Lekcja 2.pdf

(80 KB) Pobierz
(Microsoft Word - \214l\371nski - Lekcja 1.doc)
Lekcja 2
Jak ći śe darzi?
Jak się masz?
Przeczytaj dialog, a następnie słowniczek.
Zwróć uwagę na formalne i nieformalne zwroty
grzecznościowe.
Witej, Ana!
Witej, Pyjter! Jak ći śe darzi?
Dobrze, dźynki. A fto to?
To je můj starzik Jůn. Uůn je Ślůnzok.
Dobry dźyń, pańe Jańe. Jak śe Wům
darzi?
Fest dobrze, dźynkuja.
Trzim śe, Pyjter!
Pyrsk, Ana! Do uzdrzyńo, pańe Jańe!
Słownictwo do zapamiętania
witej witaj, cześć
Jak ći śe darzi? Jak się masz?
dźynki dzięki
fto kto
můj mój
starzik dziadek
Ślůnzok Ślązak
dobry dźyń dzień dobry
41684995.002.png
pańe (od: půn) panie (od:
pan)
Jak się
Pan/Pani
miewa?
fest bardzo
dźynkuja dziękuję
trzim śe trzymaj się, na
razie
pyrsk cześć, na razie
do uzdrzyńo do widzenia
G RAMATYKA
Czasownik być
Czasownik „być” odmienia się w języku śląskim
według dosyć skomplikowanego wzoru.
Podana poniŜej forma jest uŜywana najczęściej,
szerzej temat czasownika „być” zostanie
omówiony na kolejnych lekcjach.
Być być
Jo Ŝech je, jeŜech Ja jestem
Ty Ŝeś je, jeŜeś Ty jesteś
Uůn je
On jest
Uůna je
Ona jest
Uůno je
Pan, Pani jest
2
jak śe Wům
darzi?
41684995.003.png
My sům
My jesteśmy
Wyśće sům,
sůmeśće
Wy jesteście
Uůńi sům
Oni są
Uůne sům
One są
U WAGI
W kaŜdej osobie w której występuje,
słowo je moŜna zastąpić przez jes bądź
jest , np. Jo Ŝech je Ślůnzok = Jo Ŝech jes
Ślůnzok = Jo Ŝech jest Ślůnzok .
Niekiedy dopełnienie tego czasownika
nie wymaga narzędnika, zatem zdanie
Uůn je Ślůnzokym (On jest Ślązakiem)
moŜna równie dobrze powiedzieć Uůn je
Ślůnzok .
Forma sůmeśće jest moŜliwa tylko wtedy,
gdy podmiot zdania jest wyszczególniony
i poprzedza czasownik, np. Ty a uůńi
sůmeśće sam (Ty i oni jesteście tu).
3
41684995.004.png
C ZYTANKA
Przestudiuj tekst i spróbuj go zrozumieć ze
słowniczkiem.
Ślůnsko godka je to godka słowjańsko. Je
uůna fest podano na polsko. Po ślůnsku
godo śe ńy jyno we Polsce. Jak mjanujům
śe ludźe, kere godajům po ślůnsku? To sům
Ślůnzoki. Nale ńy wszyjske ludźe, kere
mjyszkajům we Ślůnsku, godajům po
ślůnsku. Mjyszkajům sam tyŜ Poloki. Poloki a
Ślůnzoki sům Słowjanůma. Wszyjske
Słowjany majům podane godki. Godo śe,
co wszyjske Słowjany to jedno wjelgo
familijo.
Słownictwo do zapamiętania
ślůnski, a, e śląski, a, e
godka
język
słowjański, a,
e
słowiański, a,
e
podobny, a,
e do (+D.)
po ślůnsku po śląsku
godo śe
mówi się
ńy
nie
jyno
tylko
4
podany, o, e
na (+B.)
41684995.005.png
spółgł.)
mjanujům śe nazywają się
ludźe ludzie
kere które
godajům mówią
Ślůnzoki
Ślązacy
mieszkają na
Śląsku
nale ale
wszyjske wszystkie
sam tu
tyŜ teŜ
Poloki Polacy
a i
Słowjany Słowianie
co
Ŝe
jedno wjelgo
familijo
jedna wielka
rodzina
5
we w (przed
mjyszkajům we
Ślůnsku
41684995.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin