ref_23.pdf

129

This article describes problem caused by low insulation resistance and methods continuous moni-

toring of residual currents in earthed industrial networks or insulation resistance in unearthed networks. Espe-

cially phenomenon caused by energoelectronic converters are taken into account, like DC leakage currents,

large earth capacitances, high harmonic distortions. Methods are described separately for earthed (TN, TT) and

for unearthed (IT) systems. Additionally article shows possibility of continuous insulation condition control of

unsupplied motors, to keep them on standby.

Staþe dĢŇenie do poprawy bezpieczeıstwa ludzi

i urzĢdzeı oraz pewnoĻci zasilania zaowoco-

waþo nowymi rozwiĢzaniami, nadajĢcymi siħ

do zastosowania w przemyĻle. WaŇnĢ rolħ peþni

w nich kontrola stanu oraz lokalizacja uszko-

dzeı izolacji elektrycznej przemysþowych sieci

zasilajĢcych, sterowniczych i sygnalizacyjnych.

W polskich zakþadach przemysþowych nastħ-

puje coraz szersze zrozumienie dla konieczno-

Ļci wdraŇania nowoczesnej techniki bezpie-

czeıstwa oraz skutecznej poprawy pewnoĻci

zasilania. ĺwiadomoĻę moŇliwych skutkw

i dotkliwoĻci strat w produkcji wywoþanych

awariami i niespodziewanymi wyþĢczeniami

uŇytkowanych instalacji powodujĢ, Ňe liczba

tych zakþadw z roku na rok wzrasta. Dyna-

mika wzrostu wydaje siħ jednak za maþa wobec

koniecznoĻci zwiħkszania konkurencyjnoĻci

przemysþu rodzimego wobec standardw euro-

pejskich. JednĢ z przyczyn takiej sytuacji jest

zbyt maþy krĢg fachowcw elektrykw znajĢ-

cych dzisiejsze moŇliwoĻci techniczne poprawy

bezpieczeıstwa przemysþowych instalacji elek-

trycznych niskiego napiħcia. Celem artykuþu

jest przekazanie w skondensowanej formie

wiadomoĻci przydatnych dla projektantw

i przyszþych uŇytkownikw rozlegþych sieci

przemysþowych, szczeglnie tych obarczonych

zakþceniami wynikajĢcymi z coraz czħstego

stosowania energoelektronicznych ukþadw

przeksztaþtnikowych.

nn n

nnnn

Awaria systemu energetycznego powstaje w

wyniku dziaþania splotu okolicznoĻci stanowiĢ-

cych elementy ryzyka w þaıcuchu zdarzeı.

Wystarczy czħsto wyeliminowaę jedno - naj-

sþabsze ogniwo tego þaıcucha, aby szkodzie za-

pobiec.

Stan i jakoĻę izolacji elektrycznej jest takim

newralgicznym ogniwem. Konsekwentne dzia-

þania konserwacyjne i profilaktyczne zasadni-

czo poprawiajĢ ten stan. Podczas eksploatacji,

w wyniku dziaþania rŇnorodnych zagroŇeı,

izolacja traci stopniowo swoje wþaĻciwe para-

metry elektryczne i mechaniczne. Do zagroŇeı

pochodzenia elektrycznego zaliczyę naleŇy

przepiħcia, przetħŇenia, zmiany czħstotliwoĻci,

udary piorunowe oraz wpþyw pola magnetycz-

nego. ZagroŇeniem mechanicznym mogĢ byę

udary, drgania, zginanie, zgniatanie oraz wni-

kanie ciaþ obcych (np. gwoŅdzi). Wpþyw oto-

czenia poprzez oddziaþywanie wilgotnoĻci,

temperatury, chemii, agresywnych oparw i za-

brudzeı rwnieŇ przyczynia siħ w znacznym

stopniu do degradacji izolacji. W powaŇnym

stopniu zagraŇajĢ jej takŇe roĻliny i zwierzħta,

w tym powodujĢce szereg uszkodzeı gryzonie

oraz ptaki.

Odzwierciedleniem dziaþania wymienionych

zagroŇeı jest w praktyce wartoĻę rezystancji

izolacji, ktra w caþym okresie eksploatacji

sieci stopniowo maleje. Po osiĢgniħciu wartoĻci

krytycznej lub uszkodzeniu izolacji, zadziaþa-

niem wyþĢczajĢcych ukþadw ochrony nad- lub

rŇnicowoprĢdowej jest nagþa i niespodziewana

przerwa w zasilaniu. Niespodziewane zadziaþa-

130

nie zabezpieczeı moŇe spowodowaę przerwa-

nie produkcji, utratħ danych i utratħ produktu.

Szkody i koszty osiĢgajĢ wtedy znaczne roz-

miary. Zapobiec temu moŇna poprzez ciĢgþĢ

kontrolħ stanu izolacji i jak najwczeĻniejsze

wykrywanie i lokalizowanie miejsc, w ktrych

zachodzĢ niekorzystne zmiany.

n nn n

n n

nnnn

nn n

n Ten

Ļrodek profilaktyczny jest wþaĻciwĢ drogĢ do

osiĢgniħcia podstawowego celu ochrony, kt-

rym jest wysokie bezpieczeıstwo elektryczne

ludzi i urzĢdzeı.

nn nn

Pierwsze doziemienie w sieciach pracujĢcych z

uziemionym punktem neutralnym (ukþad TN

i TT) wywoþane uszkodzeniem izolacji powo-

duje przepþyw duŇego prĢdu ograniczonego je-

dynie rezystancjĢ uziomu i rezystancjĢ miejsca

uszkodzenia.

JeŇeli prĢd ten jest wiħkszy od prĢdu zadziaþa-

nia bezpiecznika, mamy do czynienia z nagþĢ

i nieprzewidzianĢ przerwĢ zasilania, czemu

zwykle towarzyszĢ nie planowane, czħsto

znaczne koszty dodatkowe. DuŇe prĢdy dozie-

mieniowe groŇĢ poraŇeniem ludzi i uszkodze-

niem kosztownych nieraz urzĢdzeı. Z tego po-

wodu w sieci TN stosuje siħ uziomy o niskiej

rezystancji, co jest kosztownym i czħsto trud-

nym do realizacji przedsiħwziħciem.

Z kolei jeŇeli prĢdu doziemienia jest ograni-

czony przez dostatecznie wysokĢ rezystancjħ

doziemnĢ i bezpiecznik nie zadziaþa, pojawia

siħ zagroŇenie poŇarowe. W sprzyjajĢcych wa-

runkach do inicjacji pþomienia wystarczy zale-

dwie 60W mocy ciĢgþej traconej na rezystancji

doziemienia (w sieci 230V odpowiada to prĢ-

dowi doziemnemu okoþo 260mA).

W sieciach izolowanych (ukþad IT) przy pierw-

szym doziemieniu wywoþanym uszkodzeniem

izolacji pþynie prĢd, ktry jest ograniczony caþ-

kowitĢ pojemnoĻciĢ aktywnych czħĻci sieci

wzglħdem ziemi, rezystancjĢ miejsca uszko-

dzenia oraz rezystancjĢ uziemienia. WartoĻę

pojemnoĻci zwykle nie przekracza pojedyn-

czych mikrofaradw i tylko w specyficznych

warunkach (bardzo rozlegþe sieci przemysþowe,

rozbudowane instalacje pokþadowe duŇych jed-

nostek pþywajĢcych czy rozlegþe sieci kopal-

niane) moŇe dochodzię do kilkudziesiħciu, a

nawet kilkuset mikrofaradw.

Z powodu maþej wartoĻci doziemnego prĢdu

pojemnoĻciowego zabezpieczenia nadprĢdowe

zwykle nie dziaþajĢ i sieę mimo peþnego dozie-

mienia moŇe byę nadal eksploatowana. Zagro-

Ňenie poraŇeniowe i poŇarowe jest duŇo mniej-

sze niŇ w sieci TN i TT.

NaleŇy przy tym pamiħtaę, Ňe po pierwszym

doziemieniu sieę IT przeksztaþca siħ w sieę

uziemionĢ TN lub TT a wiħc drugie doziemie-

nie nieuchronnie prowadzi do wyþĢczenia sieci

z peþnymi tego faktu konsekwencjami. Dlatego

teŇ to pierwsze doziemienie, czyli powstanie

pierwszego uszkodzenia izolacji i sieci trzeba

jak najszybciej wykryę, zlokalizowaę i usunĢę.

SþuŇĢ do tego urzĢdzenia do kontroli stanu izo-

lacji i lokalizacji doziemieı.

Ze wzglħdu na swoje przeznaczenie wszelkiego

rodzaju sieci sterownicze, sygnalizacyjne i za-

bezpieczajĢce sĢ wyjĢtkowo waŇnymi elek-

trycznymi instalacjami przemysþowymi. Od ich

niezawodnoĻci zaleŇy wþaĻciwy przebieg pro-

dukcji, pewnoĻę pracy urzĢdzeı oraz bezpie-

czeıstwo obsþugi. IstniejĢ takŇe sieci zasilajĢce,

w ktrych niezawodnoĻę jest sprawĢ prioryte-

towĢ, np. sale operacyjne i OIOM, grnicze

sieci podziemne, oĻwietlenie ewakuacyjne. Ze

wzglħdu na niewraŇliwoĻci na pojedyncze do-

ziemienie w takich wþaĻnie sieciach szczeglnie

zalecane jest stosowanie ukþadu IT z ciĢgþa

kontrolĢ stanu izolacji.

Do ciĢgþego nadzoru stanu izolacji w sieciach

systemu IT wykorzystuje siħ przekaŅniki kon-

troli stanu izolacji. Ich zadaniem jest ciĢgþy

pomiar rezystancji miħdzy sieciĢ a ziemiĢ. Re-

alizuje siħ je poprzez przyþoŇenie napiħcia po-

miarowego i analizy pojawiajĢcego siħ prĢdu Î

jest to tzw. metoda czynna pomiaru. Stosowana

jeszcze do dzisiaj metoda bierna bazujĢca na

wykrywaniu zmiany symetrii rozkþadu napiħę w

wyniku doziemienia jest niewraŇliwa na dozie-

mienia symetryczne a stosujĢc jĢ nie jesteĻmy

w stanie podaę wartoĻci rezystancji izolacji.

Dlatego teŇ obecnie normy dopuszczajĢ stoso-

wanie jedynie przekaŅnikw kontroli stanu

izolacji wykorzystujĢcych metodħ czynnĢ.

131

O moŇliwoĻciach zastosowania okreĻlonego

przyrzĢdu w konkretnej instalacji decyduje za-

stosowana metoda pomiarowa. Podczas po-

miaru naleŇy bowiem uwzglħdnię pewne zjawi-

ska wystħpujĢce w sieci kontrolowanej, zakþ-

cajĢce pomiar. SĢ to:

- skþadowe staþe napiħę w sieci

- pojemnoĻci doziemne

- zmiany napiħcia i czħstotliwoĻci.

Wykorzystywanie przeksztaþtnikw energo-

elektronicznych powoduje szczeglne nasilenie

wymienionych zjawisk. Ich wpþyw moŇna wy-

eliminowaę stosujĢc odpowiedni ksztaþt napiħ-

cia pomiarowego. W najprostszym przypadku

moŇe to byę napiħcie staþe. Specyfika tego roz-

wiĢzania powoduje, Ňe przekaŅnik moŇe byę

stosowany jedynie przy sinusoidalnym zasilaniu

z sieci prĢdu przemiennego. JeŇeli do sieci do-

þĢczony zostanie prostownik i po stronie staþo-

prĢdowej wystĢpi doziemienie, to do sieci

przedostanie siħ skþadowa staþa napiħcia, ktra

wpþynie na napiħcie pomiarowe. JeŇeli napiħcia

siħ zsumujĢ, wtedy doziemienie zostanie zasy-

gnalizowane zbyt wczeĻnie, jeŇeli siħ odejmĢ Î

zbyt pŅno. Izometry wykorzystujĢce napiħcie

pomiarowe staþe nie majĢ wiħc zastosowania w

sieciach DC a wiħc np. typowych sieciach ste-

rowniczych i zabezpieczeniowych stosowanych

w energetyce i przemyĻle. TakŇe w typowych

przetwornicach czħstotliwoĻci energia prze-

ksztaþcana jest za poĻrednictwem bloku DC

mogĢcego, w przypadku uszkodzenia izolacji,

byę Ņrdþem napiħcia staþego o wysokiej

wartoĻci. Dlatego w instalacjach napħdowych

zalecane jest stosowanie przekaŅnikw stanu

izolacji niewraŇliwych na skþadowe staþe.

Kolejnym zjawiskiem utrudniajĢcym przepro-

wadzenie pomiaru jest pojemnoĻę doziemna

kontrolowanej sieci. Pewna czħĻę prĢdu sieci

i prĢdu pomiarowego upþywa przez te pojemno-

Ļci. W Europie jako parametr oceny stanu izo-

lacji przyjmuje siħ wartoĻę rezystancji a nie

caþej impedancji izolacji. Dlatego w czasie po-

miaru naleŇy rozpatrywaę jedynie czħĻę czynnĢ

prĢdu upþywowego izolacji. Zastosowana me-

toda pomiarowa powinna w swoim algorytmie

uwzglħdniaę fakt powstawania prĢdu pojemno-

Ļciowego i byę w stanie dokonaę poprawnego

pomiaru rezystancji izolacji w szerokim zakre-

sie wartoĻę pojemnoĻci doziemnej sieci kon-

trolowanej. UwzglħdniajĢc energoelektroniczne

ukþady przeksztaþtnikowe naleŇy pamiħtaę, Ňe

powszechnie stosowane filtry przeciwzakþce-

niowe wykorzystujĢ kondensatory poþĢczone do

ziemi. Dlatego nawet stosunkowo maþa sieę z

wieloma przeksztaþtnikami wyposaŇonymi w

filtry RFI moŇe mieę duŇĢ pojemnoĻę do-

ziemnĢ.

Kolejnym czynnikiem zakþcajĢcym pomiar sĢ

zmiany napiħcia i czħstotliwoĻci w sieci kon-

trolowanej. Zjawisko to jest istotne zwþaszcza

w przypadku ukþadw przeksztaþtnikowych,

wprowadzajĢcych szczeglnie duŇo zakþceı

do sieci kontrolowanej. WpþywajĢ one nieko-

rzystnie na ukþady pomiarowe izometrw

i wymagajĢ filtrowania prĢdu pomiarowego,

zwykle majĢcego niewielkĢ wartoĻę. Tu istotne

sĢ zwþaszcza zakþcenia o wysokich czħstotli-

woĻciach. Jednak problemy mogĢ spowodowaę

takŇe zakþcenia o czħstotliwoĻciach niskich.

Wymaganie odpornoĻci izometru na skþadowe

staþe i uniezaleŇnienie pomiaru od pojemnoĻci

doziemnej sieci najþatwiej uzyskaę stosujĢc

zmienne napiħcie pomiarowe. MoŇe siħ jednak

okazaę, Ňe okresowe wahania napiħcia sieci

mogĢ mieę tħ samĢ czħstotliwoĻę, co zmienne

napiħcie pomiarowe, powodujĢc rozstrojenie

ukþadw pomiarowych i bþħdne odczyty. Algo-

rytm pomiarowy musi wiħc uwzglħdniaę me-

chanizmy áobronyÑ przed takimi sytuacjami.

Jak juŇ wspomniano, po wykryciu pierwszego

doziemienia naleŇy jak najszybciej zlokalizo-

waę je i usunĢę, tak aby nastħpne nie doprowa-

dziþo do przerwy w zasilaniu, poŇaru lub pora-

Ňenia. Zastosowanie najbardziej nawet wyrafi-

nowanego technicznie izometru nie wystarczy,

jeŇeli kontrolowana sieę jest rozlegþa i zawiera

dziesiĢtki lub setki odpþyww. Nakþad czasu

i kosztw przy tradycyjnej metodzie lokalizacji

doziemionego odpþywu jest w takim przypadku

bardzo wysoki, bowiem sprowadza siħ w koıcu

do wyþĢczenia caþoĻci sieci lub jej poszczegl-

nych odgaþħzieı, co w konsekwencji powoduje

czasowe wyþĢczenie kolejnych odbiorw

i wstrzymanie produkcji na mniejszym lub

wiħkszym odcinku. W peþni uzasadnione jest

wiħc przewidzenie na etapie projektowania lub

jeŇeli mamy do czynienia z ukþadem juŇ pracu-

jĢcym w czasie eksploatacji, automatycznej

lokalizacji doziemieı poprzez zastosowanie

odpowiedniego systemu.

W ukþadzie sieci IT przy pierwszym uszkodze-

niu izolacji pþynie prĢd doziemienia, ktrego

wartoĻę zaleŇy gþwnie od pojemnoĻci sieci.

Zasada lokalizacji uszkodzonego odpþywu po-

132

lega na tym, aby w moŇliwie krtkim czasie

zamknĢę obwd prĢdu doziemieniowego po-

przez okreĻlonĢ opornoĻę. Spowoduje to prze-

pþyw prĢdu probierczego, ktry wykorzystany

zostaje jako sygnaþ pomiarowy.

W celu unikniħcia przypadkowych awarii urzĢ-

dzeı i powstania dodatkowych zakþceı, co

jest szczeglnie waŇne w nowoczesnych sie-

ciach sterowniczych, prĢd probierczy powinien

byę tak ograniczony, aby nie powodowaę nie-

przewidzianych zadziaþaı elementw sterowni-

czych. W ukþadach elektroenergetycznych nie

zawierajĢcych czuþych elementw sterowni-

czych dopuszczalne sĢ wyŇsze wartoĻci prĢdu

probierczego.

Bardzo cennym uzupeþnieniem istniejĢcych

urzĢdzeı kontroli izolacji jest przenoĻny sys-

tem lokalizacji doziemieı: moŇe stanowię do-

peþnienie systemu stacjonarnego w przypadku

bardzo rozgaþħzionych odpþyww a takŇe peþ-

nię samodzielnĢ funkcjħ jako urzĢdzenie

umoŇliwiajĢce lokalizowanie uszkodzonych

odpþyww. Jest uniwersalny i moŇe realizowaę

swoje funkcje pomiarowe zarwno w sieci z

uziemionym jak i izolowanym punktem neu-

tralnym. W pierwszym przypadku sþuŇy do lo-

kalizacji doziemieı w sieciach IT, w drugim

dokonuje pomiarw prĢdw rŇnicowych w

poszczeglnych obwodach sieci TN lub TT.

Odbiorniki odþĢczone na pewien krtszy lub

dþuŇszy czas od sieci, ktrych praca po zaþĢ-

czeniu musi byę niezawodna, jak na przykþad

silniki pomp czy teŇ zaworw uruchamianych

w czasie awarii i klħsk Ňywioþowych powinny

byę nadzorowane w stanie beznapiħciowym

przez stosowne urzĢdzenia kontroli izolacji.

Kontrolħ tħ zwanĢ kontrolĢ áoff-lineÑ zapew-

niajĢ specjalne izometry. Ich stosowanie jest

coraz czħĻciej wymagane przez towarzystwa

ubezpieczajĢce obiekty przemysþowe. Izometr

do pracy áoff-lineÑ natychmiast po odþĢczeniu

odbioru od zasilania rozpoczyna ciĢgþy pomiar

rezystancji izolacji i alarmuje w przypadku ob-

niŇenia siħ jej wartoĻci poniŇej nastawy progo-

wej. MoŇe rwnieŇ uniemoŇliwię zaþĢczenie

odbiornika, jeŇeli stan jego izolacji jest zþy.

Zdecydowana wiħkszoĻę przemysþowych sieci

elektrycznych pracuje w systemie TN lub TT, a

wiħc ma uziemiony punkt neutralny. Kryterium

oceny stanu izolacji stanowi tu wartoĻę prĢdu

upþywu do ziemi. UrzĢdzeniami do jego moni-

torowania sĢ wyþĢczniki i przekaŅniki rŇnico-

woprĢdowe

W typowych instalacjach standardem jest sto-

sowanie wyþĢcznikw rŇnicowoprĢdowych

jako zabezpieczenia przeciwporaŇeniowego.

Prba zabezpieczenia w ten sposb sieci, w

ktrej pojawia siħ energoelektroniczy ukþad

przeksztaþtnikowy napotyka jednak na prze-

szkody. NajczħĻciej problemy odczuwajĢ uŇyt-

kownicy przetwornic czħstotliwoĻci. Zwykle

przy zastosowaniu tradycyjnych wyþĢcznikw

rŇnicowoprĢdowych klasy A w chwili zaþĢ-

czenia zasilania nastħpuje zadziaþanie wyþĢcz-

nika. Spowodowane jest to tym, Ňe w pierwszej

chwili þadowane sĢ liczne pojemnoĻci do-

ziemne wbudowane w przetwornicħ (np. kon-

densatory w filtrze RFI). PoniewaŇ pojemnoĻci

te majĢ rŇnĢ wartoĻę w stosunku do poszcze-

glnych faz, co wynika chociaŇby z tolerancji

produkcyjnej powszechnie stosowanych ele-

mentw, dlatego prĢdy þadowania w poszcze-

glnych fazach nie rwnowaŇĢ siħ co powoduje

zadziaþanie wyþĢcznika rŇnicowoprĢdowego.

Aby tego zjawiska uniknĢę, aparat kontrolujĢcy

prĢd rŇnicowy musi byę selektywny a wiħc

nieczuþy na krtkotrwaþe zakþcenia pomia-

rowe. W aparatach przeznaczonych do wspþ-

pracy z przetwornicami czħstotliwoĻci zwþoka

ta powinna wynosię przynajmniej kilkadziesiĢt

milisekund.

Kolejnym problemem, ktry trzeba w tej insta-

lacji rozwiĢzaę jest koniecznoĻę reakcji zabez-

pieczenia na rŇne rodzaje prĢdw rŇnico-

wych. W zaleŇnoĻci od miejsca, w ktrym wy-

stĢpi doziemienie, prĢd rŇnicowy moŇe mieę

ksztaþt sinusoidalny (doziemienie na wejĻciu

przetwornicy), pulsujĢcy lub gþadki staþy (do-

ziemienie na szynie DC) oraz silnie odksztaþ-

cony z bardzo duŇĢ zawartoĻciĢ harmonicznych

(wyjĻcie przetwornicy). ZagroŇenie poraŇe-

niowe pojawia siħ niezaleŇnie od ksztaþtu prĢdu

i dlatego, aby kontrola byþa skuteczna, musi re-

agowaę jednakowo przy pojawieniu siħ kaŇ-

dego z tych prĢdw lub przez ich kombinacjħ.

To wymaganie pokazuje, Ňe do budowy takich

zabezpieczeı powinny byę stosowane jedynie

aparaty rŇnicowoprĢdowe typu B Î jednakowo

czuþe na dowolne prĢdy rŇnicowe.

Kolejnym problemem napotykanym przy kon-

troli prĢdw upþywu jest fakt, Ňe instalacje z

przeksztaþtnikami energoelektronicznymi czħ-

sto wyposaŇane sĢ w filtry przeciwzakþce-

niowe powodujĢce znaczĢcy wzrost prĢdu

133

upþywu caþej instalacji. Wynika to z duŇych

pojemnoĻci doziemnych wprowadzanych przez

kable zasilajĢce i silnikowe (czħsto ekrano-

wane) oraz kondensatory filtrw zakþceı.

Szczeglnie dla skþadowych prĢdu o wyŇszych

czħstotliwoĻciach pojemnoĻci te stanowiĢ

ĻcieŇkħ upþywu o niskiej impedancji. Co gor-

sza, obliczenie poziomu tego prĢdu upþywu

przed uruchomieniem instalacji jest praktycznie

niemoŇliwe Î zaleŇy on od dþugoĻci, jakoĻci

i sposobu uþoŇenia kabli, parametrw elemen-

tw filtra RFI, czħstotliwoĻci pracy przeksztaþt-

nika. Aby wþaĻciwie ustawię poziom sygnaliza-

cji ostrzegawczej naleŇy wiħc najpierw okreĻlię

ustalony poziom prĢdu upþywu instalacji a na-

stħpnie ustawię poziom zadziaþania w stosunku

do wartoĻci ustalonej, pojawiajĢcej siħ przy po-

prawnej pracy sieci. Wynika stĢd kolejne wy-

maganie: moŇliwoĻę nastawiania wartoĻci

alarmowej.

RozwiĢzaniem praktycznym ukþadu do kontroli

stanu izolacji w sieci uziemionej moŇe byę do-

br selektywnego przekaŅnika rŇnicowoprĢ-

dowego klasy B, ktry, þĢcznie z odpowiednio

pod wzglħdem mocy i szybkoĻci dziaþania do-

branym wyþĢcznikiem, moŇe takŇe stworzyę

zespþ wyþĢcznika rŇnicowoprĢdowego se-

lektywnego, reagujĢcego na dowolny ksztaþt

prĢdu rŇnicowego i majĢcego moŇliwoĻę na-

stawiania wartoĻci wyzwalajĢcej.

RwnieŇ w sieciach uziemionych jest wska-

zany, a czħsto wrħcz niezbħdny staþy nadzr

nad jakoĻciĢ izolacji. Funkcjħ tħ peþniĢ nowo-

czesne przekaŅniki rŇnicowo- prĢdowe nowej

generacji o nastawialnych w szerokich grani-

cach progach zadziaþania alarmu. SĢ one przy-

stosowane do wszystkich rodzajw prĢdw

(takŇe wygþadzonego prĢdu staþego) i wystħ-

pujĢcych coraz czħĻciej w sieciach zakþceı

spowodowanych wyŇszymi harmonicznymi.

Jak wiadomo, stosowanie w sieciach z zakþce-

niami typowych wyþĢcznikw lub przekaŅni-

kw rŇnicowo-prĢdowych o charakterystyce

typu áAÑ mija siħ z celem i prowadzi z reguþy

do zbħdnych wyþĢczeı i mylnych informacji.

Wykrycie gþadkich prĢdw staþych oraz elimi-

nacjħ zakþceı impulsowych od pracujĢcych w

sieci falownikw i przetwornic tyrystorowych

umoŇliwiajĢ przekaŅniki o charakterystyce typu

áBÑ. PrzekaŅniki te majĢ wbudowane ukþady

mikroprocesorowe oraz wspþpracujĢ z odpo-

wiedniej konstrukcji przekþadnikami pomiaro-

wymi, eliminujĢcymi zakþcenia pþynĢce z

sieci. Kontrola polega na sygnalizowaniu

wszelkich przekraczajĢcych progi alarmowe

prĢdw rŇnicowych bez wyþĢczania monito-

rowanej sieci, co dostarcza odpowiednio wcze-

Ļnie niezbħdnych i waŇnych informacji oraz

zabezpiecza urzĢdzenia przed uszkodzeniami.

PrzekaŅniki te w odrŇnieniu od klasycznych

wyþĢcznikw rŇnicowoprĢdowych nie wyþĢ-

czajĢ natychmiast kontrolowanych obwodw, a

jedynie dostarczajĢ informacji wyprzedzajĢcej

o pogarszaniu siħ jakoĻci izolacji, co pozwala

personelowi eksploatacyjnemu na wczeĻniejszĢ

reakcjħ i niedopuszczenie do sytuacji kraıco-

wej, jakĢ jest wyþĢczenie sieci.

Dla rozlegþych i skomplikowanych sieci uzie-

mionych moŇe mieę zastosowanie stacjonarny

system lokalizacji uszkodzeı izolacji. UmoŇ-

liwia on centralne nadzorowanie prĢdw rŇni-

cowych, roboczych, bþĢdzĢcych i innych w

rozlegþych sieciach przemysþowych. Dziħki

temu moŇna Ļledzię stopniowe pogarszanie siħ

stanu izolacji a wykorzystujĢc indywidualnie

nastawiane dla kaŇdego kanaþu ostrzeŇenia

i alarmy prowadzię planowĢ politykĢ remon-

towĢ lub precyzyjnie kierunkowaę akcjħ serwi-

sowĢ, w przypadku awarii.

CiĢgþy nadzr stanu izolacji jest jednym z pod-

stawowych Ļrodkw zapobiegawczych przed

nagþymi wyþĢczeniami instalacji elektrycznych.

WþaĻciwie dobrane elementy i systemy monito-

ringu pozwalajĢ nie tylko wykryę osiĢgniħcie

stanu awaryjnego, ale takŇe dostarczyę infor-

macjħ wyprzedzajĢcĢ, pozwalajĢcĢ na podjħcie

zapobiegawczej akcji serwisowej. Przy doborze

urzĢdzeı i systemw monitorujĢcych naleŇy

jednak zawsze pamiħtaę o zjawiskach, jakie

wystħpujĢ w sieciach kontrolowanych aby uzy-

skana z nich informacja byþa rzetelnĢ podstawĢ

do oceny stanu instalacji.

Opisane urzĢdzenia i caþoĻciowe systemy

sprawujĢce nadzr nad stanem izolacji sieci

przemysþowych sĢ juŇ od kilku lat stosowane

w polskich obiektach przemysþowych. Reali-

zowana poprzez ciĢgþĢ kontrolħ sieci strategia

dajĢca priorytet wczesnemu ostrzeganiu o

moŇliwoĻci utraty zasilania lub powstania nie-

bezpieczeıstwa dla ludzi i maszyn daje wy-

mierne efekty. Zapewnienie bezpieczeıstwa

oraz pewnoĻci zasilania pozwala uniknĢę

znacznych szkd i zwiĢzanych z tym wysokich

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: