Watt Richard - Gorzka chwala.pdf - ebooki - sq7btu

RICHARD M. WATT

GORZKA

CHWAŁA

POLSKA I JEJ LOS 1918-1939

Przełożył Piotr Amsterdamski

Przedmowa Norman Davies

WARSZAWA 2005

Tytuł oryginału Bitter Glory. Poland and its Fate 1918-1939

Alł rights reserved. No parts of this book may be used or reproduced in any manner whatsoever without the

written permission from the Publisher

Published by arrangement with Richard M. Watt

Redakcja i indeks Mirosław Grabowski

Korekta

Maciej Korbasiński

Elżbieta Jaroszuk

Ewa Sobków

Konsultacja naukowa - prof. Marian Marek Drozdowski

Projekt okładki - Andrzej Findeisen Na okładce wykorzystano zdjęcia ze zbiorów Instytutu Piłsudskiego, Nowy

Jork

Zdjęcie górne: Rząd Sławka z lat 1930-1931

Zdjęcie dolne: Defilada przed Prezydentem RP w dniu Święta Pułkowego 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich w

Stargardzie w 1937 roku

ISBN 83-921401-3-3

Wydawca

A.M.E Plus Group Sp. z o.o.

AL Solidarności 91/28, 00-144 Warszawa

Tel. (22)620-7868, faks (22)620-6533

www.GorzkaChwala.com Poczta elektroniczna: wydawca@GorzkaChwala.com

Wyłączny dystrybutor Firma Księgarska Jacek Olesiejuk

Kolejowa 15/17, 01-217 Warszawa, tel./faks (22)631-4832, (22)632-9155 www.olesiejuk.pl www.oramus.pl

Wydanie I

Skład, łamanie, okładki: Plus 2 Witold Kuśmierczyk, Warszawa Druk i oprawa: Druk-Intro S.A., Inowrocław

SPIS TREŚCI

Przedmowa Normana Daviesa do wydania polskiego

............. 7

Przedmowa autora do wydania

polskiego.................................. 9

Wstęp....................................................................................

... 11

1. Piłsudski

.......................................................................... 15

2. Wojna i pokój w

Polsce....................................................... 41

3. „Nikt nie sprawiał nam większych kłopotów niż

Polacy" ..... 57

4. Organizowanie nowej

Polski............................................... 72

5. Historia nienawiści

............................................................ 81

6. Od Kijowa do

Rygi.............................................................. 100

7. Ostateczne wytyczenie

granic............................................. 138

Sejmokracja........................................................................

158

9. Ziemia i

pieniądze............................................................... 177

10. Interwencja Piłsudskiego

............................................... 190

11. Przyjaciele i

wrogowie....................................................... 224

12. „Z Piłsudskim czy bez

niego?".......................................... 240

13. Złe i dobre

czasy............................................................... 262

14. „Nowy

kurs"...................................................................... 270

15. Odejście

Komendanta...................................................... 301

16. Bez

Piłsudskiego.............................................................. 308

17. „Życie brytyjskiego grenadiera"

....................................... 332

18. Czwarty rozbiór

Polski...................................................... 372

Posłowie

................................................................................ 397

Źródła.....................................................................................

.. 417

Bibliografia

.............................................................................. 428

Podziękowania.......................................................................

... 433

Indeks

......................................................................................

435

PRZEDMOWA NORMANA DAVIESA DO WYDANIA

POLSKIEGO

Przedwojenna Polska miała to nieszczęście, że pisali o niej autorzy wyjątkowo wrogo

nastawieni. Istniała zaledwie dwadzieścia jeden lat; została zniszczona wskutek

wspólnych działań Hitlera i Stalina, którzy nie mogli się pogodzić z jej narodzinami.

Przeciwnicy Polski głosili, że była ona jedynie stałym źródłem kłopotów, państwem

słabym i niewydarzonym - Mołotow nazwał ją „poczwarnym bękartem traktatu

wersalskiego" - którego upadek stanowił błogosławieństwo dla wszystkich

zainteresowanych. Takie opinie można porównać z twierdzeniami bandy morderców,

którzy zabili na ulicy młodego człowieka, po czym tłumaczyli się w sądzie, że ofiara

była nikomu niepotrzebnym inwalidą.

Nawet w samej Polsce rzadko pisano sprawiedliwie o Drugiej Rzeczpospolitej.

Komuniści, którzy przejęli władzę po drugiej wojnie światowej, obsypywali ją

oszczerstwami, przesadnie podkreślali jej słabości, a winą za wszystkie nieszczęścia

kraju obciążali polskich przywódców (nie zaś agresorów). Uczeni często zaliczali

sanację do wyszydzanej kategorii „nieudanych dyktatur" i niesłusznie przedstawiali ją

jako system podobny do faszyzmu. (Wszelkie porównania ze stalinizmem były

zakazane). Co gorsza, polityczne spory z lat trzydziestych między zwolennikami i

przeciwnikami sanacji zostały przeniesione do historiografii, co uniemożliwiło

polskim historykom dojście do generalnie akceptowanego konsensusu w sprawie

oceny Polski międzywojennej. To jeszcze nie wszystko: żyjące w Polsce przed wojną

mniejszości narodowe — Niemcy, Żydzi i Ukraińcy — formułując swoje wersje

historii, były zainteresowane przedstawieniem Drugiej Rzeczpospolitej w możliwie

najgorszym świetle. Spotyka się niekiedy opinię, że Polska przed 1939 rokiem „stała

na skraju przepaści", z czego miałoby wynikać, że katastrofa wojenna, w tym również

zagłada Żydów, była naturalną konsekwencją sytuacji w kraju przed wybuchem

wojny.

Odświeżającą odmianą jest zatem możliwość zapoznania się z opinią inteligentnego

outsidera. Richard Watt z New Jersey w Stanach Zjednoczonych nie ma polskich

korzeni i przed napisaniem tej książki nie miał z Polską żadnych związków. Z zawodu

jest biznesmenem, nie zaś historykiem, a swą historyczną pasję realizował równolegle

z profesjonalną karierą. Jego pełna oddania praca przyniosła godne uwagi owoce.

Początkowa fascynacja osobą marszałka Piłsudskiego - postacią niezbyt wysoko

cenioną na Zachodzie -ostatecznie przyniosła monografię o życiu i śmierci Drugiej

Rzeczpospolitej.

Gdy w 1979 roku ukazało się pierwsze wydanie Gorzkiej chwały, recenzent dziennika

„New York Times" pochwalił autora za „bezstronność". Profesor Fritz Stern napisał o

niej: „dramatycznie opowiedziana dramatyczna historia". Należy jednak coś dodać.

Polscy czytelnicy docenią relację przedstawioną przez Watta nie tylko z racji

szerokości horyzontów i przekonujących analiz, ale również ze względu na

umiejętność przywołania emocji towarzyszących dawnym wydarzeniom - radości z

powodu odzyskania niepodległości oraz cierpienia wywołanego klęską i rozbiorem.

Nie brakuje tu goryczy zrodzonej z niesprawiedliwego losu Polski, ale jest również

poczucie chwały - chwały Rzeczpospolitej, która ceniła swą wolność i postanowiła

walczyć w obronie zasad mimo nikłych szans na sukces.

Książka ta wielce się przysłużyła sprawie reputacji Polski, a dla wszystkich Polaków

będzie bardzo potrzebnym lekarstwem na zranioną dumę.

Watt Richard - Gorzka chwala.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: