13. Kino włoskiego faszyzmu lat 30.
-1938r. – parahollywoodzkie przedsiębiorstwo „Cinecittia”= miasto filmowe – mogli pracować tylko włoscy reżyserzy, którzy jawnie, lub tajnie akceptowali ruch faszystowski
-włoscy twórcy nie byli tak bardzo poddawani presji jak niemieccy
-1929-1935 – związek kinematografii włoskiej z faszyzmem
-faszyzm wyciągnął Włochy z ogromnego kryzysu – bogata północ i biedne południe
-we Włoszech nie istniała już opozycja; włoskich faszystów wspierał włoski kościół
+walka ze sztuką, którą kościół uważa za nieobyczajną(?), wykraczającą poza standardy
-w latach 30. Powstaje ogromna sieć kin parafialnych – obowiązywała cenzura
-fimy zagraniczne uważane za filmy rozpustne
-każdy Włoch odwiedzał kino 3x w tygodniu
-Włosi mogli oglądać filmy niemieckie
-produkcja od 100 -120 filmów rocznie – 2 premiery tygodniowo
-„kino białych telefonów” / „kino nieboszczyków” – kino bezproblemowe
-pomieszanie stylów
-kino o nieokreślonych treściach – dwuznacznych, obyczajowych
Kino konserwatywne – przemycało ideologie faszystowskie
-„Zmierzch Bogów” – film o rodzinie faszystowskiej
- „Lampart” – poddaje w wątpliwość włoskie elity społeczne
- komedia włoska – typ plebejskości; sentymentalizm; omijanie wszystkich zakazów
-włoski faszyzm nawiązywał do państwa cezarów; chcieli być postrzegani jako spadkobiercy imperium
-przepych dekoracyjny, scenograficzny, sceniczny, fachowcy dbali o każdy obrazowy szczegół; robiło to furorę w USA
Z „filmu na świece” :
-Kinematografie faszystowskie, uważane za broń nowoczesnej wojny, korzystały ze znacznego poparcia finansowego
-Naziści i faszyści włoscy postawili sobie za cel nakręcenie ogromnej ilości filmów, szczególnie w okresie wojny: Niemcy jeszcze w 1945 rozpoczęli kręcenie 72 filmów, a Włosi w 1942 wyprodukowali 118 filmów (w stosunku do 7 z 1930 r.!)
-Kinematografie były wsparte przez doskonałą technikę, szczególnie rozwiniętą w Niemczech. 27 hal zdjęciowych, a szczególnie gigantyczny zespół studiów w Babelsbergu, tak jak później Cinecitta we Włoszech, były w pełni wykorzystywane.
-We Włoszech tysiące statystów w „historycznych” filmach włoskich jak „Scipione l’africano” Carmine Gallone
-Choć pewna liczba filmowców, aktorów, techników, Żydów i opozycjonistów, na początku nazizmu wyemigrowała, lub została usunięta – to poważna ich część pozostała i służyła reżimowi; główni aktorzy ekspresjonizmu i Kammerspielu uwiarygodniali więc kino nazistowskie. we Włoszech: Carmine Gallone, Francesco De Robertis, Alessenadro Blasetti, Roberto Rosselini.
-faszystowskie kino włoskie inspirowało się w znacznym stopniu przeszłością historyczną półwyspu, lecz nawiązanie do mitów miało mniejsze znaczenie niż w Niemczech, jedyny film przywołujący mitologię – „La corona di ferro” („Żelazna korona”) Alessandro Blasetti; pretekst wielu filmów stanowiło natomiast Cesarstwo Rzymskie – „Scipione l’africano” Blasettiego
-Włochy również zaprezentowały liczne filmy fabularne o wojnie, ale w przeciwieństwie do kina niemieckiego, próbowały pokazać w sposób „obiektywny”, w jaki sposób toczy się wojna i jak troszczono się o włoskiego żołnierza. Wiele filmów porusza problem kolonializmu, „Il grande apello” („Wielki apel”, Mario Camerini), „Lo squadrone bianco” („Biała eskadra”, Augusto Goffredo Alessandri)
-film „historyczny”, prezentujący odwieczną wielkość Italii, iddę Rzymu i jego „misji” reprezentują już „Quo vadis” (1913) i „Cabiria” (1914), „Ostatnie dnie Pompei”
-od 1926-1932 obserwujemy znaczne przemiany intelektualne w kinie: Natonelli Gerbi, Debenedetti, Guglielmo Alberti, Alberto Consiglio, Carlo Ragghianti uświadamiają sobie istnienie nowych środków wyrazu; dostrzeżenie Eisensteina i Pudowkina, Murnaua i Stillera, Stroheima, Duponta i Clair’a.
-„Sole” (1929, Alessandro Blasetti) odwołuje się do kina radzieckiego przez sposób potraktowania tematu, jest pierwszym włoskim filmem wiążącym się z faszyzmem
-Emilio Cecchi w „Ferro” („Stal” – 1933) zwrócił się do Pirandella (tekst), Malipero (muzyka), Waltera Ruttmanna (realizacja), jednak film nie odniósł sukcesu; ale Blasetti w „1860” (1933) osiąga efekty artystyczne, nawet jeśli w finale chce podtrzymać tezę o idealnej ciągłości między „czerwonymi koszulami” Garibaldiego i czarnymi koszulami Mussoliniego.
-okres 1929-1934 to lata największego „przylegania” kinematografii do reżimu
-w 1935 roku faszyzm, solidnie już zakorzeniony u władzy, ustanawia dokładną i bezpośrednią kontrolę kina, tworzy Naczelną Dyrekcję Kinematografii; w 1937 państwo przejmuje wszystkie sale kinowe przedsiębiorstwa Pittaluga i tworzy Narodowe Towarzystwo Przemysłu Kinematograficznego. 1938 – utworzenie Cinecitta
-masowo rusza produkcja propagandy bezpośredniej; sam Mussolini podpowiada służalczemu Gioacchino Forzano tematy takich filmów jak „Camicia nera” („Czarna koszula”), „Villafranca”, „Campi di maggio” („Majowe pola”).
-W 1935 Blasetti realizuje „Vecchia guardia” na temat przygotowania marszu na Rzym, zapożyczając technikę kina radzieckiego.
-Wiele filmów było podporą faszystowskich awantur, m.in.: „Passaporto rosso” („Czerwony paszport” Guido Brignone), „Squadrone bianco” („Biała eskadra”, „L’assedio dell’Alcazar” („Oblężenie Alcazaru”), „Benghasi” Augusto Genina, „Luciano Serra, pilota” („Pilot Luciano Serra”, „Abuna Messias”, „Girabub” Goffredo Alessandrini, „Il grande apello” („Wielki apel”, Mario Camerini)
-Cywilizacja łacińska, antyczna rasa italska są na sposób d’Annunzia pompatycznie celebrowane przez Carmine Gallone w „Scipione d’africano”
-Jesienią 1940 rozsypuje się bluff wojskowej potęgi Włoch faszystowskich; prestiż reżimu i jego szefa topnieje. Najlepsi reżyserzy odmawiają współpracy z reżimem faszystowskim, wolą uciec w akademiz, ćwiczenia stylu – Mario Soldati, Renato Castellani, Alberto Lattuada, Ferdinando Maria Poggioli i filmy: „Il piccolo mondo antiquo” („Dawny mały świat”), „Addio Venezia” („Żegnaj Wenecjo”), „Giacomo idealista” („Kubuś idealista”) – działania te doprowadziły do formalizmu
-1943 wchodzą polemizujące z formalizmem i kinem faszystowskim filmy Luchino Vistontiego, Blasettiego, Victora de Siki;
-obok „oporu pasywnego” rozwija się „opór aktywny”, Giuseppe De Santis rozpoczyna bitwę o „kino zerwania”, należą tu też: Gianni Puccini, Antonio Pietrangeli, Zavattini, Antonioni, Roberto Rosselini, Visconti
mocnyonion