PRI, ćw. 23.05.2009 Katarzyna Wolszczak
Teoria poszukiwania doznań Marvina Zuckermana (1979)
Powstała podczas prac nad deprywacją sensoryczną w laboratorium Donalda Hebba. Autor teorii Marvin Zuckerman (współpracownik Hebba) odkrył, że pod względem odporności na deprywację sensoryczną istnieją jaskrawo wyrażone różnice indywidualne.
Pojęcie, struktura i pomiar.
Istnieje tzw. optymalny poziom aktywacji, którego osiągnięcie warunkuje pozytywny stan emocjonalny. Na różnice w optymalnym poziomie stymulacji wpływają czynniki:
· Sytuacyjne
· Konstytucjonalne, czyli reaktywność OUN i AUN – to one decydują o stałych różnicach indywidualnych w zapotrzebowaniu na stymulację.
Poszukiwanie doznań to cecha, która wyraża tendencję do poszukiwania lub unikania stymulacji . To poszukiwanie zróżnicowanych, nowych, złożonych i intensywnych wrażeń i doświadczeń oraz gotowość do podejmowania ryzyka fizycznego, społecznego, prawnego i finansowego w celu dostarczenia sobie tego typu doświadczeń. Poszukiwanie ma silne podłoże biologiczne. Istotne dla poszukiwania doznań jest podejmowanie ryzyka.
Zuckerman wyodrębnił 4 czynniki, które składają się na tę cechę:
Cechę mierzy kwestionariusz Skala Poszukiwania Doznań (Sensation Seeking Scale, SSS). Wersja IV zawiera 4 skale dla poszczególnych cech i dodatkowo tzw. skale ogólną. Wersja V składa się z 4 skal.
Podstawy biologiczne poszukiwania doznań.
Funkcjonalne znaczenie cechy poszukiwania doznań.
Uwagi krytyczne.
Źródło: Strelau, J. (2006): Psychologia różnic indywidualnych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Emerald_Green