42. co wykonuje się przed przetoczeniem krwi: hematopoeza- krwiotworzenie. W szpiku kostnym czerwonym kości płaskich powstają erytrocyty, granulocyty, płytki krwi, część limfocytów i monocytów.. w układzie chłonnym powstają limfocyty i monocyty.
43. górne drogi oddechowe: jama nosowa, gardło, krtań
44. dolne drogi oddechowe: krtań, tchawica, oskrzela, płuca
45. co zachodzi w pęcherzykach płucnych: odbywa się wymiana gazowa ( oddychanie)
46. nabłonek wyściełający drogi oddechowe to: nabłonek migawkowy ( rzęskowy)
47. jaka jest rola jelita cienkiego: a) trawienie chemiczne: enzymy zawarte w soku trzustkowym i żółć, enzymy soku jelitowego
b) wchłanianie,
c) pasaż pokarmu: skurcze odcinkowe ( mieszają pokarm) i skurcze robaczkowe ( przesuwają pokarm)
48. co zawiera sok trzustkowy: amylazę trzustkową ( rozkłada skrobię) lipazę trzustkową ( rozkłada tłuszcze), trypsynę i chymotrypsynę ( rozkłada polipeptydy na aminokwasy). Sok trzustkowy zobojętnia kwaśną treść pokarmową.
49. co odbywa się w jelicie grubym:
a) wchłanianie elektrolitów i wody,
b) treść jelitowa zostaje zagęszczona,
c) tworzy się kał
50. jaka jest rola wątroby:
a) równoważenie właściwego poziomu glukozy we krwi,
b) synteza kwasów żółciowych,
c) synteza białek osocza,
d) neutralizowanie toksyn,
e) magazynowanie witamin ( A, D, B12)
51. jak działa insulina: nasila przechodzenie glukozy do wnętrza komórek, reguluje jej stężenie we krwi
52. gruczoły wydzielania wewnętrznego
53. skóra i jej funkcje
54. elementy układu odpornościowego człowieka.
1. Komórki prokariotyczne – nie zawierają jądra komórkowego otoczonego podwójną błoną białkowo-lipidową. Są to małe komórki bakterii.
2. Pojemność życiowa płuc: objętość powietrza od najgłębszego wdechu do najgłębszego wydechu, średnio 3500cm3
4. Co zalicza się do zatok przynosowych: (łacza się z jama nosowa)
-zatoki szczękowe (poniżej szczęki)
-zatoki czołowe (w kości czaszki nad oczodołem)
-komórki sitowe (w kości sitowej)
- zatoki klinowe (w kości klinowej w głębi)
Rola: dzięki ich obecności jama jest lżejsza!!
5. Co to jest dwunastnica:
- dwunastnica znajduje się po stronie prawej (ma kształt łukowaty)
-Pokarm przez dzwiernik dostaje się do środka dwunastnicyà tam następuje dalsze trawienie wszystkich pokarmów tj. białek, węglowodanów i tłuszczy.
do dwunastnicy sa ujścia z wątroby i trzustki.
6.Jelito grube składa się z 3 odcinków:
- okręznica (część wstępująca)
-lesica
-proste (tj. odbytnica)
Głowną rolą jest wchłanianie wody. Po wchłonięciu tworzy się kał (resztki pokarmów, barwników i bakterii).
7. Czy krwinki czerwone maja jądro?
-NIE
8; opłucna: jest to błona surowicza tworząca zamknięty worek dla obu płuc i pokrywająca odpowiednie części jamy klatki piersiowej.
8. co to jest 0B
OB. Jest to odczyn Biernackiego, mówi on o szybkości opadania krwinek czerwonych w osoczu w jednostce czasu. Określa się go po jednej godzinie, czasami po dwóch (niespecyficzny wskaźnik procesu chorobotwórczego, służy do obserwacji choroby
Opad:
3-6mm po 1h
6-12mm po 2h jest to prawidłowy opad!!
Opad powyżej 20 jest górna granicą!!
9. Co to jest HEMATOKRYT?? I ile wynosi? HT
Jest to stosunek objętości elementów morfotycznych krwi do całkowitej objętości krwi Norma wynosi do ok. 45%
10. co to jest HEMOGLOBINA?? HB
Hemoglobina -Barwnik krwi występujący w czerwonych krwinkach (erytrocytach). Przenosi tlen z płuc do tkanek, a dwutlenek węgla z tkanek do płuc. Podstawowym składnikiem hemoglobiny jest żelazo; gdy brak go w organizmie, rozwija się anemia.
- stanowi 33% masy erytrocytu.
11. Jak działa insulina?
Insulina nasila przechodzenie glukozy do niektórych komórek (przede wszystkim do komórek mięśni szkieletowych), obniża stężenie glukozy we krwi, następuje również zwiększenie zapasu glikogenu w wątrobie i mięśniach ( wzmożone spalanie glukozy).
rafal8921