Zastosowanie ultradźwięków.pdf

Temat: Zastosowanie ultradźwięków

1. Głowica ultradźwiękowa, podstawowy zespół obrabiarki ultradźwiękowej, składający

się z przetwornika magnetostrykcyjnego wytwarzającego drgania ultradźwiękowe oraz

mechanizmu ruchu posuwowego. Głowica ultradźwiękowa stosowana jest do obróbki

twardych i kruchych materiałów, m.in. szkła, porcelany.

2. Echolokacja, sposób ustalania przez niektóre organizmy żywe swego położenia

względem otaczających je przedmiotów, polegający na wysyłaniu (do 150 kHz a czasem

więcej, są to tzw. piski ultradźwiękowe) i odbieraniu sygnałów akustycznych odbitych od

otoczenia. Zdolność echolokacji, pozwalającą na swobodne poruszanie się między

przeszkodami, a także na zdobywanie pokarmu, posiadają niektóre zwierzęta

prowadzące nocny tryb życia lub żyjące w niekorzystnych warunkach oświetlenia, np.

delfiny, nietoperze. Nietoperze w czasie lotu wydają średnio 20-30 ultradźwięków na

sekundę, natomiast gdy zbliżają się do przeszkody ok. 200/sekundę. Potrafią bezbłędnie

odróżnić echo własnych dźwięków od innych, nawet o tej samej częstotliwości. Odbioru

własnych sygnałów nie zakłócają nawet hałasy otoczenia. U niektórych ptaków np.

tłuszczaków i jerzyków, występuje podobny system echolokacji, z tym, że wydają one

dźwięki o częstotliwości dużo mniejszej ok. 7kHz, więc słyszalnej dla człowieka.

3. Ultrasonografia, USG, badanie narządów wewnętrznych za pomocą fal

ultradźwiękowych. Metoda diagnostyczna oparta na zjawisku echa ultradźwiękowego.

Informacje uzyskane tą metodą mogą być przedstawione na ekranie oscyloskopowym w

postaci impulsów lub w postaci obrazu rozkładu tkanek normalnych i patologicznych.

4. Grawerowanie, czynność polegająca na wykonywaniu wzorów w metalu lub szkle,

przy pomocy rylca, ostrza diamentowego, tarczy obrotowej (do szkła), środków

chemicznych lub metodami obróbki ultradźwiękowej, elektroiskrowej. Wykonany wzór

może być wypukły lub wklęsły, wówczas wypełnia się go innym materiałem.

Grawerowanie służy do żłobienia matryc, miedzianych form drukarskich, stalorytów do

banknotów, znaków pocztowych. Do XVIII w . grawerowanie wchodziło w skład sztuki

złotniczej.

5. Ultradźwiękowa obróbka, obróbka udarowo-ścierna, wariant obróbki skrawaniem

wykorzystujący pracę ziaren, poddawanych okresowym obciążeniom koncentratora o

częstotliwości ultradźwiękowej (rzędu 20-25 kHz). Końcówka koncentratora jest

narzędziem odwzorowującym się w obrabianym materiale.

6. Defektoskopia, nie niszcząca metoda badań uszkodzeń i wykrywania defektów w

przedmiotach, głównie metalowych (odlewach, odkuwkach, spawach itp.). Ze względu na

wykorzystywane w badaniu zjawiska fizyczne rozróżnia się defektoskopię gamma,

rentgenowską, luminescencyjną, magnetyczną i elektromagnetyczną oraz

ultradźwiękową. W defektoskopii ultradźwiękowej bada się rozchodzenie się fali

akustycznej wysokiej częstości w danym przedmiocie. Stosuje się tu metody: echa,

cienia, rezonansu, impedancji oraz drgań własnych.

7. Ultrasonoterapia, leczenie ultradźwiękami. Ich wpływ leczniczy polega na działaniu

przeciwbólowym, zmniejszaniu napięcia mięśni, rozszerzeniu naczyń krwionośnych,

hamowaniu procesów zapalnych, przyspieszaniu wchłaniania tkankowego.. Działają na

autonomiczny układ nerwowy.

8. Litotrypsja, kruszenie kamieni (kamica) w pęcherzu moczowym przyrządem

(litotryptor) wprowadzonym przez cewkę. Można wykonać litotrypsję ślepą lub optyczną,

działając falą elektrohydrauralityczną lub falą ultradźwiękową. Pokruszone odłamki

ewakuuje się ewakuatorem (gruszka Bigelowa lub Ellika). Obecnie najczęściej stosuje

się litotrypsję w nerce dwoma sposobami: przezskórnie - za pomocą ultradźwięków, lub

nieinwazyjnie za pomocą fal uderzeniowych wytwarzanych w lipotrypterach (ESWL).

9. Homogenizacja, wytwarzanie jednolitej, trwałej mieszaniny z dwóch lub więcej

składników, nie mieszających się ze sobą w warunkach normalnych. Homogenizację

przeprowadza się m.in. metodą ciśnieniową, sposobem udarowym, działaniem

ultradźwięków, poprzez intensywne, szybkie mieszanie oraz przez zastosowanie

środków chemicznych (dyspergatorów lub emulgatorów). Homogenizacja stosowana jest

w przemyśle spożywczym (np. przy wyrobie margaryny, majonezu), w przemyśle

kosmetycznym (przy wyrobie kremów) itp. W mikrobiologii lekarskiej termin ten oznacza

jedną z technik przygotowania materiału klinicznego (np. do badania plwociny na

obecność prątków gruźliczych).

10. Magnetyczny zapis dźwięku (obrazu, informacji), metoda zapisu informacji,

polegająca na wytworzeniu (na drodze indukcji, dzięki odpowiedniej głowicy będącej

rodzajem elektromagnesu) w nośniku informacji (taśmie magnetycznej, dysku

magnetycznym itp.), wykonanym z magnetodielektryka, namagnesowania

proporcjonalnego do chwilowej wartości zapisywanego sygnału. Przesuw nośnika

zapewnia uzyskanie zapisu czasowych zmian sygnału. Odczyt polega na indukcyjnym

wzbudzaniu w głowicy odczytującej prądu proporcjonalnego do zarejestrowanego

namagnesowania. Kasowanie informacji polega na zapisie informacji neutralnej (np.

dźwięku o częstotliwości ultradźwiękowej). Technika magnetycznego zapisu dźwięku

wykorzystywana jest do zapisu informacji cyfrowych (np. dyskietki, dyski i taśmy

komputerowe) oraz analogowych (np. taśmy magnetofonowe i magnetowidowe).

Magnetyczny zapis dźwięku zastosowany został po raz pierwszy w 1898 (tzw. telegrafon,

nośnik informacji w postaci drutu stalowego). W 1935 opracowano pierwszy magnetofon

z taśmą z magnetodielektryka, w 1963 wprowadzono (Philips) kasetę magnetofonową.

11. Grzejnik, urządzenie wypromieniowujące energię cieplną, powstającą w nim w

wyniku przetwarzania innych rodzajów energii (np. energii elektrycznej) lub

doprowadzoną do niego z zewnątrz za pośrednictwem nośników ciepła (np. pary wodnej,

gorącej wody). W zależności od rodzaju przetwarzanej energii rozróżnia się m.in.

grzejniki elektryczne (np. indukcyjne, oporowe, ultradźwiękowe), grzejniki gazowe,

grzejniki naftowe. Grzejniki stosowane są do nagrzewania ciał stałych lub ciekłych (piece

przemysłowe, kanałowe grzejniki rurowe typu Junkersa itp.), jak również do ogrzewania

powietrza w pomieszczeniach zamkniętych (potocznie zwane kaloryferami grzejniki

wodne, parowe, elektryczne itp.).

12. Odemglanie, usuwanie mgły znad ograniczonego obszaru (np. lotniska) za pomocą

małych rakiet prochowych (rakieta) z ładunkiem chemicznym albo przy użyciu syren

ultradźwiękowych (o częstotliwości 45-200 kHz i mocy rzędu 35 kW), wysyłających za

pośrednictwem rogu akustycznego fale o dużej częstotliwości, pod których wpływem

mgła kondensuje się na powierzchni ziemi.

13. Sonoluminescencja, odmiana luminescencji zachodzącej pod wpływem działania fal

ultradźwiękowych (ultradźwięki).

14. Hydrolokacja, ogół technik akustycznych służących lokalizowaniu przedmiotów

zanurzonych w zbiornikach wodnych. Wyróżnia się hydrolokację pasywną i aktywną.

Hydrolokacja pasywna polega na wykorzystywaniu pola akustycznego pochodzącego od

lokalizowanego przedmiotu, w hydrolokacji aktywnej wykorzystuje się echo akustyczne

(echolokacja) przedmiotów, stosuje się fale ultradźwiękowe (ultradźwięki). Hydrolokator,

aktywne urządzenie hydrolokacyjne złożone z obrotowego reflektora nadajnika,

emitującego wąską wiązkę ultradźwięków, oraz odbiornika i układu przeliczeniowego,

dzięki któremu czas powrotu fali wyznacza odległość od wykrytego obiektu.

15. Inhalator, aparat do rozpylania płynów leczniczych przeznaczonych do wziewania

(inhalacja). Obok dawniej stosowanych aparatów parowych, stosuje się obecnie napęd

elektryczny lub rozpylanie przy użyciu ultradźwięków. Pozwala to na uzyskanie niezwykle

drobnych cząsteczek, co umożliwia przenikanie ich do drobnych oskrzelików, a nawet

pęcherzyków płucnych.

16. Nebulizator, mgielnik, przyrząd lub aparat służący do rozpraszania płynu na bardzo

drobne cząsteczki, do wytwarzania mgły (nebula - mgła, nebulizacja). Nebulizatory

mechaniczne są najprostszymi urządzeniami, działającymi na zasadzie rozpylacza.

Nebulizatory ultradźwiękowe są aparatami złożonymi i najbardziej wydajnymi.

Powszechnie stosowane w terapii oddechowej.

17. Nefroskop, przyrząd optyczny przystosowany do oglądania wnętrza nerki.

Wprowadza się go przez uprzednio przygotowany kanał przezskórny do miedniczki

nerkowej. Przez nefroskop operacyjny można kruszyć kamienie miedniczki i kielichów

(falą ultradźwiękową) lub wprowadzić kleszczyki do usuwania drobnych kamieni

(kamica).

18. Betonoskop, urządzenie, które poprzez pomiar rozchodzenia się fali ultradźwiękowej

określa jakość betonu.

19. Sonar (z angielskiego Sound Navigation and Ranging), urządzenie do określania

położenia obiektów podwodnych (ławic ryb, okrętów podwodnych) za pomocą dźwięków i

ultradźwięków. Rodzaj hydrolokatora.

20. Zgrzewanie, trwałe łączenie materiałów (metali, tworzyw sztucznych) przez silne

dociśnięcie do siebie łączonych części, bez podgrzania lub z wcześniejszym

podgrzaniem miejsc łączonych. Najczęściej stosuje się zgrzewanie: oporowe

(elektryczne), gazowe (za pomocą palników acetylenowo-tlenowych), termitowe (termit),

indukcyjne (elektryczne), tarciowe, dyfuzyjne oraz zgniotowe i ultradźwiękowe.

Zgrzewanie znajduje szerokie zastosowanie m.in. w przemyśle samochodowym i

lotniczym.

21. Fetografia, metoda rentgenologiczna (radiologiczna) diagnostyczna uwidocznienia

płodu. W najprostszej postaci polega na zdjęciu radiologicznym macicy po czwartym

miesiącu ciąży, gdy kościec płodu zawiera dość wapnia, aby się kontrastowo uwidocznić

na tle tkanek nieuwapnionych. Wykonuje się ją przy bezwzględnych wskazaniach

lekarskich, jak np. podejrzenie śmierci płodu lub wad rozwojowych wykluczających życie

noworodka (np. bezgłowie), albo przy podejrzeniu ciąży mnogiej i w innych wypadkach

wymagających zmian planu działania położnika. We wcześniejszym okresie ciąży płód

daje się uwidocznić po wprowadzeniu przez powłoki środka cieniującego o kontraście

dodatnim do wód płodowych. Obecnie najlepiej uwidaczniamy płód za pomocą

ultradźwięków.

22. Litotryptor, skruszacz, przyrząd służący do kruszenia kamieni w pęcherzu

moczowym, wprowadzany przez cewkę do pęcherza. Litotryptory mogą być "ślepe" i

optyczne. Obecnie stosuje się sondy - ureterorenoskopy, które wysyłają ultradźwięki i za

ich pomocą rozbijają kamienie.

23. Fakoemulsyfikacja, metoda operacji zaćmy polegająca na rozdrobnieniu soczewki za

pomocą ultradźwięków i aspiracji powstałych mas soczewkowych.

24. Leczenie chondromalacji rzepki

25. Leczenie chorób reumatycznych

26. Leczenie zwyrodnień stawów

27. Zanieczyszczenia wód, wprowadzone do wód naturalnych organizmy żywe,

zanieczyszczenia mechaniczne lub substancje chemiczne, które albo nie są ich

naturalnymi składnikami, albo - będąc nimi - występują w stężeniach przekraczających

właściwy dla nich zakres. Usuwaniu zanieczyszczeń wód służy: zmiękczanie wody, jej

napowietrzanie, chlorowanie, ozonowanie, koagulacja, odpędzanie gazów w wieżach

desorpcyjnych, naświetlanie promieniowaniem ultrafioletowym, działanie ultradźwiękami

oraz oczyszczanie biochemiczne. Często stosowanymi wskaźnikami jakości wód są

biochemiczne zapotrzebowanie tlenu (BZT) i chemiczne zapotrzebowanie tlenu (ChZT).

28. Drążarka, obrabiarka służąca do drążenia otworów lub wgłębień o złożonych

kształtach w przedmiotach wykonanych ze stali hartowanych, stopowych, węglików

spiekanych i innych materiałów, których obróbka skrawaniem jest bardzo trudna lub

nawet niemożliwa. W zależności od stosowanej metody obróbki rozróżnia się drążarki:

elektroiskrowe, elektrochemiczne, ultradźwiękowe oraz fotonowe.

29. Obróbka erozyjna, obróbka materiału polegająca na usuwaniu określonej części

materiału przy wykorzystaniu zjawiska erozji. Obróbkę erozyjną wykonuje się najczęściej

na drążarkach. Obróbkę erozyjną stosuje się głównie do kształtowania materiałów trudno

skrawalnych i nieskrawalnych. Rozróżnia się obróbkę erozyjną: elektroerozyjną,

strumieniowoerozyjną (np. obróbka fotonowa, jonowa, elektronowa), ultradźwiękową.

30. Odpylacz, urządzenie służące do usuwania cząstek ciał stałych lub cieczy z gazów

spalinowych i przemysłowych. W zależności od zasady działania rozróżnia się: (…)

odpylacze akustyczne i ultraakustyczne (gaz poddawany jest działaniu fal dźwiękowych

(fale akustyczne) lub ultradźwiękowych).

31. Leczenie ostróg piętowych

32. Leczenie choroby sudeckiej

33. Leczenie rozstępów

34. Batymetria jeziora lub zbiornika wodnego polega na pomiarze jego głębokości z

jednoczesnym naniesieniem wyników na mapę. Sondowanie głębokości odbywa się w

sposób ciągły tzn. sonda przymocowana do deski pływającej jest ciągnięta za łódką i

wykonuje pomiar odległości pomiędzy zwierciadłem wody a dnem zbiornika. Echosonda

emituje ultradźwięki, które odbijają się od dna zbiornika i następnie rejestrowane są

przez odpowiedni sensor, czas upływający od wysłania ultradźwięku do jego ponownej

rejestracji jest wprost proporcjonalny do głębokości. Integralną częścią echosondy jest

dalmierz, który rejestruje w momencie pomiaru głębokości odległość od brzegu.

35. Elektrohydraulicznie sterowana platforma może być zastosowana w układach ruchu

symulatorów samolotów, śmigłowców, pojazdów itp. Umożliwia ona doskonałe

odzwierciedlenie stymulacji przedsionkowej zachodzącej podczas ruchu w rzeczywistym

obiekcie. System ruchu platformy składa się z sześciu serwonapędów. Impulsy sterujące

generowane są komputerowo. W sprzężeniu zwrotnym zostały zastosowane

zaawansowane technicznie ultradźwiękowe przetworniki przemieszczeń.

36. Pomocnik parkowania na ultradźwięki (instalowany w samochodach)

37. Usuwanie (odsysanie) tkanki tłuszczowej

38. Autoalarmy, alarmy, czujniki ultradźwiękowe

39. Tester grubości słoniny

40. Leczenie uszkodzonych stawów

41. Leczenie uszkodzonych ścięgien

42. Leczenie „łokcia tenisisty”

43. Leczenie zespołu bolesnego barku

44. Ultradźwiękowy tester ciąży dla świń i owiec

45. Ultradźwiękowy odstraszacz gryzoni

46. Robot często musi poruszać się w terenie pełnym przeszkód. Mogą to być chociażby

ściany w pokoju. Rzeczą oczywistą jest to, że robot nie może bezmyślnie wjeżdżać na

napotykane przeszkody. W związku z tym należy skonstruować system, który umożliwi

mu bezkonfliktowe poruszanie się w terenie. Chyba najprostszym rozwiązaniem jest

zastosowanie przełącznika typu reset. Należy go umieścić w przedniej części naszego

robota. Gdy podjedzie on np. do ściany, spowoduje to że przełącznik zostanie wciśnięty i

robot zacznie np. poruszać się w kierunku przeciwnym. Podobny przełącznik można

również zamocować z tyłu robota. Innym, zdecydowanie trudniejszym sposobem jest

wykorzystanie podczerwieni lub ultradźwięków. W pierwszym przypadku robot

wykorzystuje odbicia podczerwieni od przeszkód. Co jakiś czas z diody nadawczej

wysyłany jest sygnał świetlny (podczerwony). Jeżeli napotka on na przeszkodę to odbija

się od niej i wraca do diody odbiorczej. Wtedy robot wie, że natrafił na niepożądany

obiekt. Bardzo podobnie wygląda system ultradźwiękowy. Ultradźwięk zostaje wysłany i

jeżeli powróci do odbiornika, to znaczy że robot natrafił na przeszkodę.

47. Ultradźwiękowe usuwanie kamienia nazębnego

48. Usuwanie blizn

49. Dźwiękowy odstraszacz kretów

50. Leczenie celulitisu

51. Leczenie astmy oskrzelowej

52. Leczenie nadciśnienia pierwotnego

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: